Οπολιούχος της πόλης μας, ο θαυματουργός, ο προστάτης και φρουρός μας, ο φίλος μας, ο συμπολίτης μας, ο παρηγορητής μας, ο γείτονάς μας, ο άρχοντας μας, ο πολεμιστής του κακού. Ο σγουρογένης Άγιος που είναι ταυτισμένος με το Ηράκλειο, την ιστορία του, τον πολιτισμό του, βαθύτατα δεμένος με τον λαό του.
Εμείς που στα παιδικά μας χρόνια παίζαμε στην πλατεία του Μητροπολιτικού μας Ναού, στα σκαλοπάτια του, στις γειτονιές του, έχουμε έντονες αναμνήσεις, γιατί αυτός ο χώρος υπήρξε ο ζωτικός μας χώρος, ένα δυνατό κομμάτι της ζωής μας. Αδιάλειπτα παρών ο Άγιος, στο σχολείο μας, στο παιχνίδι μας, στις εφηβικές μας ανησυχίες, στις σπουδές μας και αργότερα στην εργασία μας, στην οικογένειά μας, στον καθημερινό μας αγώνα.
Η επικοινωνία μας με τον Άγιο ήταν και είναι απλή, άμεση, ανθρώπινη όπως μ’ έναν αγαπημένο μας φίλο. Πονεί και συμπάσχει μαζί μας και μας δίδει την βοήθειά του μ’ έναν ανεξήγητο τρόπο. Ένας Άγιος που δεν μένει μόνο στο εικόνισμά του, κατεβαίνει κάθε νύκτα και βγαίνει περιπολία.
Παίρνει σβάρνα τα μουράγια, διαβαίνει τις γειτονιές αν έχουν ξεχάσει καμμία πόρτα ανοιχτή τη σφαλνάει, αν κανείς χριστιανός είναι άρρωστος κι είναι φωτισμένο το παραθύρι του στέκεται και παρακαλάει τον Θεό να τον γειάνει Κι άμα τελέψει τη βόλτα του, χαράματα πια, γυρίζει στο κόνισμά του όπως μας περιγράφει ο μεγάλος μας στοχαστής Νίκος Καζαντζάκης.
Ο βαθύς δεσμός και σεβασμός των Ηρακλειωτών προς τον Άγιο καταδεικνύεται ακόμα και από τον τεράστιο αγώνα που έκαμαν οι πρόγονοί μας για να οικοδομήσουν έναν τόσο μεγαλοπρεπή ναό αριστούργημα αρχιτεκτονικής ακόμα και σήμερα, στολίδι και σημείο αναφοράς της πόλης μας.
Επίσης, οι συμπολίτες μας ακόμα και στις πιο ευαίσθητες και χαρούμενες στιγμές της ζωής τους, όπως στον έρωτα και στον γάμο, δεν παρέλειψαν ν’ αναφερθούν στον Άγιο με τοπικές μαντινάδες όπως:
Άγιε Μηνά θαυματουργέ
Μπεγιροκαβαλάρη
Βλέπε μου την αγάπη μου
Άλλος μην τηνε πάρει.
Καράβι, νάν το σπίτι σας, τ’ αμπάρι του Μισέρι (αφθονία) και να ‘χετε τον Άγιο Μηνά καραβοκύρη τα έχει σας αμέτρητα, ως κι οι καλοχρονιές σας και σαν τον Άγιο Μηνά ψηλές οι θεμωνιές σας…
Κωστής Φραγκούλης
Γεννήθηκε στην Αίγυπτο στα μέσα περίπου του 3ου αιώνα μ.Χ. από ειδωλολάτρες γονείς. Αν και μεγάλωσε σε ειδωλολατρικό περιβάλλον, αν και οι χριστιανοί διώκοντο και εβασανίζοντο, ο Άγιος αφού γνώρισε το Ευαγγέλιο, εγκατέλειψε την ειδωλολατρεία και έγινε χριστιανός από τα εφηβικά του χρόνια.
