Ήταν πράγματι σημαντική και τόσο καθοριστική εκείνη η χρονιά. Ευτύχησε η πόλη μας να βλέπει την ίδρυση δύο σπουδαίων φορέων του πολιτισμού, της Βικελαίας Βιβλιοθήκης και του μουσικού συλλόγου Ηρακλείου “Απόλλων”.
Τι καλύτερη και μεγαλύτερη κληρονομιά! Για τη Βικελαία πολλά έχουν ειπωθεί και άλλα τόσα έχουν γραφεί. Σήμερα θα αναφερθούμε στον μουσικό σύλλογο “Απόλλων” που σίγουρα αποτελεί ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης μας.
Τα Χριστούγεννα του 1908 υπογράφηκε το συμφωνητικό του και τα ονόματα που ακολουθούν ήταν οι ιδρυτές του: Πρόεδρος ο Π. Μαλαγαρδής, δικηγόρος, Γεωργιάδης Αλέξανδρος, παραγγελιοδόχος, ως αντιπρόεδρος, γραμματέας ο Ν. Ζαχαριουδάκης, τραπεζι- κός υπάλληλος, κοσμήτορας ο Ν. Μεταξάς, δημόσιος κατήγορος Ιωάννης Καρούζος, διδάκτορας Νομικής ως ταμίας και ακολουθούν τα μέλη του συλλόγου: Απ. Ξενουδάκης, δικηγόρος, Αντ. Καπνιστός, έμπορος, Κ. Γιαννακουδάκης, τραπεζικός υπάλληλος, Ευαγ. Λογιάδης, δικηγόρος, Δημ. Κυριακός μηχανικός, Σ. Αββακιάν, έμπορος, Κιμ. Δοκουμετζίδης, Ιατρός, Εμμ. Μπαμιδάκης, έμπορος, Εμμ. Μηλιαράς συμβολαιογράφος, Β. Κουναλάκης εμπρορράπτης, Γ. Γερωνυμάκης, δικηγόρος, Ι. Τζοβανής καθηγητής και Γ. Βαρούχας, ταμίας του τελωνείου. Στο άρθρο 2 του καταστατικού αναφέρονται οι σκοποί του συλλόγου που αποβλέπουν στην ανάπτυξη του μουσικού και καλλιτεχνικού αισθήματος με εκδηλώσεις, με διαλέξεις, με διάδοση σχετικών βιβλίων που αφορούν στη μουσική, στην φωνητική και στην φιλαρμονική.
Δεν πέρασαν σαράντα μέρες περίπου και στις 6 Φεβρουαρίου του 1909, ο αρτισύστατος σύλλογος έδωσε χορευτική εσπερίδα υπέρ της μουσικής αυτού σχολής, την οποία και η πόλη μας τίμησε κατά τον καλύτερο τρόπο.
Κατά την χοροεσπερίδα αυτή ιδιαίτερα αισθητή ήταν η παρουσία του ωραίου φύλου. Πιο συγκεκριμένα η κυρία Ζαφειρίου, σύζυγος του Διευθυντή της Αθηναϊκής Τράπεζας, η κυρία Στεριώτου, σύζυγος του υποδιευθυντού, η κυρία Σταματάκη, οι κυρίες Αντωνία Χατζηδάκη, Όλγα Βογιατζάκη, Ζαγκάκη, Ηλιάδου, Εσπερόν, Βίτσαρη και άλλες.
Το «παρούσα» βέβαια έδωσαν και οι δεσποινίδες: Τιτίκα Σαββάκη, Ελένη Χατζηδάκη, Ελένη Καμπανάρη, Φωφώ Βλαχάκη, Γαλάτεια Αλεξίου, αδελφές Καραμπότ, Μαρία Γουναλάκη, Θεανώ και Μαίρη Χατζηδάκη, Άννα Κουναλάκη, Αννα Μηλιάδου, Ελευθερία Βλαχάκη, Περιστερίδου, Λοξάνδρα Ροϊδου και Ιακωβίνη Σκουλιδά. Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι ο προαναφερμένος σύλλογος τόσο στο προεδρείο του, όσο και εκτός είχε συγκεντρώσει πρόσωπα που είναι ως κύριο μέλημα να προσφέρουν. Αυτός ήταν και ο πρωταρχικός σκοπός βέβαια.
Την 19η Απριλίου 1913 ο τότε Δήμαρχος Ηρακλείου Στυλιανός Γεωργίου απευθύνεται προς τον πρόεδρο του συλλόγου και τον παρακαλεί να μην αναβληθούν οι υποχρεώσεις τις οποίες έχει αναλάβει ο μουσικός σύλλογος. Σε απάντηση αυτού του εγγράφου ο προαναφερόμενος σύλλογος δια του προέδρου του Π. Μαλαγαρδή και δια του εφόρου του Ι. Τζοβενή τα εξής:
“Κύριε Δήμαρχε, παρακαλείσθε όπως ευαρεστούμενοι γνωρίσητε ημίν συμφωνως του άρθρου 5 της μεταξύ του ημετέρου Συλλόγου και του Δήμου Ηρακλείου συμβάσεως τον τόπον, εις ον θα παιανίζει η φιλαρμονική Μουσική του συλλόγου κατά την περί τούτου απόφασιν του Δημοτικού συμβουλίου”.
