Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) άρχισε να συλλέγει στοιχεία για τις γεννήσεις κατά υπηκοότητα της μητέρας και τους θανάτους κατά υπηκοότητα του θανόντος από το 2004. Το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν στοιχεία είναι το 2021. Με βάση τα στοιχεία αυτά θα εξετάσουμε στο άρθρο αυτό τη φυσική μεταβολή του πληθυσμού (γεννήσεις μείον θανάτους) πρώτα στο σύνολό τους και στη συνέχεια κατά υπηκοότητα στην Κρήτη και στους νομούς της.
Δεν είναι δυνατόν να δώσουμε τα στοιχεία για το καθένα έτος της περιόδου αυτής διότι για τον κάθε νομό και την Κρήτη χρειάζονται 3 μεγάλοι Πίνακες, δηλαδή 15 συνολικά, γεγονός που απαιτεί μεγάλο χώρο της εφημερίδας (ίσως και μια ολόκληρη σελίδα). Για το λόγο αυτό θα δώσουμε τα στοιχεία για το σύνολο των ετών της περιόδου 2004-2021 στους τρεις Πίνακες που ακολουθούν.
Ι. ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
Στην 1η στήλη του Πίνακα 1 δίνεται το σύνολο των γεννήσεων (από Ελληνίδες και αλλοδαπές) στην Κρήτη και στους νομούς της την περίοδο 2004-2021, στη 2η στήλη το σύνολο των θανάτων (Ελλήνων και αλλοδαπών) και στην 3η η συνολική φυσική μεταβολή του πληθυσμού (γεννήσεις μείον θάνατοι). (Πίνακας 1).
– Στο νομό Ηρακλείου σημειώθηκε φυσική αύξηση τα έτη 2004-2020 και μόνο το έτος 2021 φυσική μείωση κατά 208 άτομα.
– Στο νομό Λασιθίου σημειώθηκε φυσική μείωση του πληθυσμού όλα τα έτη της περιόδου 2004-2021, με εξαίρεση το 2010 στο οποίο σημειώθηκε φυσική αύξηση κατά 2 άτομα.
– Στο νομό Ρεθύμνης σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού όλα τα έτη της περιόδου 2004-2021.
– Στο νομό Χανίων σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού με την εξαίρεση των ετών 2015, 2017 και 2019-2021 στα οποία σημειώθηκε φυσική μείωση.
– Στην Κρήτη σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού τα έτη 2004-2016 και φυσική μείωσή του τα έτη 2017-2021.
ΙΙ. ΦΥΣΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ
Στην 1η στήλη του Πίνακα 2 δίνονται οι γεννήσεις από Ελληνίδες στην Κρήτη και στους νομούς της την περίοδο 2004-2021, στη 2η στήλη οι θάνατοι Ελλήνων και στην 3η η φυσική μεταβολή του πληθυσμού με ελληνική υπηκοότητα. (Πίνακας 2).
Από την 3η στήλη του Πίνακα 1 φαίνεται ότι στο νομό Λασιθίου την περίοδο 2004-2021 σημειώθηκε φυσική μείωση του πληθυσμού (οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις), ενώ στους τρεις άλλους νομούς και στην Κρήτη φυσική αύξησή του (οι γεννήσεις ξεπέρασαν τους θανάτους). Αναλυτικότερα:
– Στο νομό Ηρακλείου σημειώθηκε φυσική αύξηση τα έτη 2004-2020 και μόνο το έτος 2021 φυσική μείωση κατά 208 άτομα.
– Στο νομό Λασιθίου σημειώθηκε φυσική μείωση του πληθυσμού όλα τα έτη της περιόδου 2004-2021, με εξαίρεση το 2010 στο οποίο σημειώθηκε φυσική αύξηση κατά 2 άτομα.
– Στο νομό Ρεθύμνης σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού όλα τα έτη της περιόδου 2004-2021.
– Στο νομό Χανίων σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού με την εξαίρεση των ετών 2015, 2017 και 2019-2021 στα οποία σημειώθηκε φυσική μείωση.
– Στην Κρήτη σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού τα έτη 2004-2016 και φυσική μείωσή του τα έτη 2017-2021.
Στην 1η στήλη του Πίνακα 3 δίνονται οι γεννήσεις από αλλοδαπές στην Κρήτη και στους νομούς της την περίοδο 2004-2021, στη 2η στήλη οι θάνατοι αλλοδαπών και στην 3η η συνολική φυσική μεταβολή του πληθυσμού με ξένη υπηκοότητα. (Πίνακας 3).
Από την 3η στήλη του Πίνακα φαίνεται ότι την περίοδο 2004-2021 σημειώθηκε φυσική αύξηση του πληθυσμού με ξένη υπηκοότητα (οι γεννήσεις από αλλοδαπές ξεπέρασαν τους θανάτους αλλοδαπών) στην Κρήτη και στους νομούς της.
Τόσο στην Κρήτη όσο και στους νομούς της όλα τα έτη της περιόδου 2004-2021 οι γεννήσεις από αλλοδαπές ξεπερνούσαν τους θανάτους αλλοδαπών, η μέση ηλικία των οποίων είναι πολύ πιο μικρή από εκείνη των Ελλήνων, των οποίων ο πληθυσμός γηράσκει συνεχώς.
Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι ο ρυθμός μείωσης των γεννήσεων από αλλοδαπές είναι μεγαλύτερος από εκείνο των γεννήσεων από Ελληνίδες και ο ρυθμός αύ
ξησης των θανάτων αλλοδαπών μεγαλύτερος από εκείνο των θανάτων Ελλήνων. Ο βασικός λόγος είναι ότι τα μέτρα των Μνημονίων έπληξαν σκληρότερα τις οικογένειες αλλοδαπών απ’ ό,τι τις οικογένειες Ελλήνων.
Στον υψηλότερο ρυθμό μείωσης των γεννήσεων από αλλοδαπές συνέβαλε και το γεγονός ότι κάποιες οικογένειες αλλοδαπών είτε επέστρεψαν στις πατρίδες τους είτε μετανάστευσαν σε άλλα κράτη επιζητώντας καλύτερους όρους εργασίας και διαβίωσης.
– Η φυσική αύξηση αλλοδαπών στους νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνου είναι μεγαλύτερη από εκείνη των Ελλήνων, παρ’ όλο ότι ο πληθυσμός των αλλοδαπών είναι ένα μικρό ποσοστό τους πληθυσμού τους, και
– Στους νομούς Λασιθίου και Χανίων και στην Κρήτη σημειώθηκε φυσική μείωση των Ελλήνων, ενώ στους αλλοδαπούς φυσική αύξηση.
Οι διαφορές αυτές δείχνουν πόσο πολύτιμη είναι η συμβολή των αλλοδαπών στον φθίνοντα πληθυσμό της χώρας μας.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