Σε ένα άρθρο μας στην εφημερίδα «Πατρίς» της 16.5.20 εξετάσαμε τους θανάτους από κορωνοϊό και τους θανάτους ανά 1.000.000 στον κόσμο, την Ελλάδα, την Πορτογαλία, τη Σουηδία και το Βέλγιο το δίμηνο 11.3.20-10.5.20.
Δεν εξετάσαμε τα κρούσματα από τη νέα αυτή μάστιγα διότι ο πραγματικός αριθμός τους σε καθεμιά χώρα είναι ουσιαστικά άγνωστος.
Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τόσο τα κρούσματα όσο και τους θανάτους στο Σύνολο Χώρας από την 12η Μαρτίου μέχρι την 8η Ιουνίου (στο Μέρος Ι) και την κατανομή τους στις 13 περιφέρειες της χώρας την 10η Ιουνίου (στο Μέρος ΙΙ).
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι αυτά που ανακοινώνονται από την κυβέρνηση και αποστέλλονται στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Ι. ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΠΟ ΚΟΡΩΝΟΪΟ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ
Για το λόγο αυτό η περίοδος που εξετάζουμε είναι από τη 12η Μαρτίου. Η παράθεση των στοιχείων για κάθε ημέρα στο διάστημα 12.3.20 – 8.6.20 στο Μέρος Ι απαιτεί μεγάλο χώρο.
Γι’ αυτό στις δύο πρώτες στήλες του Πίνακα 1 δίνεται ο αριθμός στον οποίο έφτασαν τα κρούσματα και οι θάνατοι από κορωνοϊό στο Σύνολο Χώρας σε ημερομηνίες που απέχουν 7 ημέρες η μία από την άλλη. Στις δύο επόμενες στήλες του Πίνακα δίνεται η μέση ημερήσια ποσοστιαία μεταβολή τους.
Από τις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα 1 φαίνεται ότι: τόσο τα κρούσματα όσο και οι θάνατοι από κορωνοϊό αυξήθηκαν με πολύ υψηλό ρυθμό την πρώτη εβδομάδα.
Τις τρείς επόμενες εβδομάδες ο ρυθμός αυτός αποκλιμακώθηκε κάθετα. Τις εβδομάδες αυτές οι ρυθμοί ήταν μεν πολύ χαμηλοί, αλλά υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στο ρυθμό μείωσης των κρουσμάτων από εκείνο των θανάτων. Πιο συγκεκριμένα η μέση ημερήσια ποσοστιαία μεταβολή:
– Των κρουσμάτων έπεσε κάτω από το 1% την 7.5.20 και μειωνόταν μέχρι και στην 15.5.20. Την τελευταία, όμως εβδομάδα ο ρυθμός αυτός, αν και κάτω από το 1%, ήταν υπερδιπλάσιος από εκείνο της προηγούμενης.
– Των θανάτων έπεσε και αυτός κάτω από το 1%, την 7.5.20 αλλά αυξήθηκε στις 15.5.20, για να μειωθεί τις δύο επόμενες εβδομάδες. Την τελευταία, όμως, εβδομάδα, αν και αυτός κάτω από το 1%, ήταν σχεδόν διπλάσιος σε σύγκριση με εκείνο της προηγούμενης.
Οι τελευταίες αυτές εξελίξεις σε ό,τι αφορά τα κρούσματα ίσως οφείλονται στην χαλάρωση των μέτρων. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για τους θανάτους, δεδομένου ότι αυτοί σημειώθηκαν σε ασθενείς που νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία.
Το ερώτημα που γεννιέται είναι: τι θα συμβεί στο ρυθμό αύξησης των κρουσμάτων και στη συνεχεία των θανάτων από κορωνοϊό από την 15η Ιουνίου που αρχίζουν οι πτήσεις από 29 κράτη και ακόμα πιο έντονα από την 1η Ιουλίου που θα ανοίξουν για πολύ περισσότερα και ιδιαίτερα από κράτη στα οποία έχει σημειωθεί μεγάλος αριθμός κρουσμάτων και θανάτων (Η.Π.Α., Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο κλπ). Και το ερώτημα αυτό γίνεται οξύτερο από την ανεύθυνη στάση και συμπεριφορά τόσο πολλών πολιτών όσο και ορισμένων επιχειρηματιών (συνωστισμός, μη τήρηση των μέτρων κλπ).
ΙΙ. ΚΡΟΥΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΙ ΣΤΙΣ ΠΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ
Στην 1η στήλη του Πίνακα 2 δίνεται ο πληθυσμός της χώρας την 1.1.2019, στις δύο επόμενες ο αριθμός στον οποίο έφτασαν τα κρούσματα και οι θάνατοι από κορωνοϊό στις περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας τη 10.6.20 και στις δύο τελευταίες ανά 100.000 κατοίκους.
