Την Κυριακή 6 Αυγούστου 2023, παρουσιάστηκε σε μια από τις ομορφότερες πλατείες της Κρήτης, στην καταπληκτική πλατεία του όμορφου χωριού Αμαριανού Πεδιάδος, το νέο βιβλίο του Γεωργίου Α. Καλογεράκη με τίτλο: ΚΡΗΤΗ 1941-1945. Ιστορικές σελίδες από το Καστέλλι και το πολεμικό του αεροδρόμιο, τόμος Β΄.
Το βιβλίο παρουσίασαν η εκπαιδευτικός κ. Άννα Ζαραφωνίτη – Δετοράκη, η εκπαιδευτικός κ. Μαρία Χονδροζουμάκη και ο συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα
κ. Αριστομένης Συγγελάκης. Για το βιβλίο μίλησε και ο συγγραφέας Γεώργιος Α. Καλογεράκης, Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Καστελλίου. Την εκδήλωση έντυσαν με τη μουσική τους οι Μανόλης Κορναράκης και Μανόλης Τσαπάκης. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης, του ΕΣΔΟΓΕ και του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμαριανού.
Ο συγγραφέας είχε πολλούς λόγους να επιλέξει το Αμαριανό για την παρουσίαση του βιβλίου του. Οι λόγοι συνοψίζονται ως εξής:
Α. Το Αμαριανό τα χρόνια της κατοχής ήταν ένα από τα χωριά της Αντίστασης της Κρήτης που όλοι σχεδόν οι κάτοικοι, γυναίκες παιδιά και άντρες, συμμετείχαν στον αγώνα εναντίον του βάρβαρου Gερμανού κατακτητή.
Β. Το Αμαριανό ήταν το χωριό του Καπετάν Κυριάκου Ψαράκη ή Ψαροκυριάκου με μεγάλη δράση στον Αντιστασιακό Αγώνα. Στα ορεινά της Δίκτης βρισκόταν η μάντρα του, όπου παρείχε καταφύγιο στους αντάρτες και σε πολλούς καταδιωκόμενους Κρήτες πατριώτες των στρατευμάτων κατοχής.
Γ. Το χωριό ήταν ο ενδιάμεσος σταθμός των ανδρών που μετείχαν στο Β΄ σαμποτάζ του αεροδρομίου Καστελλίου στις 4-5 Ιουλίου 1943 με σημαντική τη συμμετοχή του αντιστασιακού Λευτέρη Τζουανάκη, του Γεωργίου Τζουανάκη ή Κόκκινου και της Ελευθερίας Ψαράκη – Τζιμπιμπάκη (αδελφής του Ψαροκυριάκου).
Δ. Το Αμαριανό ήταν το χωριό της Αικατερίνης Ψαράκη Ανδριανάκη ή Μενεγίνας, όπου έχασε τη ζωή της από τα φριχτά και εγκληματικά βασανιστήρια των στρατιωτών της Βέρμαχτ.
Ε. Το Δημοτικό Σχολείο Αμαριανού βομβαρδίστηκε από τα συμμαχικά αεροπλάνα στις 6 Οκτωβρίου 1943, (από λάθος εκτίμηση των πιλότων), με αποτέλεσμα την εκ θαύματος σωτηρία όλων των μαθητών και
ΣΤ. Το Αμαριανό ήταν το χωριό του Μοναχού Κύριλλου Συναδινάκη που εκτελέστηκε από τα στρατεύματα κατοχής στην Ιερά Μονή Αγίου Αντωνίου Άρβης όπου μόναζε, τον Σεπτέμβριο του 1943, όταν οι κατακτητές λεηλάτησαν και πυρπόλησαν τα χωριά της επαρχίας Βιάννου και της Δυτικής Ιεράπετρας, δολοφονώντας συγχρόνως πέντε εκατοντάδες πατριώτες.
