Στη φάρμα των ζώων, το δυστοπικό μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ που γράφτηκε το 1943-1944 και δημοσιεύτηκε το 1945, τα καταπιεσμένα ζώα μιας φάρμας επαναστατούν και ανατρέπουν τον αφέντη τους αλλά υπό το νέο καθεστώς περιέρχονται σε κατάσταση ανελευθερίας χειρότερη από την προηγούμενη. Πρόκειται για μια αιχμηρή σάτιρα κατά της Οκτωβριανής Επανάστασης και της σταλινικής περιόδου της ΕΣΣΔ.
Στο μυθιστόρημα του Όργουελ τα ζώα υποδύονται ανθρώπους αλλά τον Μάρτιο του 2018 εξελίχθηκε στην Ελλάδα ένα σενάριο με πραγματικά ζώα. Αναφέρομαι στο αποσυρθέν νομοσχέδιο του «Οικολόγου» αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γ. Τσιρώνη για τα ζώα συντροφιάς, το οποίο επιχειρούσε, όπως προσφυώς ειπώθηκε, να κρατικοποιήσει τη φιλοζωία. Μεταξύ των άλλων, απαγόρευε κάθε δραστηριότητα των φιλοζωικών οργανώσεων σχετική με τα αδέσποτα ζώα και μετέφερε όλη την ευθύνη στους Δήμους.
Είτε πρόκειται για ζώα είτε για ανθρώπους η κυβερνώσα Αριστερά δεν ξεχνά τις ιδεολογικές καταβολές της, που αποδίδει τόσο παραστατικά η Φάρμα των ζώων: αποστρέφεται την ιδιωτική πρωτοβουλία (η εκδήλωση αγάπης για τα ζώα θεωρείται ιδιαίτερα επικίνδυνη) και επιδιώκει την επιβολή ασφυκτικού κρατικού ελέγχου σε κάθε μορφής αρχή και δραστηριότητα (και πάνω απ’ όλα στους δημοκρατικούς θεσμούς).
Όσο για τον Οικολόγο αναπληρωτή υπουργό, θα έλεγα ότι «Οικολογία» και «ιζοσπαστική Αριστερά» συνθέτουν ένα οξύμωρο σχήμα.
Δεδομένου ότι η επίθεση στα Χειμερινά Ανάκτορα της Δικαιοσύνης και των ΜΜΕ είχε επιτυχία μικρότερη του αναμενομένου, τώρα πια η κυβέρνηση, για να διατηρήσει την εξουσία της, αξιοποιεί το τελευταίο μεγάλο όπλο, την παλαιά αστική συνταγή του πελατειακού κράτους (κορυφαίο παράδειγμα η επιλογή «ημετέρων» για τις θέσεις των μόνιμων γενικών γραμματέων στο Δημόσιο). Σε αντίθεση με την ενίσχυση των φιλοζωικών οργανώσεων ή τη συνεργασία με αυτές, η μεταφορά όλης της ευθύνης για τα αδέσποτα στους Δήμους θα προϋπέθετε τη δημιουργία υποδομών, δηλαδή εκατοντάδες ή και χιλιάδες προσλήψεις προσωπικού.
Στην Ελλάδα της κυβερνώσας Αριστεράς το νομοσχέδιο για τα ζώα εισηγήθηκε το μοντέλο που ισχύει για τους ανθρώπους και είναι κοινώς γνωστό ως «μια θέση στο Δημόσιο». Ευτυχώς όμως που η γενικευμένη «εξέγερση» των ανθρώπων υπέρ των ζώων ανάγκασε τον υπουργό να αποσύρει το νομοσχέδιο. Διότι, σύμφωνα με τους ειδήμονες, «μια θέση στο Δημόσιο» για τα αδέσποτα ζώα θα σήμαινε — εν αναμονή της δημιουργίας υποδομών — «ευθανασία με συνοπτικές διαδικασίες».
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τμήμα Φιλολογίας