Ηταν 13η του μηνός Μαρτίου του 1900 όταν στα Βουρλά, στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας γεννήθηκε ο Γεώργιος Σεφεριάδης (αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα.
Το 1914 αρχίζει να γράφει τους πρώτους του στίχους, τότε που ξέσπασε και ο πόλεμος. Κατά το καλοκαίρι του ίδιου έτους η οικογένειά του μετανάστευσε στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα γράφεται ο Σεφέρης στο πρότυπο κλασσικό γυμνάσιο Αθηνών από το οποίο αποφοιτά τον Μάιο του 1917 και στη συνέχεια εγγράφεται στη Νομική Σχολή Αθηνών.
Ολοι μας γνωρίζουμε τον Σεφέρη της λογοτεχνίας, τον Ελληνα ποιητή που η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών τον βράβευση με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 1963. “επελέγη δια το υπέροχον λυρικόν ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από εν βαθύ αίσθημα δια το ελληνικόν πολιτιστικόν ιδεώδες” ήταν το κείμενο της ανακοίνωσης της Σουηδικής Ακαδημίας.
Στις 16 Απριλίου 1964 αναγορεύεται σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ενώ το καλοκαίρι του ιδίου έτους αναγορεύεται σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και τον Ιούνιο του 1965 επίτιμος διδάκτορας του Πρίνστον.
Υπηρετεί στην ελληνική πρεσβεία και τον Μάιο του 1941 καταφθάνει στην Αίγυπτο, τον Αύγουστο συνοδεύει την πριγκίπισσα Φρειδερίκη και τα δύο της παιδία Σοφία και Κωνσταντίνο στο Γιοχάνεσμπουργκ, το 1942 επιστρέφει στο Κάιρο και επειδή κλείνει η πρεσβεία εκεί πηγαίνει στην Ιερουσαλήμ. Λίγο αργότερα διορίζεται επίσημα Γενικός Διευθυντής τύπου Μέσης Ανατολής.
Το 1944 όταν αναλαμβάνει πρωθυπουργός ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Σεφέρης παύεται από το γραφείο Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών. Με την υπουργοποίηση του Καρτάλη, ως υπουργού τύπου, τοποθετείται γραμματέας επί των ανατολικών θεμάτων. Συνοδεύει την ελληνική κυβέρνηση στη Νάπολη της Ιταλίας.
Το 1945 γίνεται διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Αντιβασιλέα Δαμασκηνού και στη συνέχεια μεταβαίνει ως σύμβουλος πρέσβη στην Άγκυρα. Αργότερα τοποθετείται σύμβουλος στην πρεσβεία του Λονδίνου. Τέλη Αυγούστου 1952 προάγεται πληρεξούσιος Υπουργός Β’ με άμεση μετάθεση στη Βηρυτό. Ο νέος υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ τον τοποθετεί στη διεύθυνση του υπουργείου με αρμοδιότητα την Κύπρο
. Προσπαθεί να προωθήσει την αυτοδιάθεση της Κύπρου μέσω του ΟΗΕ τον Ιούνιο του 1957 φθάνει στο Λονδίνο και αναλαμβάνει πρέσβης της χώρας μας. Στις 20 Αυγούστου 1962 εγκαταλείπει οριστικά την Ελληνική πρεσβεία στοπ Λονδίνο αι τίθεται στη διάθεση του ελληνικού υπουργείου Εσωτερικών. Όλα αυτά όμως αφορούν τον Σεφέρη ως διπλωμάτη.
Όμως, η πόλη μας το Ηράκλειο, καυχάται για το δικό της Γιώργο Σεφέρη… Ήταν 2α του Απρίλη το 1986, πρώτη μέρα που ήρθα ως εργαζόμενος στη Βικελαία Βιβλιοθήκη. Υπεύθυνη τότε η κυρία Αργυρώ Καρούζου, ευγενέστατη και προσιτή, μου υπέδειξε τι να κάνω “μέχρι να έρθει από την Αθήνα ο κύριος Έφορος” ήταν τα λόγια της.
