Το έργο του Ν. Καζαντζάκη νίκησε τον χρόνο και θεωρείται σήμερα ένας παγκόσμιος κλασικός δημιουργός. Η πολυποίκιλοι πολέμιοι του από διαφορετικές πλευρές αποδείχτηκαν ανίκανοι να μειώσουν τη σημασία του έργου του. Υπάρχουν βέβαια πάντοτε ανοιχτά ερωτηματικά που κάθε αναγνώστης απαντά με τον δικό του τρόπο.
Το γεγονός είναι ότι και διαβάζεται και μελετάται, ίσως γιατί κατόρθωσε να εκφράσει λογοτεχνικά το βάθος της ανθρώπινης ψυχής και την αγωνία του ανθρώπου να γνωρίσει τον εαυτό του και να ανέβει τον δικό του ανήφορο χωρίς εκπτώσεις και συμβιβασμούς.
Παραμένει πάντοτε ένα παράδειγμα ασκητή και αγωνιστή. Αναμετρήθηκε με όλα τα μεγάλα ερωτήματα που δυστυχώς ίσως ποτέ δεν θα απαντηθούν. Κατόρθωσε να μετατρέψει τη φιλοσοφία σε τέχνη αντλώντας απ’ όλη τη σύγχρονή του σκέψη εκείνα που θα μπορούσαν να ξεδιψάσουν την ψυχή του. Και το ποιητικό έργο του και το πεζογραφικό μας μεταδίδει την αγωνία του να εκφράσει με τη γλώσσα την ορμή της ψυχής που αναζητά απελπισμένα την ελπίδα.
Από τις εκδόσεις «ΕΝΑΣΤΡΟΝ» κυκλοφόρησαν πρόσφατα τα «ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ» της Χριστίνας Ι. Αργυροπούλου που με συστηματικό τρόπο και μεθοδικότητα εξετάζουν το πεζογραφικό του έργο. Ιδιαίτερα ασχολείται, μετά από σύντομη εργοβιογραφία, με το μυθιστορηματικό έργο – Βιός και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, Καπετάν Μιχάλης, Αναφορά στο Γκρέκο, Ασκητική – και τα ταξιδιωτικά του.
Η Χριστίνα Αργυροπούλου διαθέτει επαρκή φιλολογικό οπλισμό. Είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας, υπηρέτησε ως Σχολικός Σύμβουλος και ως Σύμβουλος στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Έχει γράψει αρκετά επιστημονικά έργα και όλες οι μελέτες της είναι υποδειγματικές. Συνδέθηκε με την Κρήτη, την αγάπησε και το έργο της αυτό το αφιερώνει στη μνήμη του γαμπρού της, του γνωστού γιατρού Γιώργου Κουβίδη. Ο δεσμός της με την Κρήτη της επέτρεψε να διακρίνει μέσα στο έργο του Ν. Καζαντζάκη όλα εκείνα τα στοιχεία που άντλησε από τη γλώσσα, την ιστορία και τους κρητικούς αγώνες, που ίσως τον διαμόρφωσαν ως οικουμενικό μέγεθος, όπως λειτούργησε π.χ. η Αλεξάνδρεια για τον Καβάφη.
Η συγγραφέας αναδεικνύει όλες εκείνες τις αντιθέσεις που συγκροτούν την τέχνη του μεγάλου στοχαστή, σάρκα-πνεύμα, άνδρας-γυναίκα, φύση-άνθρωπος. Πολύ σωστά τον χαρακτηρίζει χαλκέντερο και πολύτροπο δημιουργό παραπέμποντας στον Ομηρικό Οδυσσέα, που μαζί με τον Γκρέκο υπήρξε κύριος δάσκαλος του Κρητικού δημιουργού. Διεξοδικά παρουσιάζει όλους τους μυθιστορηματικούς ήρωες, κύριους και δευτερεύοντες, που συνθέτουν τα μυθιστορήματα του. Αναδεικνύει την αγωνία του να βρει τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσει τον στοχασμό του παραβιάζοντας κάποτε τους κανόνες, επιλέγοντας ιδιωματισμούς και πλάθοντας νέες δικές του λέξεις.
Τα «ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ» αποτελούν βιβλίο βάσης για όσους θέλουν να απολαύσουν τη λογοτεχνική αξία του έργου ενός ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του σ’ έναν μεγάλο σκοπό. Η ανάγνωσή του σήμερα, που τα ερωτήματα για τον πολιτισμό μας αυξάνονται, δίδει νέες ελπίδες και οράματα.