Η μαντική τέχνη ήταν μια από τις σημαντικότερες τέχνες στην Αρχαία Ελλάδα. Όλοι γνωρίζομε για το Μαντείο των Δελφών (ο ομφαλός της Γης) με την Πυθία, της Δωδώνης με το θρόϊσμα των φύλλων της ιερής βελανιδιάς και το ρόλο τους στα τεκταινόμενα της εποχής.
Η μαντική την εποχή μας έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις με τις χαρτορίχτρες, καφετζούδες, φλυτζανούδες, ξεμαθιάστρες, μάγους, αστρολόγους, μαγικά φίλτρα, μαγγανείες, ξόρκια κλπ. Στους «ειδικούς» καταφεύγομε από περιέργεια, ανασφάλεια, φόβο, αδυναμία κλπ. Και εκείνοι αφού ελέγξουν, με τον τρόπο τους, την ψυχή σου, το μυαλό σου και τις επιθυμίες σου, δίνουν ικανοποιητικές απαντήσεις και καταβάλλεις τον οβολό σου.
Ο Μάης είναι ο μήνας των λουλουδιών, αλλά και επιφορτισμένος από κάποια μαγικά προπρεπτικά ή αποτρεπτικά φίλτρα, που βοηθούν να δημιουργηθούν καλές ή κακές προλήψεις: Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι. Το Μάη μεθούν οι αισθήσεις. Το Μάη πιάνουν τα μάγια, λέει ο λαός και από ‘κεί βγήκε η φράση: Μάη μου, μάγεψέ τον (την), όπως και το Ηπειρώτικο ωραίο τραγουδάκι: Μάγια μου ’χεις καμωμένα και τρελαίνομαι για σένα …
Μην πάρεις το Μάη άλογο, μήτε γυναίκα τα λαμπρόσχολα, με την αιτιολογία ότι έχουν τελειώσει οι αποθηκευμένες τροφές του χειμώνα, είναι στο φόρτε τους οι δουλειές αυτή την εποχή, έχει μεσολαβήσει η Μεγάλη Σαρακοστή που νηστεύουν και γι’ αυτούς τους λόγους είναι στο μαύρο τους το χάλι και τα άλογα και οι γυναίκες αντίστοιχα. Το Μάη να μη φυτεύεις δέντρο (γιατί δεν ευνοούν οι κλιματολογικές συνθήκες στην ανάπτυξή του), μήτε να παντρεύεις κοπέλια, γιατί ή δεν ευνοεί το αστρικό σύστημα ή επειδή δεν παράγει η Γη καρπούς το Μάη και δεν υπάρχουν λεφτά. Μόνο οι βασιλιάδες και οι γάϊδαροι παντρεύονται το Μάη.
Οι βασιλιάδες γιατί είναι οι μόνοι που έχουν λεφτά το Μάη και οι γάϊδαροι για τους δικούς τους λόγους. Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Μάη μήνα βρέχει.
Ο κύκλος που σχηματίζει το στεφάνι του Μάη με τα αγριολούλουδα συμβολίζει την ολότητα, την ολοκλήρωση και προστατεύει από κάθε κακό, όπως και τα στεφάνια του γάμου, ανεξάρτητα αν είναι χρυσοποίκιλτα ή από κληματόβεργες.
Το παρακάτω μαγικό φίλτρο είναι της θείας Κλεάνθης (70 χρόνων τότε) στη Λαογραφική Καταγραφή που είχα κάνει το 1966.
Το Μανόγαλο: Παίρνουν το γάλα μάνας και κόρης, αντίδωρο και αλεύρι, τα ανακατεύουν και τα πηγαίνουν στην εκκλησιά και παίρνουν σαράντα λειτουργιές και στη θάλασσα και παίρνουν σαράντα κύματα.
Μετά τα ξούνε και τα βάζουν στον καφέ ή στο φαγητό κλπ. Όποιος το φάει, λέει, κουζουλαίνεται, αν δε νυμφευτεί τον άλλο που του το’ καμε.
Ουφ … Και τα αφεντικά μας οι βορειοευρωπαίοι βάζουν αλάτι στις τσέπες τους, για να μην τους πιάνει το μάτι.
*Ο Μανόλης Σπανάκης είναι συν/χος καθηγητής