Περισσότεροι οι νεκροί από τροχαία ανά 100.000 κατοίκους στην Κρήτη και μικρότερη η μείωσή τους σε σχέση με το σύνολο της χώρας
Στις 31.10.17 η Ελληνική Στατιστική Αρχή, η ΕΛΣΤΑΤ, ανακοίνωσε τα στοιχεία για θα θύματα (νεκρούς και τραυματίες) από τροχαία τον Αύγουστο σε σύγκριση με εκείνα του αντίστοιχου μήνα του 2016 (δεν προσθέτω τη λέξη «ατυχήματα» διότι πολλά από αυτά είναι ουσιαστικά εγκλήματα ανεύθυνων οδηγών που παραβιάζουν ανενδοίαστα τον Κ.Ο.Κ.).
Οι νεκροί από τροχαία διαφέρουν από μήνα σε μήνα και από έτος σε έτος για κάθε νομό της Κρήτης, την Κρήτη και το Σύνολο Χώρας και, κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για το τι το θα συμβεί το 2017 σε σχέση με το 2016 πριν ανακοινωθούν και τα στοιχεία του Δεκεμβρίου.
Τα στοιχεία για το σύνολο των 12 μηνών είναι προσωρινά μέχρι την –με μικρές διαφορές– οριστικοποίησή τους 10 μήνες αργότερα. Για το λόγο αυτό θα εξετάσουμε σ’ αυτό το άρθρο τους νεκρούς από τροχαία στους νομούς της Κρήτης και στην Κρήτη σε σύγκριση με εκείνα στο Σύνολο Χώρας τα έτη 2001-2016, τα έτη για τα οποία υπάρχουν στοιχεία στη βάση δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ (τα στοιχεία για το 2016 είναι προσωρινά).
Επειδή, όπως, όπως προαναφέρθηκε, οι νεκροί από τροχαία διαφέρουν από το ένα έτος στο άλλο, παραθέτουμε στο πρώτο τμήμα του πρώτου μέρους του Πίνακα τα στοιχεία για το κάθε έτος χωριστά την ώστε να δει ο αναγνώστης τις διαφορές αυτές.
Στο δεύτερο μέρος του Πίνακα τα ομαδοποιούμε σε δύο οκταετίες: την πρώτη 2001-2008, δηλαδή την πριν από την κρίση και τα Μνημόνια και τη δεύτερη 2009-2016, την οκταετία της κρίσης και των Μνημονίων. Στην τελευταία γραμμή του πρώτου μέρους δίνεται το άθροισμα των δύο οκταετιών, δηλαδή το σύνολο των νεκρών από τροχαία τα 16 έτη της περιόδου 2001-2016.
Τα στοιχεία, όμως, του πρώτου μέρους του Πίνακα με τον αριθμό των νεκρών από τροχαία στους νομούς, στην Κρήτη και στο Σύνολο Χώρας δεν είναι συγκρίσιμα μεταξύ τους διότι, όπως είναι φυσικό, οι νεκροί από τροχαία εξαρτώνται από τον αριθμό των οχημάτων που κυκλοφορούν σ’ αυτούς και εκείνα, με τη σειρά τους από τον πληθυσμό τους.
Κατά συνέπεια για να κάνουμε συγκρίσεις, δίνουμε στο δεύτερο μέρος του Πίνακα τον αριθμό των νεκρών ανά 100.000 κατοίκους κατά μέσο όρο το χρόνο την καθεμιά από τις δύο οκταετίες (και την όχι για το κάθε έτος διότι θα αύξανε το μέγεθος του Πίνακα) και την ποσοστιαία μείωσή τους τη δεύτερη σε σχέση με την πρώτη εξαετία.
Από το πρώτο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι στο Σύνολο Χώρας μέχρι το 2006 παρατηρείται μια αυξομείωση των νεκρών από τροχαία, ενώ τα επόμενα έτη μια συνεχής μείωση τους με εξαίρεση το 2016. Αντίθετα στους νομούς της Κρήτης και στην Κρήτη υπάρχουν μεγάλες διαφορές από το ένα έτος στο άλλο.
Από τις τρεις γραμμές της τελευταίας στήλης του δεύτερου τμήματος του πρώτου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι το σύνολο των νεκρών από τροχαία στο Σύνολο Χώρας την 16ετία 2001-2016 ξεπέρασε τις 21.000, δηλαδή μια μικρή πόλη θυσιάστηκε στην άσφαλτο.
Όπως φαίνεται από τη σύγκριση των δύο οκταετιών στο τέλος του πρώτου μέρους του Πίνακα οι νεκροί από τροχαία από 1.659 κατά μέσο όρο το χρόνο την πρώτη οκταετία μειώθηκε στους 1.016 τη δεύτερη.