Στο προλογικό σημείωμα για το Καστέλλι και το πολεμικό του αεροδρόμιο, με τίτλο “Militarflugplatz von Kastelli”, τονίζονται από τον συγγραφέα τα εξής:
«Το πολεμικό αεροδρόμιο Καστελλίου, με ενεργό ρόλο τα χρόνια της κατοχής 1942-1944, απετέλεσε κομβικό σημείο των δυνάμεων του άξονα, ιδίως το καλοκαίρι του 1942 με την προέλαση του Ρόμελ στο μέτωπο της Αφρικής. Καθ’όλη τη διάρκεια της τετράχρονης σκλαβιάς, ο αριθμός των στρατευμάτων κατοχής που επάνδρωναν όλες τις υπηρεσίες του αεροδρομίου, ανέρχονταν σε 2.500 οπλίτες και αξιωματικούς.
Ένας λόχος από 200 στρατιώτες με τους αξιωματικούς του μεταστάθμευε στο γειτονικό Αρκαλοχώρι και ένας άλλος λόχος με τον ίδιο αριθμό στρατευσίμων βρίσκονταν στο Θραψανό. Οι υπόλοιποι Γερμανοί στρατιώτες και αξιωματικοί, διέμεναν στην ευρύτερη περιοχή του Καστελλίου και σε χώρους του αεροδρομίου.
Οι πρώτοι Γερμανοί έφτασαν στο Καστέλλι την 1η Ιουνίου 1941 και με τη φράση «Wo ist der Burgermeister», δηλαδή πού είναι ο Δήμαρχος ; αναζήτησαν τον Πρόεδρο της Κοινότητας Γεώργιο Ζωγραφάκη ή Ξηρούχη. Από τις πρώτες τους ενέργειες ήταν η συνέχιση της κατασκευής του ημιτελούς αεροδρομίου στον κάμπο του Καστελλίου, που είχαν αρχίσει να κατασκευάζουν οι σύμμαχοι από τον Ιανουάριο του 1941.
Επιτάχθηκαν τα καλύτερα σπίτια του χωριού για να στεγάσουν τις επί μέρους μονάδες και τους στρατιώτες τους, δημιουργήθηκαν βάσεις αντιαεροπορικών με πυροβόλα FLAK για την υπεράσπιση του αεροδρομίου, αποθήκες ιματισμού, φαρμάκων, πυρομαχικών, καυσίμων, τροφίμων, συνεργείων αυτοκινήτων κ.ά.
Για όλα αυτά, χιλιάδες εργάτες από τις επαρχίες Πεδιάδος, Βιάννου και Μονοφατσίου, συνέρρεαν καθημερινά για την εκτέλεση υποχρεωτικής εργασίας (καταναγκαστικής ή δεκαπενταμερίας όπως ονομάστηκε από τους ντόπιους), στα οχυρωματικά έργα των κατακτητών.
Οι καθημερινές πτήσεις εκατοντάδων εχθρικών αεροπλάνων, οι συμμαχικοί βομβαρδισμοί, η μαθητική διαρροή, η μετεγκατάσταση των κατοίκων σε διπλανά χωριά, οι συλλήψεις και βασανισμοί, οι σποραδικές εκτελέσεις, οι θάνατοι από τις κακουχίες των καταναγκαστικών έργων, η λεηλασία των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, η παιδική θνησιμότητα, ο φόβος, η πείνα και η ανέχεια, ήταν η καθημερινότητα των κατοίκων.
Η ζωή τους άλλαξε δραματικά με την έλευση των φασιστικών και ναζιστικών στρατευμάτων.
Το πολεμικό αεροδρόμιο Καστελλίου, βρέθηκε υπό την παρακολούθηση των ανδρών της Κρητικής Αντίστασης και του συμμαχικού στρατηγείου.
Η οργάνωση δικτύων κατασκοπείας, οι μικρές δολιοφθορές που γίνονταν καθ’όλη τη διάρκεια της κατοχής, δύο μεγάλα σαμποτάζ στις 10 Ιουνίου 1942 και στις 5 Ιουλίου 1943, η διανομή προπαγανδιστικού υλικού, οφείλονται στην αντιστασιακή δράση των κρητικών ώστε να νικηθούν οι δυνάμεις του Γ΄ Ράιχ, οφείλονται στον διαρκή αγώνα τους για ελευθερία και ανεξαρτησία.
