Δεκαοκτώ Σεπτεμβρίου του 1964. Με άπειρη ψυχική συντριβή το Ηράκλειο κηδεύει ένα επίλεκτο πνευματικό του τέκνο, τον Λευτέρη Αλεξίου, ο θάνατος του οποίου απετέλεσε σοβαρή απώλεια για τα ελληνικά γραμματα. Πατέρας του αειμνήστου καθηγητή Στυλιανού Αλεξίου.

Ο Λευτέρης Αλεξίου, συνταξιούχος Γυμνασιάρχης ελάμπρυνε επί πενήντα χρόνια την εκπαιδευτική έδρα και η συνεισφορά του στα ελληνικά γράμματα υπήρξε ανεκτίμητη. Για το λόγο αυτό σύσσωμη η πόλη του Ηρακλείου, αποχαιρέτησε αυτόν, τον ολοκληρωμένο πνευματικά άνθρωπο!

Εκείνος όμως που πραγματικά σκιαγράφησε τον Λευτέρη Αλεξίου με συντομότατη προσλαλιά για το έργο του, με εκπλήττουσα ενάργει, διακατεχόμενος από βαθύτατη οδύνη, ήταν ο πρόεδρος της ΕΚΙΜ, καθηγητής Μενέλαος Παρλαμάς, του οποίου παραθέτω απόσπασμα του επικηδείου λόγου του: «Λευκός, ωραίος, ειρηνικός πλέει σήμερα προς τον πάγκοινον λιμένα.

Με την ίδια όμορφη αταραξία διέπλευσε και τα κύματα της ζωής του. Το έργο του, η ποίησή του αυτή είναι υπόδειγμα μαστοριάς και ευγένειας και θα μείνει μαζί μας δυσκοπολέμητος υπερασπιστής της κλασσικής ποιητικής παιδείας και σκληρός αντίλογος προς την άσοφη τέχνη”. Ο θάνατος του Λευτέρη Αλεξίου συνετέλεσε στο να απογυμνωθεί το Μεγάλο Κάστρο από τη λογοτεχνική γενιά του 1900.

Υπήρξε για την πόλη μας το σύμβολο της τέχνης του λόγου, που επί πενήντα ολόκληρα χρόνια παράλληλα με τη γόνιμη θητεία του στην εκπαιδευτική έδρα, εργάστηκε συνειδητά πάνω στο σμίλεμα του στίχου, προσθέτοντας με την ατομική του εργασία ιδιαίτερη αίγλη, τόσο στα Κρητικά, όσο και στα Ελληνικά γενικότερα γράμματα.

Η ποιητική του εργασία (πρωτότυπη και σε μεταφράσεις), εκτιμήθηκε από το σύνολο των κριτικών του και το πέρασμά του μέσα από τα νεοελληνικά γράμματα, ταυτίστηκε σαν φωτεινή παρουσία.

Πέρα όμως από την ποίηση, η οποία γι’ αυτόν ήταν η πιο αγαπητή μορφή του λόγου, ο Αλεξίου έδωσε και άψογα πεζά κείμενα. Δεν ήταν όμως μόνο εκπαιδευτικός, ποιητής και πεζογράφος ο Λευτέρης Αλεξίου.

Ήταν και μουσικός. Μα πρώτα απ’ όλα ήταν ένας ήρεμος άνθρωπος που ζούσε σ’ ένα δικό του, καταδικό του κόσμο. Μέσα στην καρδιά της πόλης, στον Αραστά, ο Αλεξίου είχε κτίσει το δικό του παλάτι της τέχνης.

Εκεί μέσα πέρασε τα γόνιμα χρόνια του. Εκεί έγραψε τα πιο πολλά κείμενά του. Εκεί στο στούντιο μαζευόταν το παλιό λογοτεχνικό Ηράκλειο. Ο Νίκος  Καζαντζάκης (που ως γνωστόν ήταν γαμπρός του, γιατί είχε πάρει δεν αδελφή του Γαλάτεια), με την Γαλάτεια, η άλλη αδελφή του η Έλλη Αλεξίου, ο Δεληβασίλης, ο Γιάννης Μουρέλλος, ο Άρης Χατζηδάκης, η Θάλεια Καλλιγιάννη, ο Θρασύβουλος Σταυράκης και τόσοι άλλοι.

