Το πρωτότυπο και ανορθόδοξο εγχείρημα της εκλογής του ηγέτη του ενιαίου φορέα, αυτού που μάθαμε να αποκαλούμε Κεντροαριστερά ή «μεσαίο χώρο», δεν αποτελεί παρά το προοίμιο ενός μεγάλου στοιχήματος. Που δεν είναι άλλο από τη δημιουργία ενός νέου κόμματος, μέσα από τη μαζική ενεργοποίηση και συμμετοχή των πολιτών, που αναφέρονται ευρύτερα σε αυτόν τον χώρο.
Μετά την κατακλυσμιαία κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, είχαμε την πρωτοβουλία των 58. Μια σοβαρή πρωτοβουλία, η οποία όμως σφιχταγκαλιάστηκε εν τη γενέσει της από την τότε ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και δεν μπόρεσε καν να αναπνεύσει. Το κενό επιχειρήθηκε να καλυφθεί και από την τολμηρή και οραματική πρωτοβουλία του Σταύρου Θεοδωράκη, με την ίδρυση του Ποταμιού, κάτι που ωστόσο δεν ευοδώθηκε.
Όμως, η αυτόνομη και μη ετεροπροσδιοριζόμενη φωνή, αυτού που αποκαλούμε «μεσαίο χώρο», του χώρου δηλαδή που έχει τις αγωνίες για τη διατήρηση των κατακτήσεων του Ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους, την ενδυνάμωση της κοινωνικής αλληλεγγύης και τη διαφύλαξη του κώδικα των αξιών του πολιτικού φιλελευθερισμού, πρέπει να βρει και στη χώρα μας ενιαία κομματική στέγη. Όχι απλώς για να επιβιώσει κοινοβουλευτικά, αλλά για να μπορέσει να σφραγίσει την εξέλιξη των πραγμάτων στον τόπο που βρίσκεται ακόμη σε κρίσιμη καμπή.
Περισσότερο από ποτέ επιβάλλεται, αυτός ο πολιτικός χώρος να πατήσει στέρεα στα πόδια του, έτσι ώστε το ευρύ αυτό κοινωνικό σώμα – που είναι και το πιο δυναμικό της ελληνικής κοινωνίας – να πάψει να είναι ανέστιο. Οι πολίτες που αρνούνται να ακολουθήσουν ΣΥΡΙΖΑ ή ΝΔ, αλλά που παράλληλα δεν εμπνέονται από Το Ποτάμι ή το ΠΑΣΟΚ, πρέπει να πειστούν, να γοητευτούν και να συμμετάσχουν.
Η προεκλογική καμπάνια των υποψηφίων ηγετών του χώρου, που ήδη τρέχει, κατ’ ουσία βάζει τις ρίζες του νέου φορέα. Από τον προεκλογικό τους λόγο, από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν και επιδιώκουν ή όχι την όσμωση διαφορετικών προσεγγίσεων, την άρση καχυποψιών και την υπέρβαση κομματικών ταυτοτήτων εξαρτάται η εδραίωση του νέου φορέα, αλλά και το αν θα δημιουργηθούν εν τη γενέσει του φυγόκεντρες δυνάμεις, που θα καταδικάσουν δια παντός το εγχείρημα.
Αυτό είναι το διακύβευμα, το μεγάλο στοίχημα, αλλά και το κλειδί της επιτυχίας. Ή τώρα ή ποτέ. Γιατί, αν το εγχείρημα αποτύχει, επιστρέφουμε στην τόσο γνώριμη, δοκιμασμένη και καταστροφική συνταγή της Μεταπολίτευσης: την ταύτιση του διπολισμού με τον δικομματισμό.
Δηλαδή την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους του χώρου από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος με ιδιαίτερη ευκολία μεταστρέφεται προς την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Και σε αυτό, θα βοηθηθεί και από τους παλαβούς της Αριστεράς (ΛΑΕ, Ζωή, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, κτλ) με το έντονο κοντράστ που ήδη αυτοί του προσφέρουν. Θα είναι το τέλειο άλλοθι του κ. Τσίπρα για τη μετάβασή του στο Κέντρο, δεδομένου ότι αυτοί θα παρουσιάζονται πια, ως η γνήσια, ριζοσπαστική και «ανυπότακτη» Αριστερά.
Παράλληλα, η αποτυχία θα συμβάλει στη διεύρυνση της συντηρητικής Δεξιάς προς το Κέντρο, με εντελώς ψευδεπίγραφο τρόπο, αφού όλοι βλέπουμε ότι ο χώρος αυτός δεν μπορεί να υποστηρίξει ούτε τις βασικές αρχές του πολιτικού φιλελευθερισμού. Και αυτό φάνηκε και τις τελευταίες εβδομάδες σε νομοσχέδια «σημαία» για τον ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό, που η ΝΔ αρνήθηκε να ψηφίσει, εφευρίσκοντας ένα κάρο δικαιολογίες.
Από την αρχή του εγχειρήματος φάνηκε να εκλύεται μια δυναμική στην κοινωνία. Κι όμως, τη στιγμή που επιθυμούμε τη μέγιστη δυνατή εξωστρέφεια, για την, κατά το δυνατόν, διεύρυνση της συμμετοχής, ορισμένοι επέδειξαν μια ακατανόητη φοβικότητα. Παρόλα αυτά, η προεκλογική καμπάνια των υποψηφίων ηγετών του χώρου, που ήδη τρέχει, κατ’ ουσία βάζει τις ρίζες του νέου φορέα.
Και για αυτό το λόγο, δεν πρέπει να αγνοούν ότι δίνουν εξετάσεις αξιοπιστίας προς τους πολίτες. Από τον προεκλογικό τους λόγο, από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν και επιδιώκουν ή όχι την όσμωση διαφορετικών προσεγγίσεων, την άρση καχυποψιών και την υπέρβαση κομματικών ταυτοτήτων εξαρτάται η εδραίωση του νέου φορέα, αλλά και το αν θα δημιουργηθούν εν τη γενέσει του φυγόκεντρες δυνάμεις, που θα καταδικάσουν δια παντός το εγχείρημα.
*Ο Σπύρος Δανέλλης είναι βουλευτής Ηρακλείου με το Ποτάμι και κοινοβουλευτικός του εκπρόσωπος.