Στον δεύτερο τόμο της σειράς:
ΚΡΗΤΗ 1940-1945
Ιστορικές σελίδες από το Καστέλλι και το πολεμικό του αεροδρόμιο επιλέξαμε να συμπεριλάβουμε σαράντα πέντε(45) άρθρα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλείου από 26 Φεβρουαρίου 2018 ως 27 Δεκεμβρίου 2022.
Εστιάζουμε σε πρόσωπα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, τη δράση και διαδρομή τους στον αντιφασιστικό αγώνα, τη σύνδεση των ενεργειών τους με το πολεμικό αεροδρόμιο Καστελλίου και τη συμβολή τους στη συμμαχική νίκη.
Ένα βιβλίο που απευθύνεται κυρίως στη νέα γενιά του τόπου μας, ένα βιβλίο για την ανάδειξη και προβολή της ιστορικής μνήμης της περιόδου 1941-1945, ώστε να μην επέλθει η λήθη που τόσο πολύ προσπαθούν και επιδιώκουν στις μέρες μας οι σύγχρονοι αναθεωρητές της ιστορίας».
Στο προλογικό σημείωμα για το βιβλίο, ο φιλίστορας και δραστήριος Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης σημειώνει :
«Για την Περιφέρεια Κρήτης, η υποστήριξη της έκδοσης του βιβλίου του αγαπητού δασκάλου, ερευνητή και συγγραφέα Γεωργίου Α. Καλογεράκη με τίτλο: «Κρήτη 1940-45 Ιστορικές Σελίδες από το Καστέλλι και το πολεμικό του αεροδρόμιο», αποτελεί μια εκπλήρωση χρέους και δικαίωσης των αγωνιστών της Μάχης της Κρήτης, των Κρητικών Αντιστασιακών, των ηρώων που πολέμησαν μεταξύ άλλων και στα πολεμικά αεροδρόμια της Κρήτης.
Είναι μια προσφορά στη γνώση και στην αποτίμηση της πρόσφατης Ιστορίας μας.
Το συγκεκριμένο βιβλίο, αποτελεί μια σημαντική συνεισφορά στην προσπάθεια δεκαετιών για την πλήρη ιστορική αποτύπωση των ημερών εκείνων. Των ημερών στη διάρκεια των οποίων σ΄ αυτά τα χώματα, στα δικά μας χωριά, στις δικές μας γειτονιές χύθηκε αίμα ηρώων, για να γραφτεί στην παγκόσμια ιστορία ένα ξεχωριστό κεφάλαιο.
Ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο για τους Κρητικούς που δεν δείλιασαν, που δεν φοβήθηκαν τον θάνατο, που αποφάσισαν να δώσουν τη ζωή τους για την πατρίδα που τους γέννησε. Για τα παλικάρια που κάλυπταν τον θόρυβο των στρατιωτικών αεροπλάνων με τον εθνικό μας ύμνο.
Ο συγγραφέας του βιβλίου, μέσα από τη δημοσίευση δεκάδων άρθρων, σε αυτόν τον τόμο φωτίζει μια ιδιαίτερη πτυχή της ιστορίας της γερμανικής κατοχής και της Αντίστασης των Κρητικών. Πρόκειται για έναν αγώνα που δεν δόθηκε μόνο στα βουνά, στις πλαγιές του Ψηλορείτη, των Λασιθιώτικων και των Λευκών Ορέων.
Μεγάλες μάχες δόθηκαν στα αεροδρόμια της Κρήτης. Τα αεροδρόμια που μετατράπηκαν σε πεδία μαχών, που έγιναν σημεία επιχειρησιακών εφαρμογών από δεκάδες Κρητικούς στρατιώτες αλλά και από τους Συμμάχους.
Στο αεροδρόμιο του Καστελλίου, συντελέστηκαν σπουδαία γεγονότα που αποδεικνύουν ότι η θέληση και το αδούλωτο φρόνιμα του Κρητικού λαού ήταν ικανό να νικήσει ακόμα και τα θηριώδη για την εποχή, στρατιωτικά αεροπλάνα του άξονα.
