Η ευχή αυτή δεν ήταν ποτέ περισσότερο επίκαιρη απ’ ό,τι είναι φέτος. Γιατί η φετινή «Σαρακοστή» δεν είναι όπως οι άλλες. Είναι μια «Σαρακοστή» αγνώστου προέλευσης και κυρίως αγνώστου διάρκειας. Σαράντα εβδομάδων; Σαράντα μηνών; Σαράντα χρόνων; Κανείς δεν ξέρει.
Όχι πάντως 40 ημερών, όπως η κανονική Σαρακοστή. Ούτε βεβαίως και ολίγων μηνών, όπως ψευδώς και ανερυθρίαστα διαλαλούν δεξιά κι αριστερά οι «σαλτιμπάγκοι» της «ανάπτυξης».
Φέτος, την «Καθαρά Δευτέρα», μαζί με τον χαρταετό «πέταξε» και η λαγάνα και μάλιστα χωρίς τη βοήθεια του ανέμου και χωρίς τη δική μας επιδεξιότητα επί της καλούμπας. Μαζί με τη λαγάνα βεβαίως, δεμένα στην ουρά της, «πέταξαν» και όλα τα «σαρακοστιανά»! Έφτασαν ίσαμε τον ουρανό.
Εκεί που θα κοιτάζουμε από τώρα κι έπειτα, όχι για να βλέπουμε τους χαρταετούς, αλλά τις ιπτάμενες τιμές όλων των βασικών προϊόντων στο καλάθι της νοικοκυράς, που θα συνεχίζουν να υπερίπτανται στα «σύννεφα», μέχρι να συναντήσουν το «Θεό» της ακρίβειας…
«Να μπορούσα στα σύννεφα να ‘χα εγώ βενζινάδικο», τραγουδούσε η Άλκηστις Πρωτοψάλτη το 1991 υπό τους μαγικούς ήχους του Γκόραν Μπρέγκοβιτς. Από τώρα και στο εξής θα ξαναγίνει «σουξέ» το όμορφο τραγουδάκι, στα χείλη όλων των Ελλήνων καταναλωτών, εξαιρουμένων βεβαίως των φτωχών, που ως γνωστόν, «δεν διαθέτουν αυτοκίνητο και έτσι δεν θα πρέπει να τους απασχολεί και η εκτόξευση των τιμών των καυσίμων». Μια αστεία προσέγγιση που απευθύνεται στους «πτωχούς τω πνεύματι», αφού πιστεύουν ακόμα τις σαχλαμάρες των αριβιστών ταλαντούχων της πολιτικής πλάνης…
Εκεί, στα «σύννεφα» που υπερίπτανται οι τιμές της βενζίνης, του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης, του υγραερίου και του φυσικού αερίου, θα ήταν ευχής έργο «να είχα κι εγώ βενζινάδικο, στο κενό να κινδύνευα για τ’ αστέρι μου τ’ άδικο…». Μα και τώρα, σε ένα κενό αισθάνομαι πως αιωρούμαι, ακροβατώντας και κινδυνεύοντας να γκρεμοτσακιστώ ανά πάσα ώρα και στιγμή, χωρίς όμως «βενζινάδικο» και κυρίως, χωρίς «αστέρι»…
Οι κυβερνώντες μάς καθησυχάζουν τώρα και μάς παρηγορούν, με τηλεοπτικά «υπογλώσσια και παραισθησιογόνα ηρεμιστικά χαπάκια», ότι το πρόβλημα της ακρίβειας δεν αφορά τη χώρα μας μόνο, αλλά ολόκληρο τον πλανήτη, και μας ζητούν να παραμένουμε «ταπί και ψύχραιμοι»!
Μα τότε, αναρωτιέμαι, τι τους χρειαζόμαστε δαύτους; Μόνο για να μας ξεγελούν με επιδοματάκια που κλείνουν τα στοματάκια; Ποιοι θα λογοδοτήσουν σε εμάς; Αν τα πράγματα γίνουν – που θα γίνουν – ακόμα πιο δύσκολα στο μέλλον, από ποιους θα γυρέψουμε τα «ρέστα», για όλα αυτά που δεν θα ‘χουμε να πληρώσουμε;
Σαν να μην έφταναν τα 10 πέτρινα χρόνια της λιτότητας, σαν να ήταν λίγα τα 2,5 χρόνια της πανδημίας, σαν να μην αρκούσε ο «πόλεμος της ακρίβειας» που μας είχε κηρύξει η παγκόσμια ελίτ για ακόμα μία κεφαλαιοποίηση των κερδών της, ήρθε τώρα «καπάκι» και ο θερμός πόλεμος στην Ουκρανία να επιτείνει την καταστροφή. «Βολικός» μεν για εκείνους που έχουν ήδη αρχίσει να τον εργαλειοποιούν και να τα «ρίχνουν» όλα πάνω του, αν και έχει κι αυτός αναμφισβήτητα το δικό του μερτικό, όχι όμως σε όλα αυτά που ήδη συνέβαιναν, αλλά σε όλα εκείνα που αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν…
Ας θυμηθούμε όμως μερικά «προπολεμικά» χρήσιμα στατιστικά στοιχεία από το πρόσφατο παρελθόν μας, για να μην σπεύσουμε να βγάλουμε λάθος συμπεράσματα:
Βάσει των επίσημων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιανουάριο του 2022 ο πληθωρισμός στη χώρα μας υπερέβη το 6%, μετά από 25 ολόκληρα χρόνια. Τον Φεβρουάριο του 1997 είχε φτάσει στο 6,6%. Το χρέος της Ελλάδας βρισκόταν τότε στα 105,2 δισ. ευρώ και στο 114% του ΑΕΠ, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης βρισκόταν στο 4,5%. Ο πληθωρισμός τότε απορροφήθηκε με δυο αλλεπάλληλα πακέτα μέτρων άμεσης απόδοσης:
