Πόσες φορές έχει καεί η Ελλάδα τούτο το καλοκαίρι; Έχω χάσει το λογαριασμό! Πόσες φορές θα πρέπει να καεί ακόμα; Να αφήσουμε κάτι ρε παιδιά άκαυτο για να έχουμε να κάψουμε και το επόμενο καλοκαίρι. Άντε να τελειώνει κι αυτός ο Αύγουστος επιτέλους, να πάνε και οι εμπρηστές στις δουλειές τους, μπας και γλιτώσουμε κανένα δάσος για φέτος.
Αστειεύομαι φυσικά, αφού είναι αφελές να πιστεύουν κάποιοι ότι, για την τεράστια οικολογική καταστροφή που έχει συντελεστεί στη χώρα μας τούτο το καλοκαίρι, ευθύνονται αποκλειστικά και μόνο οι εμπρηστές. Βλέπετε, στη χώρα όπου «η πολιτική ευθύνη» αποτελεί «προστατευόμενο είδος», προς εξαφάνιση μάλιστα, πάντα φταίει κάποιος «άλλος» για ό,τι κακό συμβαίνει. Πάντα ένας «άλλος» έφταιγε για ό,τι δεινά μας έβρισκαν, και συνεχίζει να φταίει αυτός ο… «άλλος».
Στην αρχή μας έδειχναν τον «στρατηγό άνεμο» ως υπαίτιο, μετά εμπνεύστηκαν τους «Τούρκους πράκτορες», στη συνέχεια τους βόλεψε η «κλιματική κρίση», κατόπιν στράφηκαν στους «διακινητές, στους πρόσφυγες και στους μετανάστες» και τώρα ανακάλυψαν τους «αλητήριους εμπρηστές». Δεν χωράει αμφιβολία ότι, ένα μεγάλο μέρος των πυρκαγιών που έχουν ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, οφείλεται σε εμπρησμό.
Όμως, στη συντριπτική πλειονότητα των υπόπτων που συνελήφθησαν όλα αυτά τα χρόνια, αποδόθηκε η κατηγορία του εμπρησμού εξ αμελείας και όχι αυτή του ενδεχόμενου δόλου. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν και κάποιοι πυρομανείς με ψυχολογικά προβλήματα. Εξαίρεση αποτελούν οι οργανωμένοι εμπρησμοί σε περιοχές «φιλέτα», όπου όμως οι αυτουργοί τους ποτέ δεν αποκαλύπτονται…
Πρωτόγνωρη στα ελληνικά χρονικά χαρακτηρίζουν την κατάσταση οι ειδικοί. Μια κατάσταση που έχει βγει εκτός ελέγχου, και την οποία δεν έχει νόημα πλέον να χρεώνουμε τόσο στην κλιματική κρίση και στις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες που επικρατούν, όσο κυρίως στην αβελτηρία που υπάρχει στο επιτελικό… κράτος. Η οικολογική καταστροφή που έχει προκληθεί από τις καλοκαιρινές πυρκαγιές σε ολόκληρη τη χώρα είναι ανυπολόγιστη. Μέσα στις πρώτες πέντε μέρες της λαίλαπας, εκδηλώθηκαν 355 πυρκαγιές στην επικράτεια. Στον Έβρο, στην Αλεξανδρούπολη, στη Ροδόπη, στην Εύβοια, στην Αχαΐα, στη Χαλκίδα, στη Βοιωτία, στο Δίστομο, στην Πάρνηθα, ενώ οι φλόγες έφτασαν μέχρι την Αγία Παρασκευή και το Μενίδι.
Στην Αλεξανδρούπολη η καμένη έκταση υπολογίζεται σε 750.000 στρέμματα και χαρακτηρίζεται ως «η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί σε ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και πάρα πολλά χρόνια».