Σε απάντηση αυτου του εγγράφου ο Δήμαρχος Ηρακλείου εξουσιοδοτείται από την Μόμιμη Επιτροπή του Δημοτικού συμβουλίου και ορίζει κάποια σημεία της πόλεως μας, όπου η φιλαρμονική θα παιανίζει, τόσο τις Κυριακές, όσο και τις επίσημες εορτές. Αυτά τα σημεία είναι: η πλατεία Ελευθερίας Βενιζέλου (Λιοντάρια), η πλατεία του Πρίγκηπος Γεωργίου (πλατεία 18 Άγγλων) και το βόρειο τείχος στο Μπετενάκι. Η συντήρηση όμως της μπάντας απαιτούσε και κάποια επιχορήγηση από το Δήμο Ηρακλείου.
Στην προκειμένη περίπτωση καλείται ο Δήμος να αυξήσει το ποσό από 30.000 δραχμές στις 120.000 δραχμές, γιατί ο σύλλογος αδυνατεί αν εξασφαλίσει πόρους για τη λειτουργία της φιλαρμονικής αφενός και του ωδείου αφετέρου. Απ’ ό,τι φαίνεται όμως πολλές φορές οι Δήμαρχοι δεν δείχνουν την ίδια ευαισθησία για θέματα πολιτισμού. Στην προκείμενη περίπτωση ο μουσικός σύλλογος Απόλλων διατυπώνει εγγράφως τα παράπονά του προς τον Δήμαρχο Παπαδόπουλο, ο οποίος ανέστειλε κάθε ετήσια υλική ενίσχυση προς το Ωδείο.
Όπως γνωρίζουμε ο Ανδρέας Παπαδόπουλος εξελέγη Δήμαρχος χάρη στη βοήθεια του προσφυγικού στοιχείου της πόλεως μας. Τα πράγματα φαίνεται να στρώνουν όταν Δήμαρχος εξελέγη ο Μηνάς Γεωργιάδης, ο οποίος είχε και την πρωτοβουλία της ίδρυσης του ωδείου. Γενικά ο Δήμαρχος Μηνάς Γεωργιάδης είχε εκτός των άλλων και μια υπέρμετρη ευαισθησία για τον πολιτισμό. Στις 11 Οκτωβρίου 1934 ο αρχιμουσικός Ιωάννης Δεληβασίλης με αίτησή του προς τον Δήμαρχο Ηρακλείου και προς την αρμόδια καλλιτεχνική επιτροπή του Δήμου παρακαλεί όπως προσληφθεί ως βοηθός Αρχιμουσικού στην φιλαρμονική του Δήμου.
Ο Ιωάννης Δεληβασίλης είχε διατελέσει μουσικός στην φίλοπτωχο εταιρία Ηρακλείου 1899-1902, επίσης εκλεκτός και Α’ τάξεως μουσικός της μουσικής μπάντας της Κρητικής χωροφυλακής 1902-1906 και τέλος οργανωτής και βοηθός του αρχιμουσικού της φιλαρμονικής του μουσικού συλλόγου “Απόλλων” από το 1910-1918.
Στις 5 Απριλίου 1939 ο Δήμαρχος Ηρακλείου Μηνάς Γεωργιάδης ζητάει πληροφορίες για να εγγραφεί στον προϋπολογισμό του έτους 1939-1940 κονδύλιο ενίσχυσης για τα παρακάτω σωματεία – συλλόγους: Μουσικό σύλλογο “Απόλλων”, Μορφωτικό σύλλογο Γυναικών Ηρακλείου, Φιλόπτωχο αδελφότητα Ηρακλείου, Σώμα Ελλήνων Προσκόπων Ηρακλείου, Σώμα Ελληνίδων Οδηγών, Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ηρακλείου, Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου, Νυχτερινή σχολή εμποροϋπαλλήλων, Επαγγελματική σχολή.
Πρωτεργάτης και συντελεστής της μουσικής κίνησης Ηρακλείου ο Μουσικός σύλλογος “Απόλλων”, δεν υποστέλλει τη σημαία του. Διοργανώνει συναυλίες και κάθε είδους μουσικές εκδηλώσεις και καλεί τους συμπολίτες μας να εγγραφούν συνεχίζοντας αυτή την τόσο αξιόλογη προσπάθεια.
Εδώ μιλάμε για τα μέσα περίπου της δεκαετίας του εβδομήντα, όπου σε εκδηλώσεις του Απόλλωνα συμμετέχει στο πιάνο η Ρένα Κυριακού, ο Χατζηνίκος, ο Θεμελής, η Μαρίκα Παπαϊωάννου το ζεύγος Τόμπρα (βιολί-πιάνο) και η τότε νεαρά πιανίστα Ρένα Μπακοπούλου αργότερα συνεργάτιδα του Μάνου Χατζιδάκι. Μουσικός σύλλογος “Απόλλων”! Βίοι παράλληλοι με την Βικελαία Βιβλιοθήκη. Σημεία αναφοράς της πολιτισμικής διαδρομής της πόλης μας, του Μεγάλου Κάστρου. Δύο από τα πιο ζωντανά κομμάτια της ιστορίας του. Σήμερα ο μουσικός σύλλογος “Απόλλων” με το νεοσυγκροτηθέν συμβούλιο του κλείνει 114 χρόνια ζωής και είναι ένας από τους αρχαιότερους συλλόγους στο νησί μας και στη χώρα μας.
Οι εκλογές έγιναν τον Ιούνιο του 2022 και ευχόμαστε από καρδιάς να συνεχίζει τις δράσεις του παραμένοντας ένα από τα σύμβολα του καστρινού αστικού πολιτισμού.