Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. είναι ένας θεσμός που οραματίστηκε η αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη για να συμβάλει στην πνευματική ανάπτυξη και στην πολιτισμική αναβάθμιση της περιφέρειας.
Αν και η έδρα του είναι στα Χανιά, δεν παύει να καλύπτει τις ανάγκες όλης της Κρήτης και ελπίζω ότι όλοι οι Δήμαρχοι αισθάνονται την υποχρέωση τους να το στηρίζουν με κάθε τρόπο. Είναι ευτύχημα ότι σήμερα στο Ηράκλειο διαθέτουμε και το Καλοκαίρι και τον Χειμώνα ικανούς χώρους για θεατρικές παραστάσεις.
Κατά την άποψη πολλών και την δική μου, το Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου δεν πρέπει να μιμείται το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, αλλά να φιλοξενεί δωρεάν τις παραστάσεις του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. και φυσικά να μετακαλεί σημαντικές εκδηλώσεις του κέντρου και οργανώνει δικές του παραγωγές.
Πρόσφατα Διευθυντής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. έχει αναλάβει η Έφη Θεοδώρου που είναι ικανή θεατράνθρωπος και έχει αναβαθμίσει τη λειτουργία του. Όσες παραστάσεις έχω δει με εντυπωσίασαν, γιατί με λιτά μέσα και άξιους ηθοποιούς γοήτευσαν τους τυχερούς που τις παρακολούθησαν.
Να υπενθυμίσω μόνο ότι στην ακμή της Αθηναϊκής Δημοκρατίας είχαν καθιερωθεί τα «θεωρικά» που επέτρεπαν στους φτωχούς Αθηναίους να παρακολουθούν θέατρο, γιατί θεωρούσαν ότι έτσι αναπτυσσόταν η πολιτική συνείδηση, που είναι απαραίτητη για την διαμόρφωση υπεύθυνων πολιτών.
Την προηγούμενη εβδομάδα παρακολουθήσαμε στη μεγάλη αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου την παράσταση «Ελευθερία στη Βρέμη» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ που είχε ανέβει το 1971 στο θέατρο της Βρέμης.
Το έργο βασίζεται σε πραγματικό γεγονός που είχε συμβεί το 1831. Μια άξια, ευσεβής και ικανή γυναίκα η Γκεέσε αγωνίζεται να ζήσει την ζωή της, να χαρεί τον έρωτα και την ελευθερία. Να απολαύσει τα παιδιά της και να ευτυχήσει.
Όλα αυτά όμως είναι απαγορευμένες επιθυμίες από μια κοινωνία που θέλει τη γυναίκα υποταγμένη στον άνδρα, στον εραστή, στον σύζυγο, στις κατεστημένες αξίες. Έτσι οδηγείται στην καταστροφή παρασύροντας στο θάνατο όλους εκείνους που της αρνούνται τη δυνατότητα αυτοπροσδιορισμού. Γίνεται μια σύγχρονη Μήδεια.
Η παράσταση είχε νεύρο και γρήγορο ρυθμό και ο θεατής συμπάσχει και σχεδόν κατανοεί το ψυχικό κενό που οδηγεί εκτός ορίων την άτυχη Γκεέσε.
Ο ευρηματικός τρόπος του συγγραφέα και η σκηνοθεσία αποδίδουν την πορεία της απόδραματοποιώντας τις πράξεις της. Παρά τη σκληρότητα και μετά την πρώτη σκηνή η πρωταγωνίστρια λειτουργεί μηχανικά, ώστε ακόμα και γέλιο προκαλεί στους θεατές. Ο συμβολισμός με τα κεριά που σβήνουν ένα-ένα ήταν επιτυχημένος.
Σ’ έναν παράλογο κόσμο η στάση μας και η συμπεριφορά μας δεν καθορίζονται από τη λογική. Παγιδευμένοι σ’ ένα κλουβί ψηλώνει ο νους, όπως συμβαίνει στη «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη που για να λυτρώσει από τα πάθη του κόσμου τα μικρά κορίτσια, τα σκοτώνει.
Παρόλο που σήμερα το θεσμικό πλαίσιο για την ισότητα έχει προοδεύσει, στη νοοτροπία μας παραμένουν ακόμα πολλά κατάλοιπα. Οι γυναικοκτονίες δείχνουν ότι ο κόσμος αλλάζει δύσκολα και οι προσωπικές επαναστάσεις κάποτε είναι αναγκαίες.
Όλοι οι συντελεστές υπηρέτησαν σωστά το ρόλο τους. Σκηνοθέτης ήταν ο Νίκος Μαστοράκης και μεταφραστής ο Γιώργος Δεπάστας.
υχαριστώ όλους για την ωραία βραδιά και ιδιαίτερα τη Διευθύντρια του ΔΗ.ΠΕ.
ΘΕ.Κ. Έφη Θεοδώρου.
*****
Υπενθυμίζω ότι απόψε στις 7:00 μ.μ. στο Επιμελητήριο Ηρακλείου ο Σύλλογος Φίλων του ΙΤΕ οργανώνει μια εκδήλωση, όπου θα ανακηρυχθούν επίτιμα μέλη ο Καθηγητής Λευτέρης Οικονόμου και ο Στέφανος Τραχανάς. Θα μιλήσει η Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Σοφία Καϊτατζή – Γουίτλοκ με θέμα «Ορατοί και αδιόρατοι κίνδυνοι για τη δημοκρατία και ο ρόλος των Μ.Μ.Ε.». Στη συνέχεια θα απονεμηθεί το Βραβείο Μιλτιάδη Καράτζη 2022.