Ο απολογισμός είναι τραγικός. Εκτός από τα εκατομμύρια στρέμματα δάσους που έγιναν πάλι στάχτη, εκτός από τα σπίτια και τις περιουσίες που καταστράφηκαν ολοσχερώς, αλλά και τα αναρίθμητα κακόμοιρα ζώα που κάηκαν ζωντανά, καταμετρήθηκαν και 20 νεκροί μετανάστες απανθρακωμένοι από τη μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε την 21η Αυγούστου στο πυκνό δάσος της Δαδιάς, που εκτείνεται στο εσωτερικό του νομού Έβρου, μια πυρκαγιά που εξακολουθεί να καίει μέχρι και σήμερα.
Για κάποιους όμως «πατριώτες», όπως ο ανεκδιήγητος πολιτοφύλακας στον Έβρο – μετανάστης και ο ίδιος αλβανικής καταγωγής – και τους ομοϊδεάτες του, δεν έγινε και τίποτα. Για εκείνους απλώς δεν κάηκαν ζωντανοί 20 άνθρωποι, αλλά «20 κομμάτια», αφού έτσι αποκάλεσε ο αυτόκλητος τιμωρός τους 25 μετανάστες που αιχμαλώτισε και που καλούσε και τον υπόλοιπο κόσμο να κάνει κι αυτός το ίδιο.
Όταν όμως η επίσημη Πολιτεία αδρανεί και δεν κάνει τίποτα για να περιορίσει τις πυρκαγιές που κατακαίουν τη χώρα από άκρη σε άκρη και η εκούσια απουσία του κράτους ενισχύει το αίσθημα της ανασφάλειας στους πολίτες, τότε ακριβώς εμφανίζεται από το πουθενά μια διεστραμμένη εκδοχή ενός σύγχρονου «Ρομπέν των δασών», που με το πρόσχημα του δικαίου, απονέμει ο ίδιος τη δικαιοσύνη, καταδικάζοντας εις θάνατον μάλιστα, αδύναμους, κατατρεγμένους ανθρώπους.
Ανθρώπους κυνηγημένους, που φαίνεται τουλάχιστον παρανοϊκό να θέλουν να κάψουν το δάσος που αποτελεί την φυσική τους κρυψώνα. Τι κράτος όμως είναι αυτό που επιτρέπει την αυτοδικία, αν φυσικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως «αυτοδικία», ένας ακόμα επικίνδυνος ρατσιστικός διωγμός; Πώς να μην τροφοδοτείται όμως και να μην αναπαράγεται αυτή η εξόχως παράνομη πράξη, όταν υποστη-
ρίζεται με δημόσιες δηλώσεις επιδοκιμασίας, από εκλεγμένους πολιτικούς του Ελληνικού Κοινοβουλίου; Τελικά, ο ρατσιστής «Ρομπέν των Δασών» συνελήφθη, μετά τον σάλο που προκλήθηκε, αλλά ο ρατσισμός και η ξενοφοβία συνεχίζουν, δυστυχώς, να κυκλοφορούν ελεύθεροι σε τούτη τη χώρα, που κάποτε γέννησε τη δημοκρατία…
Οι ευθύνες της Πολιτείας απέναντι στις πυρκαγιές που έπληξαν ξανά και ξανά την κατακα(η)μένη χώρα μας μέσα στο καλοκαίρι, είναι τεράστιες. Από τον Μάιο κιόλας η κυβέρνηση δήλωνε πανέτοιμη να αντιμετωπίσει ένα «καυτό καλοκαίρι», αλλά όπως αποδείχθηκε δεν ήταν καθόλου έτοιμη. Φαίνεται πως, η μόνη πυρκαγιά που θα μπορούσε να αποτρέψει ή να αποσβέσει τούτη η κυβέρνηση – από τη θέση όμως της αντιπολίτευσης τότε – από όσα η ίδια ισχυρίζεται, ήταν αυτή στο Μάτι.
Τώρα όμως ως κυβέρνηση, ακολούθησε την ίδια αποτυχημένη συνταγή, συνεχίζοντας μια καταστροφική πολιτική στο θέμα της πυροπροστασίας, καταγράφοντας το 2023 θλιβερές πανευρωπαϊκές πρωτιές σε καμένες εκτάσεις. Οι δασικές πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί τους τελευταίους δύο μήνες στην Ελλάδα, έχουν κατακάψει περισσότερα από 1.280.000 στρέμματα γης, ενώ 27 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.
