“Ομφαλό” της Αθήνας αποκαλούσαν τότε αλλά και σήμερα οι άνθρωποι της πρωτεύουσας και όχι μόνο, την πλατεία της Αθήνας, την πολυθόρυβη Oμόνοια, αυτή που καθημερινά μπορεί και συγκεντρώνει τόσους και τόσους ανθρώπους από κάθε σημείο της γης!
Χιλιάδες οι περαστικοί, μέρα και νύχτα περιφέρονται στο σταθμό του τρένου, αλλά και σε όλα τα σημεία της. Στα μέσα του Οκτώβρη επτά δεκαετίες πριν ο τότε υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο μετέπειτα πρωθυπουργός αλλά και Pρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας ανακοινώνει μέτρα για την αποσυμφόρηση της Ομόνοιας.
Ένα απ’ αυτά αφορά τα λεωφορεία, τα οποία θα σταθμεύσουν στην πλατεία μόνο για να αποβιβάσουν ή να επιβιβάσουν κόσμο και όχι για να την έχουν ως αφετηρία. Ίσως αυτό να βοηθήσει κάπως την μεγάλη συμφόρηση που παρατηρείται και να μπορέσει η κυκλοφορία να γίνεται με ταχύτερους ρυθμούς.
Η συνεχής αύξηση των αυτοκινήτων είναι ένα γεγονός που προκαλεί τους πρώτους προβληματισμούς των αρμοδίων. Τότε μάλιστα ο Καραμανλής αποφασίζει να σταματήσει τη χορήγηση νέων αδειών ταξί στην περιοχή της Αθήνας, γιατί κατά τη γνώμη των υπηρεσιών, ο τομέας αυτός έχει κορεστεί. Όμως… ολοένα και προχωράμε προς το φθινόπωρο και μια πρώτη ένδειξη αλλαγής του αθηναϊκού σκηνικού είναι το άνοιγμα των χειμερινών κινηματογράφων.
Αθηναίοι και Αθηναίες δίνουν και πάλι το ραντεβού τους στις αθηναϊκές αίθουσες που είναι φρεσκοβαμμένες και με επισκευασμένα καθίσματα. Οι μέρες περνούν… και έρχεται το μικρό καλοκαιράκι του Άη Δημήτρη, που λέει και ο λαός μας.
Ανήμερα της μεγάλης αυτής γιορτής γινόταν το άνοιγμα των καινούργιων κρασιών στις αθηναϊκές ταβέρνες. Τέτοιες μέρες… Το σωματείο των οινοπολών κατήρτιζε ένα ειδικό εορταστικό πρόγραμμα και όλα τα μαγαζιά της Αθήνας διακοσμούνταν με αφίσες. Συνηθιζόταν τότε ο πρόεδρος και τα μέλη του προαναφερθέντος σωματείου να περνούν απ’ όλες τις ταβέρνες, να δοκιμάζουν τα καινούργια κρασιά από τα βαρέλια και να βραβεύουν τα καλύτερα.
Μεγάλη στιγμή για τους Αθηναίους η προσέλευση “της επίσημης προσκεκλημένης” της κεχριμπαρένιας ρετσίνας που είχε μόνο φίλους! Τότε στην Αθήνα υπήρχαν 1300 περίπου οινοπώλες και η ρετσίνα είχε μεγάλη κατανάλωση, παρόλο που η τιμή της ήταν μεγάλη και έφθανε στις 4.000 δραχμές την οκά. Αποτέλεσμα ήταν να γκρινιάζουν οι μεγάλοι πότες, αφού θεωρούσαν αυτή την τιμή υπερβολική.
Όμως οι οινοπώλες υποστήριζαν πως το κρασί έχει έξοδα και οι παραγωγοί ζητούσαν διαρκώς αυξήσεις, ανεβάζοντας συνεχώς το κόστος. Οι αθηναϊκές ταβέρνες είχαν την πιστή πελατεία τους. Στις γειτονιές υπήρχαν τα παλιά “μαγαζιά” με τους μόνιμους πελάτες που τα έπιναν ήρεμα και μετά πήγαιναν σπίτι τους. Οι μεζέδες δεν έπαιζαν μεγάλο ρόλο, αφού οι πότες έδιναν σημασία μόνο στο καλό κρασί. Όποια ταβέρνα είχε καλό κρασί, εκεί γινόταν το προσκύνημα όσων αγαπούσαν τη ρετσίνα. Συχνά το “καλό κρασί” υπήρχε στα καρβουνιάρικα ή μάλλον στα παλιά καρβουνιάρικα, των οποίων οι αυλές ήταν γεμάτες με μεγάλα βαρέλια κεχριμπαρένιας ρετσίνας!
Τέτοιες μέρες στη πόλη μας, στο μεγάλο Κάστρο…
Δύσκολοι καιροί. Νωπές μνήμες εμφυλίου, μεταπολεμική περίοδος, οι άνθρωποι ταραγμένοι, ανυπόμονοι για καλύτερες μέρες! Όλοι σε αναμονή περίμεναν την ανάπτυξη, την κίνηση της αγοράς η οποία δικαιολογημένα είχε ατονίσει τα τελευταία χρόνια. Από την καθημερινή εφημερίδα “Η Δράσις” πληροφορούμεθα: “Με τας νέας της τυπογραφικάς εγκαταστάσεις “Η Δράσις” θα παρουσιασθεί με νέαν καλλιτεχνικήν εμφάνισην”.