Εκεί γίνονταν οι πνευματικές συζητήσεις, εκεί οι λογοτεχνικοί καυγάδες, εκεί μέσα πλέχτηκαν οι καλύτερες λογοτεχνικές αναμνήσεις. Μαζί μ’ αυτούς επίσης και ο έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης Σπύρος Μαρινάτος, δημιουργός του νέου μουσείου Ηρακλείου, μουσικόφιλος και βιολιστής (όπως και ο Λευτέρης Αλεξίου), επισκέπτεται συχνά το “Studio” και κάποτε καρφώνει στην πόρτα του σημειώματα, για τις βραδινές μεταδόσεις μουσικής από τους Ευρωπαϊκούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Φίλος προσωπικός ο ίδιος του Λευτέρη Αλεξίου είχε πει: «Το ατύχημα του κ. Αλεξίου είναι ότι τον αγάπησαν όλαι αι μούσαι».

Σχετικά με το “Studio” υπάρχει και μία μαρτυρία του νεότατου τότε ποιητή Μηνά Δημάκη: «ήταν σαν μία σκοτεινή Βαβέλ, όπου μυθιστόρημα, επιστήμη, στιχουργία, τα πάντα, η λατινική τέφρα και ο ελληνικός κονιορτός, ανακατεύονταν. Βιβλία κάθε τόπου και κάθε εποχής, πλημμύριζαν τους τοίχους και απεγνωσμένα οι τοιχογραφίες του Καλμούχου και του Λιδάκη, διεκδικούσαν την παρουσία τους από κάποιο κενό. Αλλά και η μουσική ανταγωνιζόταν τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική».

Επίσης στο “Studio” αναφέρεται αργότερα και ο Αμερικανός συγγραφέας Henry Miller, ο οποίος επισκέπτεται το Ηράκλειο την άνοιξη του 1940, κατά προτροπή του Γιώργου Κατσίμπαλη. Στο βιβλίο του με τίτλο: “ο Κολοσσός του Μαρουσιού” ο Miller αναφέρεται με τα παρακάτω λόγια στον Λευτέρη Αλεξίου: “Ο Αλεξίου μιλούσε γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, ρούσικα, πορτογαλικά, τούρκικα, αραβικά και ελληνικά στη Δημοτική, καθαρεύουσα, αλλά και στην αρχαία. Ήταν συνθέτης, ποιητής, φιλόλογος και εραστής του καλού φαγητού και του καλού ποτού”.

Λευτέρης Αλεξίου! Μία σπανιωτάτη μορφή του πνεύματος, ένας προικισμένος άνθρωπος με όλα τα πνευματικά αγαθά, ένας μοναδικός Καστρινός με το “Studio” το οποίο υπήρξε ως μία κιβωτός του Ευρωπαϊκού πνεύματος, σε δύσκολους, αλλά και πολύ δύσκολους καιρούς! Μέσα στη θύελλα του πολέμου, που τότε είχε ξεσπάσει, προσπάθησε να διαφυλάξει και να διασώσει ό,τι πνευματικό δημιούργημα είχε ο πολιτισμένος κόσμος!

Κοντά στους πνευματικούς αυτούς ανθρώπους της γενιάς του Λευτέρη Αλεξίου, μέσα στον πόλεμο, κάποιοι απλοί και αγράμματοι συμπολίτες, γοητευόμενοι από την παρουσία όλων αυτών των προαναφερομένων λογίων, ελευθερώνουν τις δικές τους δημιουργικές δυνάμεις, αφήνοντας σημαντικά έργα πίσω τους.