Η καμένη έκταση αντιστοιχεί σε περίπου 3 φορές την έκταση που κατά μέσο όρο καίγεται ετησίως στη χώρα μας, καταμετρημένη στο χρονικό διάστημα, 2006-2022. Οι φετινές πυρκαγιές καταδεικνύουν με τον πλέον επώδυνο τρόπο πως, οι πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα για την δασοπυροπροστασία, είναι απολύτως ξεπερασμένες. Εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται κάθε χρόνο, υποστηρίζοντας ένα σύστημα επιχειρησιακά αδύναμο να ανταποκριθεί στην αποστολή του.
Στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες τα δάση έχουν εγκαταλειφθεί, η Δασική Υπηρεσία έχει αποψιλωθεί από προσωπικό και αρμοδιότητες, η ύπαιθρος ερημώνει και τα πορίσματα των ειδικών παραμένουν στα συρτάρια των υπουργείων αναξιοποίητα.
Νομίζω πως θα πρέπει τώρα η Πολιτεία, κοιτάζοντας τη χώρα βυθισμένη μέσα στις στάχτες της, να αναθεωρήσει την όλη δομή της Πολιτικής Προστασίας και να την αναπροσαρμόσει στις σύγχρονες ανάγκες της εποχής, όπως αυτές παρουσιάζονται σήμερα. Αποδείχθηκε, δυστυχώς με τον χειρότερο τρόπο ότι, η όλη φιλοσοφία, ο σχεδιασμός, τα αντανακλαστικά, η επιχειρησιακή δομή, η πρόληψη, αλλά και η διαχείριση της μεγάλης καταστροφικής επέλασης της φωτιάς, δεν λειτούργησαν.
Απαιτείται τώρα, περισσότερο από ποτέ, επανασχεδιασμός των δομών και των λειτουργιών της Πολιτικής Προστασίας, με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών ( drones, τεχνητή νοημοσύνη κ.λ.π.), ενισχύοντας κυρίως τον τομέα της πρόληψης. Η μάχη με τις φωτιές, είναι γνωστό ότι θα πρέπει να δίνεται από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη, και όχι μέσα στο καλοκαίρι. Τότε είναι πλέον πολύ αργά.
«Ο μεγαλύτερος εχθρός μιας κυβέρνησης είναι τα γεγονότα», είχε πει ο αείμνηστος Μακμίλαν. Στην Ελλάδα είχαμε αρκετά και μάλιστα δραματικά. Δεν μας είπε όμως ο Μακμίλαν, ποιος είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος μιας κυβέρνησης, και αυτός δεν είναι άλλος από την λήθη. Κι εμείς, ως κοινωνία, την διαθέτουμε μπόλικη.
Σε λίγο καιρό θα τα έχουμε ξεχάσει και πάλι όλα και θα συνεχίσουμε να αδιαφορούμε για όσα θλιβερά συμβαίνουν γύρω μας, βυθισμένοι στο λήθαργό μας, όπως έχουμε μάθει να κάνουμε τα τελευταία χρόνια, ξεγελώντας με επιδόματα τη σκληρή καθημερινότητα. Είμαι απόλυτα βέβαιος, με τη βοήθεια όμως και της «πρόθυμης TV», πως στο τέλος όλα θα πάνε καλά!
Πριν από δυο περίπου μήνες όλη η Ελλάδα ήταν μπλε. Σήμερα είναι μαύρη. Εκείνο που με θλίβει περισσότερο, είναι η αθεράπευτη αλαζονεία κάποιων ανθρώπων. Ο Εφέσιος φιλόσοφος Ηράκλειτος, είχε επισημάνει: «Ύβριν χρη σβεννύναι μάλλον ή πυρκαϊήν». Δηλαδή, «Πιο σημαντικό είναι να σβήνεις την αλαζονεία παρά την πυρκαγιά». Εμείς, σε τούτη την κατακα(η)μένη χώρα, δεν σβήνουμε πια ούτε την αλαζονεία, ούτε την πυρκαγιά.