Ως Περιφέρεια Κρήτης, συγχαίρουμε ιδιαίτερα το συγγραφέα για αυτή τη νέα εκδοτική πρωτοβουλία, καθώς στις σελίδες του βιβλίου αποδεικνύεται ότι υπάρχουν εποχές στην ιστορία των λαών που αναδεικνύουν εθνικές αρετές και συλλογικά χαρακτηριστικά.
Εποχές ιστορικά σημαντικές και ανθρώπινα μοναδικές. Σ’ αυτές τις εποχές έδρασαν άνθρωποι που με την παρουσία και τη δράση τους χαρακτηρίζουν την εποχή και ξεχωρίζουν ως κορυφαίοι. Θέτουν τη δική τους ζωή σε κίνδυνο για να στηρίξουν τη συνέχιση της εθνικής ζωής. Μια τέτοια εποχή ηρωική και μαρτυρική για την Κρήτη και τους Κρητικούς ήταν και η εποχή που παρουσιάζει το βιβλίο».
Τα σαράντα πέντε (45) άρθρα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλείου και αποτελούν την ύλη του βιβλίου Ιστορικές σελίδες από το Καστέλλι και το πολεμικό του αεροδρόμιο, είναι
- Οι κάτοικοι του Ξυδά αρνούνται την καταναγκαστική εργασία στο πολεμικό αεροδρόμιο Καστελλίου 2. Ο ναζιστικός αετός αντικαθιστά το εθνόσημο στις σφραγίδες των Δημοτικών Σχολείων του Τμήματος Καστελλίου 3. Καφές και ζάχαρη στη Σηφογιάννενα 4. Ομάδι να ποθάνομε 5. Το κατσαρολάκι 6. Το παγκρήτιο σαμποτάζ (23-24 Ιουλίου 1944) 7. Ό,τι φορούσαμε αυτό μας έμεινε 8. 39 μήνες και 25 ημέρες 9. Χίλια κομμάθια 10. Βομβαρδισμός Δευτέραν εσπέρας όχι ικανοποιητικώς 11. Το πρώτο σαμποτάζ των δυνάμεων του άξονα στην Ευρώπη 12. Το χωριό Καρδουλιανώ τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου 13. STALAG VIIIB – LAMSDORF 14. Η συμπλοκή της 10ης Ιουλίου 1943 15. Χρονάκης – Μανουράς
- Σταυρακάκης Μιχάλης 17. Δώδεκα παρά τέταρτο 18. Απαγορεύεται 19. Τα «δεν» της ιστορίας 20. Καπετανάκειο, 25 Σεπτεμβρίου 1941 21. Λιλιανό 1941-1944
- Γερμανικές επιτάξεις στο Καστέλλι Πεδιάδος 23. Το πίκουλο καπούτ! 24. Το ρολόι 25. Οι μισοί χωριανοί επηγαίναμε στο νταμάρι 26. Μέγαρο Χελλάου 27. Es lebe England 28. Γεωργία Μπαλτζάκη – Μόνικα 29. Μιχάλης Σταυρακάκης – Μόνικα 30. Όποια πληροφορία θέλαμε 31. Ο Εγγλέζος 32. Πού είναι ο Δήμαρχος; 33. Το σαμποτάζ του νερού και της πατάτας 34. Ο κανονιοβολισμός του Θραψανού 35. Ο θάνατος του παλικαριού 36. Σημειώσεις κατοχής 37. Κρήτη 1941-1944. Πτώσεις πολεμικών αεροπλάνων. 38. Ναύτης και στρατιώτης 39. Ήταν η πρώτη του συνάντηση 40. Διερμηνέας της Bauleitung der Luftwaffe 41. Η κουβέρτα
- Ιστορικές σελίδες από τη Μάχη της Κρήτης και την απαγωγή του Στρατηγού Κράιπε – τόμος Α΄ 43. Η εκκένωση των χωριών Σκλαβεροχώρι και Γαλενιανώ (11 Μαΐου 1942) 44. Η συμβολή της Κρητικής Αντίστασης στη Συμμαχική Νίκη 45. Οι δύο παραιτήσεις του γιατρού Ζαχαρία Ιωάννου Βελημπασάκη από την Τοπική Επιτροπή Καστελλίου του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού Τ.Ε.Δ.Ε.Σ., (Δεκέμβριος 1943 και Ιούλιος 1944).
Ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμαριανού κ. Τζουανάκης Ευστάθιος, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους είπε μεταξύ άλλων:
«…το ενδιαφέρον που είχαν για το πολεμικό αεροδρόμιο οι κατοχικές-ναζιστικές δυνάμεις από την μία και οι συμμαχικές δυνάμεις από την άλλη, το κατέστησε επίκεντρο των πολεμικών δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα αρκετοί άνθρωποι της ευρύτερης περιοχής να εμπλακούν ενεργά, στην αντίσταση κατά των Γερμανών και Ιταλών αλλά και της ιδεολογίας, που αυτοί εκπροσωπούσαν εκείνη την περίοδο.
Η συμμετοχή των χωριών της ρίζας, λόγω και της εγγύτητας τους με τα Λασιθιώτικα βουνά, που αποτελούσαν καταφύγιο για το αντάρτικο, ήταν σημαντική.
Το Αμαριανό δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από αυτό το κάλεσμα της ιστορίας. Όλοι οι κάτοικοι του, γυναίκες, άντρες και παιδιά, συστρατεύθηκαν, στον αγώνα κατά του Γερμανού κατακτητή.
Έτσι, ακολουθώντας την αντάρτικη ψυχή τους, ο Καπετάν Κυριάκος Ψαράκης ή Ψαροκυριάκος με τον γιό του Μανώλη Ψαράκη ή Ψαρομανώλη και ο Λευτέρης Τζουανάκης αρματώθηκαν και έγιναν ένα με τα βουνά μας προσφέροντας τα μέγιστα, είτε βοηθώντας τους σαμποτέρς των συμμάχων, είτε προκαλώντας οι ίδιοι φθορές και καθυστερήσεις στις δράσεις των κατοχικών δυνάμεων.
Είναι γεγονός ότι, στην μάντρα του Ψαροκυριάκου, βρήκαν καταφύγιο πολλοί αντάρτες αλλά και καταδιωκόμενοι πατριώτες.
Σημαντική ήταν η παρουσία του χωριού, στο δεύτερο σαμποτάζ του αεροδρομίου, τον Ιούλιο του 1943, με την συμμετοχή του Λευτέρη Τζουανάκη, του Γεωργίου Τζουανάκη ή Κόκκινου και της Ελευθερίας Ψαράκη – Τζιμπιμπάκη (αδελφής του Ψαροκυριάκου).
Από το Αμαριανό κατάγεται ο Ψαράκης Εμμανουήλ του Δημητρίου, ο οποίος, ως μέλος του ΕΑΜ, κατά την διάρκεια μάχης στην Καισαριανή το 1943, συνελήφθη και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στην προσπάθεια του να διαφύγει, αλλά και ο Μοναχός Κύριλλος Συναδινάκης που εκτελέστηκε το 1943 στην Βιάννο, στις θηριωδίες των Γερμανών κατακτητών επί του άμαχου πληθυσμού.
Για τις ανάγκες κατασκευής του αεροδρομίου, οι κάτοικοι του Αμαριανού, όπως και των γειτονικών χωριών, υποχρεώθηκαν από τον κατακτητή, σε καταναγκαστική και εξαντλητική εργασία που σε πολλές περιπτώσεις έθετε σε κίνδυνο την ζωή των εργατών. Ο Μιχάλης Μαρθαλαμάκης ήταν ένα από τα θύματα αυτής της πρακτικής. Καταπλακώθηκε μέσα σε υπόγεια σήραγγα που κατέρρευσε, βρίσκοντας τραγικό θάνατο, μαζί με άλλους, το 1944.
