Μένουν λίγες μέρες, που οι νεοεκλεγμένοι περιφερειακοί και δημοτικοί μας άρχοντες θα αναλάβουν τη διαχείριση των τοπικών θεμάτων, προβλημάτων και υποθέσεων, για να κάνουν πράξη την τοπική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ευημερία των δημοτών-πολιτών, που ορίζει ο θεσμικός τους ρόλος.
Είναι αυτονόητο ότι τα προβλήματα του δημότη-πολίτη πρέπει να είναι αντικείμενο ενδιαφέροντος και σοβαρής μελέτης όλων εκείνων που επωμίζονται την ευθύνη της επίλυσής τους έχοντας υπόψη ότι κάθε δημότης έχει αναφαίρετο δικαίωμα να απαιτεί, καθήκον να κρίνει και υποχρέωση να εφαρμόζει τις αποφάσεις της πλειοψηφίας.
Από την πρώτη του χρόνου, με την ανάληψη των καθηκόντων τους οι νέοι δημοτικοί και περιφερειακοί μας άρχοντες, καλούνται να υπηρετήσουν μια νέα αυτοδιοικητική περίοδο, σε ένα αυτοδιοικητικό σύστημα το οποίο διαμόρφωσε το μεταρρυθμιστικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ «Κλεισθένης-1» προκειμένου να εκπληρωθούν προεκλογικές του εξαγγελίες για μια τολμηρή αναθεώρηση-επαναθεσμοποίηση του προγράμματος «Καλλικράτης», η οποία αποδείχτηκε κατώτερη των προσδοκιών χαρακτηριζόμενη, εκτός των εθελοτυφλούντων, άτολμη και προσχηματική.
Άτολμη: γιατί η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η μοναδική μεταπολιτευτική κυβέρνηση με συγκριτικό πλεονέκτημα, λόγω του αμέτοχου και ανεύθυνου του θεσμικού της ρόλου να επιβάλλει νέους κανόνες και αρχές, στη διαχείριση των τοπικών θεμάτων και υποθέσεων, δίστασε να πραγματώσει ρηξικέλευθες, τολμηρές παρεμβάσεις και τομές, που οι συγκυρίες διευκόλυναν, οι δημότες απαιτούσαν και οι ανάγκες επέβαλαν.
Προσχηματική: γιατί οι επιλεκτικές αντικαταστάσεις, καταργήσεις, συμπληρώσεις των διατάξεων του Καλλικρατικού θεσμικού πλαισίου (ν.3852/2010) που συνιστούν το περιεχόμενο του ν.4555/18, (πρόγραμμα Κλεισθένης-1) πόρρω απέχουν από τις εξαγγελθείσες προεκλογικά, ριζοσπαστικές τομές και αλλαγές του ΣΥΡΙΖΑ, στο αυτοδιοικητικό σύστημα. Τον ισχυρισμό επιβεβαιώνουν απόλυτα οι προτάσεις του εισηγητικού κειμένου της 27μελούς επιτροπής αναθεώρησης, που αναφέρονται στις ανάγκες ενός ρετουσαρίσματος του προγράμματος «Καλλικράτης», χωρίς πολιτικό κόστος και όχι στις ριζοσπαστικές θεσμικές τομές, των οποίων, η εφαρμογή δίχως προϋποθέσεις και προαπαιτούμενα διαμορφώνει νέο πρωτοποριακό αυτοδιοικητικό περιβάλλον.
Περιβάλλον, όπου θα αποτελούσαν παρελθόν οι εγγενείς και επίκτητες παθογένειες και αδυναμίες της Αυτοδιοίκησης (προσωποκεντρικό πρότυπο εξουσίας, κυριαρχίες, ετσιθελισμοί, ομηρείες, εξαρτήσεις, επαγγελματικοποιήσεις ρόλων κ.α.).
Στη διαμόρφωση του σημερινού αυτοδιοικητικού περιβάλλοντος, καταλυτικό ρόλο έπαιξαν όλα τα πολιτικά κόμματα και πρωτίστως η Νέα Δημοκρατία, η οποία αποτέλεσε την κυρίαρχη συνιστώσα της κυβέρνησης συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ στους μνημονιακούς χρόνους 2012-2014.
Στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και μέλη της συγκυβέρνησης, για ικανοποίηση κατά βάση επικοινωνιακών σκοπιμοτήτων λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών του Μαΐου 2014, προέβησαν σε προτάσεις τολμηρών ριζοσπαστικών τομών στον αυτοδιοικητικό χώρο, που αφορούν στην εκλογή των αιρετών αυτοδιοικητικών οργάνων και οι οποίες στη συνέχεια παρατίθενται αυτολεξεί.