Με μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, με μείωση έμμεσων φόρων, με διπλή μείωση των τιμολογίων του ΟΤΕ, με μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ και παράλληλη μείωση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα. Παράλληλα, για να αποφευχθεί ένας ανεπιθύμητος δημοσιονομικός εκ-
τροχιασμός, επετεύχθη «σιωπηρή» συμφωνία με την πλευρά των εργαζομένων, για συγκρατημένες εισοδηματικές διεκδικήσεις.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας), η Ελλάδα έχει τις υψηλότερες μέσες τιμές χονδρικής ηλεκτρικού ρεύματος το 2022, ανάμεσα σε 28 χώρες, με 230,45 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Στο διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως και στις 14 Φεβρουαρίου του 2022, η χώρα μας υπήρξε πρώτη στην αγορά ηλεκτρικού ρεύματος με την ακριβότερη τιμή, αφήνοντας αρκετά πίσω της την Ιταλία στη 2η θέση που σημείωσε μέση τιμή 224,41 ευρώ.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η χονδρική τιμή αποτελεί τον βασικό συντελεστή διαμόρφωσης των τιμολογίων που καταλήγουν και στις τελικές χρεώσεις του καταναλωτή. Οι αυξήσεις «φωτιά» σε ενέργεια, καύσιμα, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης που ήδη έχουν περάσει δυστυχώς στον καταναλωτή, πιέζουν ασφυκτικά το διαθέσιμο και διαρκώς μειούμενο εισόδημα των νοικοκυριών και προετοιμάζουν ένα νέο μεγάλο κύμα φτώχειας που απειλεί να διαπεράσει το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Για δεύτερη συνεχή χρονιά φέτος δεν γιορτάσαμε τις απόκριες έτσι όπως τους πρέπει. Μας έχουν λείψει οι ξέφρενοι ρυθμοί και τα καρναβάλια του ένδοξου παρελθόντος μας, όπου ξέφευγε για λίγο ο κόσμος από τα βάσανά του. Δεν έχουν λείψει όμως καθόλου και σε κανέναν οι «μασκαράδες». Εκείνοι βρίσκονται παντού και σε όλες τις εποχές.
Στην εξουσία, στην πολιτική, στις χρηματαγορές και βέβαια στις κοινωνίες. Λένε, πως οι άνθρωποι όταν μασκαρεύονται, «ντύνονται» τα απωθημένα τους. Κι από τέτοια, άλλο τίποτα…
Για δεύτερη συνεχή χρονιά τη θέση του «βασιλιά Καρνάβαλου» κατέλαβε και πάλι ο κορονοϊός, ματαιώνοντας όλα τα καρναβάλια. Πώς να βρεις όμως τη διάθεση να ξεφαντώσεις και να ξεχαστείς, πώς να αναζητήσεις τρόπους να ανεβάσεις το ηθικό σου όταν το πιο ανήθικο πράγμα που υπάρχει – κατά τον Μαρκήσιο Ντε Σαντ – εξελίσσεται δυο σπιθαμές πιο πάνω στο χάρτη, από τη χώρα σου; Εκεί όπου η ανθρώπινη βαρβαρότητα συναγωνίζεται την κτηνωδία, η τραγωδία τον παραλογισμό και η φρικαλεότητα το θάνατο!
Δεν είναι βέβαια πρωτόγνωρο το αποτρόπαιο θέαμα. Για τόσους αιώνες ο πόλεμος ήταν αυτός που καθόριζε το «σχήμα» της ιστορίας. Αποτελούσε δε πάντοτε μια αναγκαιότητα των εκάστοτε πολιτικών συστημάτων για να επιβάλλονται και για να επικρατούν.
Μια αδήριτη ανάγκη των ισχυρών της Γης να επιβεβαιώνουν κάθε τόσο την ισχύ τους…
Κάποια στιγμή κι ετούτος ο πόλεμος θα τελειώσει. Κανείς δεν ξέρει το πότε. Εξάλλου, όπως ορθά παρατηρεί και ο Μακιαβέλι, «ο πόλεμος αρχίζει όταν θέλεις, αλλά δεν τελειώνει όταν θέλεις». Όταν όμως τελειώσει – και ευχόμαστε όλοι να γίνει μια ώρα αρχύτερα – θα μείνουμε με τα συντρίμμια του.
Με τις συνέπειές του, να δοκιμάζουν σκληρά τους λαούς της Γηραιάς Ηπείρου. Αυτές οι συνέπειες θα καθορίσουν, ως έναν βαθμό, και τη διάρκεια της «Σαρακοστής», η οποία έχει ξεκινήσει με αναγκαστικές νηστείες, με δεήσεις και προσευχές και με πολλές ευχές, και από την οποία έχουμε ήδη πάρει μια καλή, αλλά πικρή πρώτη «γεύση».
Ας ευχηθούμε να τελειώσει σύντομα κι αυτός ο πόλεμος και με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, κι εμείς να σταθούμε όλοι όρθιοι στα πόδια μας, γεροί και δυνατοί, για να αντέξουμε μπροστά σε όλα αυτά που θα ‘ρθουν. Γιατί, όπως πολύ σοφά παραθέτει η Αμερικανίδα ποιήτρια Anne Sexton, «ακόμα και χωρίς πολέμους η ζωή είναι επικίνδυνη».
Καλή Σαρακοστή σε όλους!