Και πάλι, όμως, ο «φόρος αυτός του αίματος» είναι υπερβολικά μεγάλος για μια χώρα όπως η Ελλάδα, της οποίας οι θάνατοι, λόγω γήρανσης του πληθυσμού, αυξάνονται και, επιπλέον, οι γεννήσεις μειώνονται συνεχώς και προσοντούχοι νέοι μεταναστεύουν. Ανάλογες μειώσεις με το Σύνολο Χώρας σημειώθηκαν και στην Κρήτη και στους νομούς της, αλλά η σύγκριση των μειώσεων αυτών, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, γίνεται στο δεύτερο μέρος του Πίνακα.
Από το δεύτερο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι οι νεκροί ανά 100.000 κατοίκους:
– Την οκταετία 2001-2008 στο νομό Ηρακλείου ήταν λιγότεροι απ’ ό, τι στο Σύνολο Χώρας, ενώ στους άλλους και στην Κρήτη ως σύνολο περισσότεροι.
– Την οκταετία 2009-2016, όμως, ήταν περισσότεροι απ’ ό, τι στο Σύνολο Χώρας τόσο στους νομούς όσο και στην Κρήτη ως σύνολο.
– Η μείωση των νεκρών ανά 100.000 κατοίκους τη δεύτερη σε σύγκριση με την πρώτη οκταετία στην Κρήτη και στους νομούς της ήταν μικρότερη απ’ ό, τι στο Σύνολο Χώρας. Η μικρότερη μείωση σημειώθηκε στο νομό Λασιθίου και η μεγαλύτερη στο νομό Ηρακλείου.
– Και τις δύο οκταετίες το μικρότερο αριθμό νεκρών ανα 100.000 κατοίκους είχε ο νομός Ηρακλείου (αλλά μεγαλύτερο από εκείνο στο Σύνολο Χώρας) και το μεγαλύτερο ο νομός Ρεθύμνης.
Η μεγάλη μείωση των νεκρών από τροχαία τη δεύτερη οκταετία σε σχέση με την πρώτη οφείλεται σε κάποιο βαθμό στην καμπάνια για την αναγκαιότητα μείωσης τους καθώς και την (ανεπαρκή ακόμα) συνειδητοποίηση από όλους της σημασίας της μείωσης αυτής, κυρίως, όμως οφείλεται στις συνέπειες εφαρμογής των μέτρων των Μνημονίων, δηλαδή τη μεγάλη μείωση μισθών και συντάξεων και την ανεργία, συνέπειες που αύξησαν την κατάθεση πινακίδων, μείωσαν την αγορά νέων αυτοκινήτων και μείωσαν την κίνηση στους δρόμους όλων των τύπων οχημάτων και ιδιαίτερα των Ι.Χ., δηλαδή τα διανυθέντα χιλιόμετρα. Δυστυχώς στοιχεία γι’ αυτά δεν υπάρχουν.
Παρά, όμως, μεγάλη μείωση των νεκρών από τροχαία τη δεύτερη σε σύγκριση με την πρώτη οκταετία δεν δικαιολογείται κανείς εφησυχασμός δεδομένου ό, τι:
– Όπως φαίνεται από το πρώτο μέρος του Πίνακα τρία τελευταία χρόνια δεν υπάρχει παραπέρα μείωση (οι νεκροί από 795 το 2014 μειώθηκαν μεν σε 793 το 2015, αλλά, δυστυχώς, αυξήθηκαν σε 819 το 2016).
– Η χώρα μας ήταν, δυστυχώς, ήταν ένας από τους ουραγούς σε νεκρούς από τροχαία ανά 100.000 κατοίκους ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τα τελευταία συγκρίσιμα στοιχεία που υπάρχουν στη βάση δεδομένων της Eurostat η Ελλάδα κατείχε το 2014 την 6η θέση ανάμεσα στα 28 κράτη (τις 5 πρώτες θέσεις κατείχαν η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Λετονία, η Κροατία και η Πολωνία).
– Η Ελλάδα, δηλαδή, παρέμεινε ουραγός ανάμεσα στα 15 κράτη παλαιά μέλη της Ε.Ε., τη Μάλτα, την Κύπρο και ορισμένα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης.
Είναι, κατά συνέπεια, επιτακτική ανάγκη από τη μια μεριά να αυστηροποιηθούν οι ποινές σε όσους παραβαίνουν τον Κ.Ο.Κ. και από την άλλη να συνεχιστεί η καμπάνια για τη μείωση της μάστιγας αυτής. Ιδιαίτερη σημασία έχει η καμπάνια αυτή να συνεχιστεί σε όλα τα σχολεία της χώρας.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.