Σε όλες σχεδόν τις περιφέρειες της χώρας είναι φανερή η λειψυδρία. Η στάθμη του νερού στις Πρέσπες έχει πέσει πολύ και οι ψαράδες που ψάρευαν σ’ αυτές βρίσκονται σε απελπισία.
Η στάθμη της λίμνης του Μαραθώνα, από την οποία υδρεύεται η Αττική, έχει κι’ αυτή πέσει με αποτέλεσμα να παίρνει τώρα νερό από το Μόρνο. Στην Πελοπόννησο τα ποτάμια έχουν στεγνώσει και χωριά δεν έχουν νερό. Νερό δεν έχουν ορισμένα νησιά στα οποία στέλνονται εσπευσμένα φορητές μονάδες αφαλάτωσης.
Η κατάσταση τόσο στο δήμο Ηρακλείου όσο και τους άλλους δήμους του Νομού είναι οριακή εξαιτίας της πολύ μεγάλης μείωσης της ποσότητας νερού που υπάρχει στο φράγμα του Αποσσελέμη.
Χειρότερη είναι η κατάσταση στη Μεσσαρά λόγω της κλοπής του νερού του φράγματος της Φανερωμένης, αλλά και της μείωσης της απόδοσης και της ποιότητας του νερού των γεωτρήσεων.
Μπροστά σ’ αυτήν την κατάσταση, σύμφωνα με ρεπορτάζ στην «Καθημερινή της Κυριακής» της 11.8.24, η Κυβέρνηση (πολύ καθυστερημένα), σχεδιάζει:
«Με ορίζοντα το φθινόπωρο» να αντιμετωπίσει την ιδιαίτερα πιεστική κατάσταση που διαμορφώνεται από τη λειψυδρία.
Στα άμεσα έργα που χρηματοδοτούνται θα προστεθούν δύο κομβικές παρεμβάσεις: η ίδρυση τη Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων που αναμένεται το Σεπτέμβριο και η αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης της ύδρευσης που θα φύγει από τους δήμους και θα επανασχεδιαστεί σε επίπεδο νομού».
Δύο ερωτήματα που γεννιούνται γι’ αυτό το σχεδιασμό:
(α) Έχουν ερωτηθεί γι’ αυτήν την αλλαγή οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης, δηλαδή οι Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων; και
(β) Η υπό ίδρυση Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων θα χρηματοδοτηθεί με τους αναγκαίους πόρους που θα κατανεμηθούν στους Δήμους των νομών της χώρας για την αντιμετώπιση του εξαιρετικά επείγοντος προβλήματος της λειψυδρίας;
Απάντηση στο πρώτο ερώτημα δεν υπάρχει στο ρεπορτάζ της εφημερίδας, ενώ στο δεύτερο αναφέρεται ότι τα διαθέσιμα από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα που αφορούν την ύδρευση ανέρχονται σε 135 εκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που τα αιτήματα που έχουν κατατεθεί από τους φορείς ύδρευσης όλης της χώρας για χρηματοδότηση έργων και παρεμβάσεων αγγίζουν τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το ποσό, επομένως, που διατίθεται αντιστοιχεί μόλις στο 2,25% του ποσού που ζητούν οι αρμόδιοι φορείς.
Τόσο το ποσό που διατίθεται όσο και το ποσό που ζητούν οι αρμόδιοι φορείς αφορούν μια περίοδο μέχρι το 2027. Στο ρεπορτάζ της «Καθημερινής» αναφέρεται ότι οι πόροι θα αυξηθούν. Ας ελπίσουμε ότι η αύξηση θα είναι ανάλογη με τη σοβαρότητα και την κρισιμότητα του προβλήματος της λειψυδρίας.
Ενόψει των παραπάνω γεννάται το ερώτημα: ποιο είναι το σχέδιο αντιμετώπισης της λειψυδρίας στο Ηράκλειο στο ενδεχόμενο ακραίων καταστάσεων, δηλαδή ανεπαρκών βροχοπτώσεων το φθινόπωρο και βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων το χειμώνα;
Είναι γνωστό ότι δεν είναι δυνατή η πρόβλεψη από τώρα για την ποσότητα νερού που θα πέσει στις περιφέρειες της χώρας το φθινόπωρο και το χειμώνα.
Είναι, επομένως, ανάγκη να ληφθούν από τώρα μέτρα εξοικονόμησης όσο γίνεται μεγαλύτερης ποσότητας νερού ώστε, στην περίπτωση ακραίων καταστάσεων, να μην υπάρξει ανάγκη διακοπής παροχής νερού, με τα πολύ σοβαρά προβλήματα που προκαλεί το μέτρο αυτό στα νοικοκυριά, στις επιχειρήσεις και στα ξενοδοχεία τα οποία βιώσαμε στο παρελθόν.
Προτάσεις για την εξοικονόμηση νερού έχουν γίνει από ειδικούς επιστήμονες, με πρώτο τον τακτικό συνεργάτη της εφημερίδας «Πατρίς», Ανδρέα Αγγελάκη, διεθνώς αναγνωρισμένο ειδικό επιστήμονα της διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Ας εγκύψουν στις προτάσεις αυτές οι αρμόδιοι του Δήμου Ηρακλείου και ας αρχίσουν άμεσα να εφαρμόζουν εκείνες που είτε δεν απαιτούν δαπάνες είτε οι απαιτούμενες δαπάνες είναι σχετικά μικρές.
Ταυτόχρονα ο Δήμος και η Περιφέρεια να πιέσουν την Κυβέρνηση να τους χορηγήσει τα αναγκαία ποσά για την εκτέλεση των έργων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας που απαιτούν πόρους που δεν διαθέτουν.
Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