Από την προτελευταία γραμμή του Πίνακα φαίνεται ότι ένας σημαντικός αριθμός κρουσμάτων (σχεδόν το ένα τρίτο του συνόλου) και των θανάτων (το ένα έκτο του συνόλου) σημειώθηκαν εκτός νομών. Από τα 897 κρούσματα τα 119 συνέβησαν σε ένα κρουαζερόπλοιο και τα 172 σε δομές φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων. Για τα υπόλοιπα και τους 32 θανάτους δεν προσδιορίζεται το που συνέβησαν. Ίσως πολλά από αυτά να είναι άτομα που ήλθαν στη χώρα μας από άλλες χώρες και κάποια από αυτά να κατέληξαν στα νοσοκομεία.
Από τη 2η και 3η στήλη του Πίνακα 2 φαίνεται ότι ενώ κρούσματα από κορωνοϊό σημειώθηκαν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, θάνατοι σημειώθηκαν μόνο σε 8 (στην Πελοπόννησο, το Βόρειο και Νότιο Αιγαίο, τη Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο δεν σημειώθηκαν θάνατοι).
Σχεδόν το 70% των κρουσμάτων και πάνω από το 50% των θανάτων από κορωνοϊό σημειώθηκαν στην Αττική, την περιφέρεια στην οποία κατοικεί το 35% του πληθυσμού της χώρας. Σε 5 άλλες περιφέρειες (κατά σειρά: τη Δυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία, την Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και τη Δυτική Ελλάδα) σημειώθηκε το 28% των κρουσμάτων και το 44% των θανάτων.
Οι νομοί με τους περισσότερους θανάτους στις περιφέρειες αυτές (ο αριθμός των θανάτων σε παρένθεση) ήταν: Θεσσαλονίκης (15), Κοζάνης (14), Καστοριάς (13), Έβρου (9), Ξάνθης (5) και Αχαΐας(4).
Από τις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα φαίνεται ότι οι περιφέρειες με τα περισσότερα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους ήταν κατά σειρά: Δυτική Μακεδονία, Αττική, Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Θεσσαλία και Δυτική Ελλάδα. Η Κρήτη κατείχε την 8η θέση ανάμεσα στις 13 περιφέρειες.
Από τις 8 περιφέρειες στις οποίες σημειώθηκαν θάνατοι από κορωνοϊό οι περιφέρειες με τους περισσότερους θανάτους ανά 100.000 κατοίκους ήταν κατά σειρά: Δυτική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και Αττική. Η Κρήτη κατείχε την 8η θέση με τους λιγότερους.
Οι λόγοι στους οποίους οφείλεται αυτή η σειρά των περιφερειών σε θανάτους ανά 100.000 κατοίκους είναι διαφορετικοί για καθεμιά από αυτές (π.χ. στην Αττική και στη Δυτική Μακεδονία οι επαφές με το εξωτερικό). Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου «κύματος» της νόσου θα χρειαστεί μια αναλυτική έρευνα από ειδικούς για τους λόγους στους οποίους οφείλεται αυτή η συγκέντρωση θανάτων από κορωνοϊό σε ορισμένες περιφέρειες.
Το πότε, όμως, θα ολοκληρωθεί το πρώτο «κύμα» του κορωνοϊού και αν και πότε θα έλθει το δεύτερο είναι αυτή τη στιγμή άγνωστο.
Σε ό,τι αφορά το τρέχον κύμα, η μέχρι σήμερα κατάσταση στη χώρα, παρά τη χαλάρωση των μέτρων και παρά την ανευθυνότητα της συμπεριφοράς πολιτών και επιχειρηματιών, τα κρούσματα και οι θάνατοι από κορωνοϊό δεν έχουν, μέχρι σήμερα (12.6.20) αυξηθεί σημαντικά. Το τι, όμως, θα συμβεί μετά την είσοδο μεγάλου αριθμού τουριστών (ακόμη και πολύ μικρού σε σχέση με τον περυσινό) κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει.
Κατά συνέπεια το μόνο που μπορεί να ελπίζει κανείς είναι να μην ανατραπεί η σημερινή «εικόνα», διότι αν ανατραπεί είτε εξ’ υπαιτιότητας μας ή από το όποιο τουριστικό ρεύμα ή από την αδυναμία της Πολιτείας να αντιμετωπίσει τις καταστάσεις που θα προκύψουν, οι συνέπειες θα είναι δραματικές.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