Μετά τα «Ψιλά γράμματα της Ιστορίας» και το «Όλα στο Φως» ο κορυφαίος ιστορικός ερευνητής-συγγραφέας Θ. Παναγόπουλος συμπληρώνει την «τριλογία» της περιόδου της επανάστασης του ’21 με άλλο ένα σπουδαίο βιβλίο του, τον «φυλακισμένο του Ιτς Καλέ», με προφανές και εστιασμένο το ενδιαφέρον του στην συγκλονιστικότερη μορφή της Επανάστασης, αλλά και γενικότερα του Ελληνισμού, τον Θ. Κολοκοκτρώνη.
Η ευθύνη του ιστορικού ερευνητή είναι μεγάλη, όταν αναφέρεται στα γεγονότα της περιόδου που γέννησαν το νεοελληνικό κράτος, αλλά γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, όταν έρχεται να γκρεμίσει στερεότυπα και ιστορικές στρεβλώσεις που δεν προέκυψαν από έλλεμμα γνώσης ή από άλλες αιτίες, αλλά αποτέλεσαν τις απαρχές της κακοδαιμονίας ενός κράτους που συγκροτήθηκε κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες.
Όσοι έχουν διαβάσει τα δυο προηγούμενα βιβλία του συγγραφέα που αναφέρονται στα γεγονότα της Επανάστασης και όσα ακολούθησαν την περίοδο Καποδίστρια και της Μοναρχίας του Όθωνα είναι σίγουρα «υποψιασμένοι» πως ο Θ. Παναγόπουλος δεν ακολουθεί την «πεπατημένη» της ωραιοποίησης μιας περιόδου που ο ξεσηκωμός κατά των Οθωμανών άνοιξε ένα φαύλο κύκλο συγκρούσεων, αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων, όπου οι ξένες Δυνάμεις με τη στήριξη των προνομιούχων τάξεων (κοτζαμπάσηδες, Φαναριώτες κλπ) θέλησαν να πνίξουν το όραμα των αγωνιστών για μια αληθινά ελεύθερη χώρα.
Η καινοτομία και το σημείο υπεροχής αυτού του βιβλίου σε σχέση με τα προηγούμενα του συγγραφέα είναι πως για πρώτη φορά δραματοποιεί το κείμενο δίνοντας δείγματα λογοτεχνικού λόγου, κάνοντάς το αρκετά πιο ευανάγνωστο, έστω κι αν οι ιστοριογραφικές πηγές παραμένουν κυρίαρχες και ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πως διαβάζει Ιστορία και όχι λογοτεχνία.
Η εκτύλιξη των γεγονότων που αφορούν τη ζωή του Κολοκοτρώνη και της οικογένειάς του, οι αγώνες του πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και ύστερα από τη μεγάλη επανάσταση, ο ρόλος του στη διαμόρφωση της πολιτικής σταθερότητας μετά τη λαίλαπα των εμφυλίων ’23-27, και η σωτήρια επέμβασή του την περίοδο που ο Ιμπραήμ προήλαυνε και ο ίδιος ήταν στη φυλακή, η στήριξη που παρείχε στον πρώτο Κυβερνήτη, η υπεύθυνη στάση του στον ερχομό του ανήλικου Όθωνα συναρπάζουν τον αναγνώστη.
Όμως αναμφίβολα το μέρος του βιβλίου που καθηλώνει και δημιουργεί το μέγιστο προβληματισμό στον αναγνώστη είναι η φυλάκιση και η δίκη του Κολοκοτρώνη το 1833-1834. Οι ραδιουργίες της Αντιβασιλείας με επικεφαλής το «δίδυμο» Μάουρερ-Μάσον, ο βρόμικος ρόλος του Κωλέτη και της «παρέας» του, οι δικαστικές αθλιότητες που έγιναν, το μεγαλύτερο ίσως όνειδος της «διαπλοκής» εκείνης της εποχής που εν πολλοίς θα «θυμίσει» πολλά «οικεία κακά» στο σημερινό αναγνώστη που δε θα αργήσει να διαβάσει τις περίπου 600 σελίδες του βιβλίου, αλλά θα προσηλωθεί σ’αυτό με αμείωτο ενδιαφέρον και με περίσσειο προβληματισμό για τη διαχρονικότητα της αυθαιρεσίας και του πατερναλισμού που αποτέλεσαν έκτοτε τα συστατικά του ελληνικού κράτους.
Το ύφος του συγγραφέα για άλλη μια φορά ευθύβολο, σαφές, στιβαρό, αναλυτικό και η παρρησία του, ως συνήθως, απροκάλυπτη. Η οπτική του ξεκάθαρη, χωρίς τις συνηθισμένες «στρογγυλοποιήσεις» των ακαδημαϊκών ιστορικών, αλλά τα πάντα στηρίζονται στις ιστορικές «πηγές» που με υπομονή συλλέγει και αξιολογεί ο συγγραφέας. Προνομιακό πεδίο ωστόσο για τον ίδιο, ειδικά στο κεφάλαιο της δίκης του Κολοκοκτρώνη είναι η εμπειρία του ως πρώην δικαστής, με την εμβριθή και αξιοθαύμαστη ανάλυση των δεδομένων, αλλά πάντα με λόγο και στόχο διαυγή στον αναγνώστη.
Η προσφορά του Θ. Παναγόπουλου στη σύγχρονη Ιστορική σκέψη δεν τεκμηριώνεται με τα δυο προηγούμενα best seller και με τη σίγουρη εμπορική επιτυχία και του «Φυλακισμένου στο Ιτς-Καλέ», αλλά κυρίως με την ανατροπή της καθεστηκυίας Ιστορικής στάσης που διαμόρφωσε πληθώρα παραγωγής ψευδεπίγραφων «ηρώων» και περιθωριοποίησε τους πραγματικούς πρωταγωνιστές του μεγάλου Αγώνα των Ελλήνων.