Όμως το Αμαριανό, θρήνησε και θύματα από παράπλευρες απώλειες. Τον Οκτώβριο του 1943, στην προσπάθεια βομβαρδισμού του αεροδρομίου, από τα συμμαχικά αεροπλάνα, από λάθος εκτίμηση των πιλότων, οι βόμβες που ερρίφθησαν, κατέπεσαν κοντά στο δημοτικό σχολείο του χωριού με αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο οι χωριανοί μας, Αριστείδης Κορναράκης και Μιχάλης Ψαράκης ή Σωμαράς.
Το σχολείο υπέστη μερική κατάρρευση και από θαύμα σώθηκαν τα παιδιά που ήταν εκείνη την ώρα μέσα.
Αλλά μήπως δεν είχε το χωριό μας παρουσία και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης;
Οι χωριανοί μας Αντώνης Κορναράκης ή Κορναραντώνης, Μανώλης Κρητσωτάκης, Μανώλης Κορναράκης και Αριστόδημος Ψαράκης, συνελήφθησαν από τους Γερμανούς επειδή είχαν πολεμήσει στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και με την αιτιολογία “αιχμάλωτοι πολέμου”, στάλθηκαν σε στρατόπεδο εργασίας LAMSDORF στην Πολωνία, όπου ταλαιπωρούνταν σωματικά και ψυχικά για τέσσερα χρόνια, από το 1941 έως το 1945.
Στην εποποιία της Εθνικής αντίστασης δεν πρέπει κανείς να υποτιμά και τον ρόλο των γυναικών. Η γυναίκα αγωνίστρια, βρήκε στο Αμαριανό την απόλυτη ενσάρκωσή της, στο πρόσωπο της Αικατερίνης Ψαράκη-Ανδριανάκη γνωστής και ως Μενεγίνας. Εδώ επιτρέψτε μου να σταθώ λίγο παραπάνω ως ελάχιστο χρέος προς αυτήν την αγωνίστρια.
Η Μενεγίνα, ήταν αδερφή του Ψαροκυριάκου και ήταν από τις πρώτες γυναίκες της περιοχής, που εντάχθηκε στου κόλπους της αντίστασης. Ήταν το μέσο επικοινωνίας του βουνού με την πεδιάδα. Μετέφερε έγγραφα από τους αντιστασιακούς που παρακολουθούσαν το αεροδρόμιο προς τους αντάρτες του βουνού.
Παράλληλα φρόντιζε τους αντάρτες και τους συμμάχους που ήταν μαζί τους. Τους γιατροπόρευε όταν ασθενούσαν ή ήταν τραυματίες, τους τάιζε με το λιγοστό φαγητό που μπορούσε να φτιάξει και τους έπλενε τα ρούχα για να μην τους φάνε οι ψείρες και τα μαμούνια. Προδόθηκε και συνελήφθηκε από τους Γερμανούς. Παρά τα βασανιστήρια τα οποία υπέστη, δεν πρόδωσε.
Πέθανε από τα τραύματα της και σύμφωνα με τον συγγραφέα τάφηκε στον αύλειο χώρο του Πανάνειου Νοσοκομείου στο Ηράκλειο, όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες μέρες της ζωής της. Ορμώμενος από την αναφορά του συγγραφέως στο πρόσωπο της, εκφράζω ενώπιον σας την βαθειά μου λύπη που το Αμαριανό δεν τίμησε εξίσου την γυναίκα αυτή, παρά το γεγονός ότι όλοι μιλούσαν για την ίδια με μεγάλο θαυμασμό.
Φρονώ πως δεν έγινε εσκεμμένα, αλλά ήταν μια ατυχής παράβλεψη. Επιφυλάσσομαι ως πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου σε συνεργασία και με τους άλλους φορείς του χωριού, να αποδώσουμε έστω και καθυστερημένα τα δέοντα στην Αικατερίνη Ψαράκη-Ανδριανάκη τιμώντας στο πρόσωπο της και την κάθε αγωνιζόμενη γυναίκα σε κάθε εποχή και σε οποιοδήποτε μετερίζι…».
*Ο Γεώργιος Α. Καλογεράκης είναι Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και διευθυντής Δημοτικού Σχολείου Καστελλίου Πεδιάδος