Πραγματικά έτσι και έγινε και ήρθε ύστερα από λίγες μέρες ο έφορος της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, Νίκος Γιανναδάκης. Ο Νίκος ήταν στην Αθήνα μαζί με δύο εξαίρετους μελλοντικούς μου συναδέλφους, την κυρία Φρίντα Χατζάκη και την κυρία Βενετία Τουβλελίου προκειμένου να καταγράψουν τη δωρεά του Γιώργου και της Μαρώς Σεφέρη για τη βιβλιοθήκη μας.
Σε λίγο ήρθαν στην πόλη μας τα βιβλία και το διπλωματικό αρχείο του νομπελίστα ποιητή. Ένα χρόνο αργότερα και συγκεκριμένα στις 17 Μαΐου 1987 έγιναν τα εγκαίνια της προαναφερόμενής βιβλιοθήκης. Ομως, ο Γιώργος Σεφέρης είχε στενούς δεσμούς φιλίας και με την πόλη μας, όπως δεικνύει και η παρακάτω αλληλογραφία.
Στο πίσω μέρος της κάρτας όπου φαίνεται ο ναός του Σωτήρος και Κουμπές και την οποία παραθέτω. Ο Στυλιανός Αλεξίου στέλνει της εόρτιες ευχές του ενόψει των εορτών των Χριστουγέννων, στον ποιητή Γιώργο Σεφέρη. Η κάρτα φέρει ημερομηνία 25η Δεκεμβρίου 1954 και το περιεχόμενο της είναι αυτό που ακολουθεί:
“Αγαπητέ κ. Σεφέρη, θερμές ευχές για τον καινούργιο χρόνο, μαζί με τις ευχαριστίες μου για την κάρτα σας. Δεν θα σας δούμε καμμιά φορά στο Κάστρο;”
Στυλιανός Αλεξίου.
Στις 3 Μαρτίου 1967, ο καθηγητής του Λυκείου “Ο Κοραής” Μενέλαος Παρλαμάς στέλνει τις ευχαριστίες καθώς και τα χαιρετίσματα του στον Γιώργο αλλά και στην Μαρώ Σεφέρη.
Με πολλή συγκίνηση πήρα την “Αποκάλυψη” και με πολλή χαρα τη διάβασα. Ξέρετε (αν επιτρέπετε να πω τη γνώμη μου το μυστικό να μεταφέρετε τη μαγεία του “πρωτότυπου” στη μεταγραφή κι αυτό είναι μεγάλο. Σα φιλόλογος χαίρομαι για το μεγάλο σεβασμό που δείχνετε προς τη λέξη αυτή την εστιάδα της ποίησης. Πότε θα μας ξανάρθετε στην Κρήτη; Σας περιμένουμε πάντα με πολλή αγάπη. Εσάς και την κυρία Σεφέρη, προς την οποία σας παρακαλώ, να πείτε τα χαιρετίσματά μου”.
Μενέλαος Παρλαμάς
Τέτοιες μέρες… σα να τους “βλέπω” όλους μαζί… Στο δεύτερο όροφο της Βικελαίας Βιβλιοθήκης, στο μέγαρο Αχτάρικα, στο γραφείο του εφόρου της Νίκου Γιανναδάκη.
Ο Νίκος, ο κύριος Μενέλαος, ο άλλος Νίκος, ο Παναγιωτάκης, ο Γιώργος Σαββίδης (Ο γραμματικός των Σεφέρηδων, όπως ήθελε να τον αποκαλούν) και τόσοι άλλοι που σίγουρα και αυτή την ώρα μας “βλέπουν”… Ποιος ξέρει, ίσως και να σκέφτονται κάτι για τη Βικελαία μας! Σίγουρα κάτι καλό.
Εκατόν είκοσι χρόνια συμπληρώνονται από τη γέννηση του μεγάλου ποιητή, του δικού μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Στο πρόσωπό του η Σουηδική ακαδημία θέλησε να εκδηλώσει την αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα του πνεύματος και του πολιτισμού, της ευνομίας και της δημοκρατίας, της κάθε αξίας.
Τιμώντας τη γλώσσα του, που πυκνή και καίρια, συμπυκνώνει στην ποίηση του αυτό που ο ίδιος ονόμασε επιγραμματικά “καημό της Ρωμιοσύνης”. Ένας από τους κλασικούς του 20ου αιώνα που συνταίριαξε την ζωντανή, ντόπια παράδοση, με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή παιδεία!