Σε συνέντευξη στις 4/1/2013, στην έγκριτη αθηναϊκή εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» ο κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης, Υπουργός Εσωτερικών της συγκυβέρνησης και στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, αναφέρει αυτολεξεί τα παρακάτω αξιομνημόνευτα και απίστευτα:« [Sic]…Σκέφτομαι σοβαρά να προτείνω στον Πρωθυπουργό (κ.Σαμαρά) και στους αρχηγούς της συγκυβέρνησης (Βενιζέλο Κουβέλη) κάτι ανατρεπτικό, τολμηρό και πλήρως αντισυμβατικό, για να εξοβελίσουμε τον κομματισμό από τον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Να θεσπίσουμε χωριστό ψηφοδέλτιο για περιφερειάρχες και δημάρχους, αλλά ενιαίο για την εκλογή περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων.
Μόνο ένα τέτοιο σύστημα θα αναδείξει προσωπικότητες σε όλα τα επίπεδα της τοπικής αυτοδιοίκησης εδραιώνοντας την αξιοσύνη ως κριτήριο επιλογής, εμπεδώνοντας τελικά κουλτούρα συνεργασίας χωρίς ιδεοληψίες και γκρεμίζοντας τα στεγανά του μικροκομματισμού των παρατάξεων και τη διαπλοκή των τοπικών κυκλωμάτων. Έτσι μόνο θα αναγεννηθεί η αδέσμευτη αυτοδιοίκηση, θα αναδειχτούν οι άξιοι στις τοπικές κοινωνίες, θα απομονωθούν τα άκρα και οι ακρότητες και θα αρχίσει το ξήλωμα ενός εξαντλημένου και ξεπερασμένου παλαιοκομματικού συστήματος… ».
Στη συνέντευξη του ακόμη ο κ. Στυλιανίδης δημοσιοποιεί πρωθυπουργική σκέψη, για ξεχωριστή κάλπη για τους υποψηφίους δημάρχους και ξεχωριστή για δημοτικούς συμβούλους, την οποία και εξέφρασε ο κ. Σαμαράς τον Ιανουάριο 2010 στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ.
Αναμφίβολα, η άμεση εκλογή των μονοπρόσωπων αυτοδιοικητικών οργάνων με την κατάρτιση χωριστού ψηφοδελτίου παρέχει αυξημένη δημοκρατική νομιμοποίηση και η κατάρτιση ενιαίου ψηφοδελτίου για την εκλογή περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων αναβαθμίζει και ενδυναμώνει αποφασιστικά το ρόλο και το λόγο των συμβούλων στη μετεκλογική διαχείριση της εξουσίας, η κατανομή της οποίας πρέπει να γίνεται με αυτοπροτάσεις ενδιαφερομένων, αποκλειστικά από τα Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια με ακηδεμόνευτη και αμερόληπτη δημοκρατική διαδικασία.
Οι σκέψεις για χωριστό και ενιαίο ψηφοδέλτιο στις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν ήταν καινούργιες. Διατυπώθηκαν και στο παρελθόν για να αναδείξουν οραματικούς στόχους, να επιδείξουν πολιτική επαναστατική προοδευτικότητα και να υπηρετήσουν πολιτικές φιλοδοξίες και επικοινωνιακές σκοπιμότητες. Όμως παρέμειναν εξαγγελίες. Στις ανεκπλήρωτες εξαγγελίες παραμένουν και οι παραπάνω δηλώσεις των αρμοδίων υπουργών της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, οι οποίες στοίχειωσαν μνήμες και παράδοξα.
Γιατί μόνο παράδοξο που προκαλεί μπορεί να ερμηνευτεί η ανεξήγητη ατολμία του κ. Τσίπρα, εκπροσώπου της ριζοσπαστικής Αριστεράς, να καθιερώσει και να κατοχυρώσει θεσμικά αμέσως με την ανάληψη της εξουσίας το 2015, ως πάγιο εκλογικό σύστημα στην Αυτοδιοίκηση την απλή αναλογική, που ήταν ο εφιάλτης της δεξιάς και η αδιαπραγμάτευτη διαχρονική προεκλογική διακήρυξη της Αριστεράς.
Αναντίρρητα, αν η απλή αναλογική είχε ψηφιστεί αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, οι εκλογές το 2019 θα διεξάγονταν με αυτό το σύστημα και με στατιστική νομοτέλεια η Νέα Δημοκρατία δεν θα κέρδιζε τις εκλογές και χωρίς αμφιβολία θα βίωνε το μαρτύριο μιας πιθανής διάλυσης, την οποία σήμερα βιώνει ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως ως πρόνοια της ιστορίας. Να πληρώσει για όσα δεν έκανε στο παρελθόν που δεν αλλάζει.
Η Αυτοδιοίκηση βρίσκεται σήμερα σε ένα σημείο καμπής και εύκολα γίνεται αντιληπτή η κρισιμότητα της κατάστασης και το βάρος της ευθύνης που πέφτει στους ώμους των αυτοδιοικητικών αρχών, περιφερειακών και τοπικών, που καλούνται να διαχειριστούν από το νέο χρόνο τα πολλαπλά προβλήματα και τις προκλήσεις με τις οποίες η αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη.
Στην επιτυχία του δύσκολου ομολογουμένως έργου των Αυτοδιοικητικών αρχών της χώρας απευθύνονται οι ευχές όλων μας.
e-mail: [email protected]