Ο οίκος κοπτικής-ραπτικής της Πόπης Δασκαλάκη στην οδό Γιαννιτσών, έναντι στοάς Σιδεράκη καλεί τους επιλεκτικούς πελάτες. Επίσης κασμήρια αγγλικά και ελληνικά, αρίστης ποιότητος, εκλεκτά σχέδια και χρωματισμοί “εκόμισεν ο εμποροράπτης, Εμμανουήλ Π. Κουναλάκης”, αναφέρει η προαναφερόμενη εφημερίδα.
Και άλλες όμως καταχωρίσεις που μας εντυπωσιάζουν όπως: “Η Φωφώ Στρατήγη, μοδίστρα, αναλαμβάνει παράδοσιν μαθημάτων κοπτικής και ραπτικής με τέλεια εκμάθησιν και τιμάς λογικάς”.
Οίκο κοπτικής-ραπτικής επίσης διατηρεί στην οδό Χάνδακος 39 και η Ερασμία Μαρκάκη. Πολλά κορίτσια τότε πήγαιναν για να μάθουν την τέχνη της ραπτικής. Κασμίρια επίσης αγγλικά και ελληνικά για απαιτητικούς πελάτες έχει και ο Ι. Φωκάς, έναντι Γεωργαντά.
Καλό ταξίδι, εγγυάται το ναυτικό γραφείο Α. Π. Κόρπης και σια, τηλέφωνο 5.51 με τα πολυτελή πλοία ΕΛΣΗ και ΕΛΕΝΗ και δρομολόγια… ό,τι τραβά η ψυχή σου. Από Ηράκλειο, Πειραιά, Χαλκίδα, Αιδηψό, Βόλο, Θεσσαλονίκη αλλά και από Ρέθυμνο σε Σούδα, Πειραιά, Σύρο, Τήνο, Μύκονο, Ικαρία, Σάμο, Χίο, Μυτιλήνη.
Η έναρξη του νέου σχολικού έτους δεν αφήνει αδιάφορο το βιβλιοπωλείο Ν. Αλικιώτης και Υιοί, στην οδό 1866 και Ελευθερίου Βενιζέλου. Μαθηματικά όχι για αδυνάτους μαθητές, αλλά για υποψηφίους στη Φυσικομαθηματική Σχολή διδάσκει ο καθηγητής Μαθηματικών Σπύρος Νιώτης. Το φροντιστήριό του είναι στην πλατεία του Αγίου Μηνά, έναντι οικίας ιατρού Γιαμαλάκη.
Οι θεριακλήδες βέβαια προτιμούν τα σιγαρέτα ΔΟΞΑ, ανώτερα όλων με εξαιρετικό και σταθερό χαρμάνι. “Κυτίον 22 σιγαρέτων δραχμές 2.200 και κυτίον 11 σιγαρέτων δραχμές 1.150”. Ο δερματολόγος γιατρός Ν. Ματζαπετάκης δέχεται τους ασθενείς του στο φαρμακείο του Εμμανουήλ Ματζαπετάκη.
Πολλοί ήταν εκείνοι που περνούσαν από “σαράντα κύματα”. Για καλό βέβαια αφού έτσι λεγόταν η ταβέρνα του Μάρκου Κ. Μαστρομιχάλη στο λιμάνι. Και τι δεν έβρισκες εκεί; Εκλεκτούς μεζέδες, ψάρια της ώρας, μπριζόλες. Φυσικά υπήρχε άκρα περιποίησις για τους πελάτες. Θα κλείσω τις καταχωρήσεις του Τύπου εκείνης της εποχής με τα δρομολόγια της “ΕΛΛ.Α.Σ.”, των ελληνικών αεροπορικών γραμμών Α.Ε.
“Ελληνικαί αεροπορικαί γραμμαί Α.Ε.
“ΕΛΛ.Α.Σ.”
Από της Δευτέρας 25 Οκτωβρίου η εταιρία “ΕΛΛ.Α.Σ.” θέτει εις εφαρμογήν τα χειμερινά της δρομολόγια Αθηνών-Ηρακλείου-Αθηνών. Πρωινά δρομολόγια: έκαστον Σάββατον. Άφιξις εις Αερολιμένα Ηρακλείου ώρα 9 αναχώρησις εξ αερολιμένος Ηρακλείου ώρα 9.30. Απογευματινά δρομολόγια.
Δευτέραν, Τρίτην, Τετάρτην, Παρασκευήν, Κυριακήν.
Άφιξις εις Αερολιμένα Ηρακλείου 15.15. Αναχώρησις εξ Αερολιμένος Ηρακλείου ώρα 15.45.
Εκδίδονται εισιτήρια μετ’ επιστροφής, επί εκπτώσει 10% εφ’ όλων των γραμμών της του Εσωτερικού. Ταξιδεύετε πάντοτε με τα καινούργη και πολυτελή αεροπλάνα της ΕΛΛ.Α.Σ. Σας περέχουν απόλυτον ασφάλειαν και Άνεσιν.
Πρακτορείον ΕΛΛ.Α.Σ. Ηρακλείου οδός Χάνδακος, τηλεφ. 500”.
Πέρασαν από τότε εβδομήντα ολόκληρα χρόνια, τέτοιες μέρες ολότελα… Μια ολόκληρη ζωή, μια αλλιώτικη εποχή, όχι και τόσο εύκολη. Σίγουρα όμως μια εποχή με ανθρωπιά και επικοινωνία, με περισσότερη αγάπη και ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπό μας, για το διπλανό μας. Με ευαισθησίες και πολλά όνειρα για ένα καλύτερο αύριο. Με ελπίδα και προσδοκίες για έναν κόσμο χαρούμενο, ειρηνικό και ευτυχισμένο που εκείνη η γεννιά επιθυμούσε να παραδώσει στα παιδιά της! Και το πέτυχε…