Η έννοια ιστορικό γεγονός έχει φθαρεί από την κακή συχνά χρήση της. Όμως, η επανάσταση του 1821 αναμφισβήτητα πρέπει έτσι να χαρακτηριστεί, όχι μόνο επειδή είναι ένας σταθμός για τον ελληνισμό, αλλά επειδή ήταν ουσιαστικά η πρώτη προσπάθεια ενός έθνους να αποκτήσει κρατική υπόσταση. Τόσο ο χαρακτήρας της επανάστασης, όσο και τα επιμέρους γεγονότα στην εμπόλεμη και στη διπλωματική δράση έχουν διερευνηθεί με αρκετές αξιόλογες μελέτες, όπου μπορεί καθένας να ανατρέξει.
Αν τελικά η Ιστορία διδάσκει, αν πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά, αλλά παράλληλα υπεισέρχεται και η επιθυμία του εθνικού φρονηματισμού και άλλα πολλά ερωτήματα, δεν θα με απασχολήσουν. Θα περιοριστώ μόνο στον τρόπο και την μορφή που έλαβε ο εορτασμός για να αποδοθεί η πρέπουσα τιμή σε μια πράξη που δίκαια αξίζει να χαρακτηριστεί ηρωική.
Ο ηρωισμός και η ανδρεία αποτελούν κορυφαία στιγμή και για τα άτομα και για τους λαούς. Ανδρείος στο φρόνημα είναι εκείνος που γνωρίζει πολύ καλά τον κίνδυνο και δεν διστάζει να αναλάβει τον αγώνα διακινδυνεύοντας την ζωή του για ένα υψηλότερο ιδανικό, όπως είναι η τιμή, η ελευθερία και η αξιοπρέπεια.
Είχα το φόβο ότι ο εορτασμός θα ήταν μια ακόμα εθνικοπατριωτική εκδήλωση, όπως είχε γίνει σε άλλους καιρούς και είχε καρναβαλικό χαρακτήρα. Ευτυχώς οι υπεύθυνοι όχι μόνο απέφυγαν τον κίνδυνο αυτό, αλλά προς τιμήν τους με λιτά μέσα και τους περιορισμούς της συγκυρίας κατόρθωσαν να αποδώσουν την πρέπουσα τιμή και να στείλουν σε όλους μας ένα πανανθρώπινο μήνυμα αυτογνωσίας.
Προσκλήθηκαν οι τρεις δυνάμεις Γαλλία, Αγγλία και Ρωσία, γιατί η επιτυχία του αγώνα τελικά κρίθηκε από τη συμβολή τους στη ναυμαχία του Ναυαρίνου, όταν οι εσωτερικές έριδες έδειχναν ότι τα πάντα είχαν χαθεί. Η ανταπόκριση τους με κορυφαίους εκπροσώπους και με το λόγο τους τίμησαν έναν αγώνα που εγγράφεται στην παγκόσμια ιστορία. Συμβολικά έγινε η επιλογή να ξεναγηθούν στην Εθνική Πινακοθήκη από τον Πρωθυπουργό και τη διευθύντριά της κ. Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Η Πινακοθήκη, που σε ασφυκτικούς χρόνους αναμορφώθηκε, ήταν γι αυτήν έργο ζωής και θα παραμείνει στο μέλλον ένα κέντρο πολιτισμού. Στην έκθεση υπάρχουν έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, όπου αποτυπώνονται λαμπρές στιγμές και προσωπογραφίες των αγωνιστών.
Η Τέχνη πρέπει να γίνει κτήμα όλων. Ενώνει τους λαούς. Οι ιδεολογίες και τα πολυποίκιλα συμφέροντα συχνά τους διχάζουν. Όταν γαληνέψουν οι καιροί όλοι μας θα έχουμε τη χαρά να απολαύσουμε τα μεγάλα έργα που με τη μαρτυρία τους θα φωτίσουν τις ψυχές μας.
Η παρέλαση, όπως οργανώθηκε είχε και πρωτοτυπία και συμβολισμούς και κυρίως μέτρο. Παρόμοιες εκδηλώσεις κινδυνεύουν συχνά να μετατραπούν σε κιτς. Όχι μόνο το απέφυγαν, αλλά είπαν με λίγα λόγια πολλά. Η συμμετοχή του αποδήμου ελληνισμού ήταν επίσης άξια της επετείου.
Τα εθνικά μας σύμβολα κυριάρχησαν σε όλο τον κόσμο δείχνοντας μια απλή αλήθεια. Στην παγκόσμια κοινωνία, όπως διαμορφώνεται, η μνήμη, που συχνά μας πληγώνει, πρέπει να διδάξει ότι όλοι έχουμε χρέος να ανοίξουμε νέους δρόμους και να αξιοποιήσουμε τις αξίες εκείνες που παραμένουν οικουμενικές και διαχρονικές.