Ο Άγιος Μηνάς στρατιωτικός:
Όταν ενηλικιώθηκε επέλεξε να σταδιοδρομήσει στο ρωμαϊκό στρατό, κάτι που ήταν τιμητικό την εποχή εκείνη. Ο Μηνάς ως στρατιωτικός του Ρωμαικού στρατού ήλθε σε επαφή με άλλους Χριστιανούς στρατιώτες (κρυπτοχριστιανούς) ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την πίστη του προς τον Χριστό.
Ο Άγιος Μηνάς ασκητής:
Το έτος 303 μ.Χ. άρχισε μεγάλος διωγμός κατά των χριστιανών από τον Διοκλητιανό και τον Μαξιμιανό που ηγεμόνευαν τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Ο Άγιος Μηνάς υπηρετώντας τότε στον ρωμαϊκό στρατό έπρεπε με βάση τις αυτοκρατορικές διαταγές να συλλαμβάνει τους χριστιανούς και να τους υποβάλλει σε τρομερά βασανιστήρια για να αλλαξοπιστήσουν. Η εντολή ήταν σαφής “Συλλαμβάνετε, φυλακίζετε, βασανίζετε, σκοτώνετε”. Ο Άγιος Μηνάς δεν δυσκολεύτηκε να αποφασίσει στο δίλημμα τα είδωλα ή τον Χριστό. Η πίστη του στον Χριστό νίκησε την κοσμική λογική.
Ο Άγιος Μηνάς μάρτυρας:
Με έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε συνελήφθη, φυλακίστηκε και υποβλήθηκε σε τρομερά βασανιστήρια, μαστιγώσεις, αποξέσεις, εγκαύματα, τον έσυραν γυμνό σε μεταλλικά αγκάθια, όμως όλα τα υπέμεινε με γενναιότητα. Αποκεφαλίστηκε στις 11 Νοεμβρίου 296 μ.Χ. (κατ’ άλλους 304 μ.Χ.) και οι δήμιοι έριξαν το σώμα του Αγίου στη φωτιά.Οι κρυπτοχριστιανοί συνέλεξαν ό,τι απέμεινε από το καμμένο σώμα του Αγίου και το μετέφεραν κοντά στη Μαρεώτιδα λίμνη που βρίσκεται στην Αίγυπτο νοτιοδυτικά της Αλεξάνδρειας κοντά στο σημερινό Ελ Αλαμέιν που σημαίνει τόπος του Μηνά. Η περιοχή του τάφου του Αγίου σύντομα εξελίχθηκε σε προσκυνηματικό κέντρο.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος, όταν ήταν Πατριάρχης Αλεξάνδρειας ο Μέγας Αθανάσιος, ανήγειρε ναό πάνω στον τάφο του Αγίου. Ο Άγιος Μηνάς έλαβε χάρη από τον Κύριο να θαυματουργεί. Αυτό συμβαίνει συνεχώς από την εποχή του μαρτυρίου Του έως σήμερα.
Πολλοί Ναοί και Μοναστήρια είναι αφιερωμένα στον Άγιο σε πολλές περιοχές εντός και εκτός του ελλαδικού χώρου.
Στην Κρήτη υπάρχει σήμερα ενοριακός ναός στο χωριό Επισκοπή Πεδιάδος. Στα χρόνια της βενετοκρατίας αναφέρεται και μοναστήρι Αγίου Μηνά στο Σκαλάνι Πεδιάδος.
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, με την χάρη του Χριστού και του Αγίου μας θα μαζευτούμε όλοι στον Μητροπολιτικό μας Ναό για να συν-εορτάσουμε και να συν-κοινωνήσουμε ελάχιστο αντί-δωρο στα πλούσια δώρα του Αγίου μας. Η τρυφερότητα, η αρχοντιά, η παλληκαριά, η φιλία, η προστασία, η σταθερότητα παρουσιάζονται συνεχώς μπροστά μας και μας δίδονται απλόχειρα από τον Άγιο σε μια εποχή που πλεονάζει η μοναξιά και η αλλοτρίωση.
Η χάρη Του ας μας συντροφεύει πάντα.
* Η Μαρία Σταθάκη είναι συντ/χος καθηγήτρια Τ.Ε.Ι. Κρήτης και ταμίας Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Ιερού Μητροπολιτικού Ναου Αγίου Μηνά