Για ένα καινούργιο μουσείο στο Ηράκλειο

Τα μουσεία και οι μουσειακές συλλογές των διαφόρων αντικειμένων της ανθρώπινης φυσικής δραστηριότητας, λίγο πολύ επηρεάζουν τους τρόπους με τους  οποίους αντιλαμβανόμαστε στο παρόν  το παρελθόν των κοντινών ή μακρυνών προγόνων μας, πολυποίκιλες λεπτομέρειες που αφορούσαν την καθημερινότητά τους,  και αποτελούν κοινωνική και ξεχωριστή συνήθεια σχεδόν όλων των λαών, ειδικά των δυτικών.

Η συσσώρευση εκεί μέσα  αντικειμένων, η συστηματική τους ταξινόμηση και η παρουσίασή τους στο κοινό, απαιτεί εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις και αποτελεί θαυμαστή και άκρως επιθυμητή δραστηριότητα για πόλεις που ενδιαφέρονται να δείξουν την ιστορία τους σε άλλους, ντόπιους και ξένους επισκέπτες. Ταυτόχρονα, δρουν ως   μοχλοί πίεσης στις κοινωνίες για επίτευξη υψηλότερων στόχων στα συγκεκριμένα αντικείμενα και ειδικότερα θέματα που εκθέτουν στις κομψές προθήκες τους.

Είχα την τύχη να επισκεφτώ στη ζωή μου πολλά μουσεία σε διάφορες πόλεις, χώρες και ηπείρους, με όνομα που καθόριζε και τον σκοπό της ανέγερσής τους και της έκθεσής τους στο κοινό. Τα περισσότερα στεγάζονταν σε κτίρια ιστορικά, εμβληματικά, όμορφα από αρχιτεκτονικής άποψης, ζηλευτά από άλλα διπλανά, μέσα στο ιστό των πόλεων στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

Η παρουσία και λειτουργία τους αποτελούσαν και φυσικά αποτελούν  το καμάρι των πόλεων και των χωρών που τα φιλοξενεί, μαζί με ό,τι άλλο αξιοθέατο έχουν να επιδείξουν, είτε αυτά αναφέρονται σε παρελθούσες δραστηριότητες είτε αφορούν το μέλλον, όπως το  προσφάτως ανεγερθέν Μουσείο του Μέλλοντος στο Ντουμπάι, ένα θαύμα μηχανικής και αρχιτεκτονικής.

Οι ξεχωριστοί αυτοί χώροι ονομάστηκαν, υπαινικτικά βέβαια, σκουληκότρυπες που οδηγούν σε άλλους κόσμους, τόποι όχι απλώς έκθεσης αντικειμένων αλλά τοποθεσίες ιδεών,  τόποι αναζήτησης ομορφιάς, αλήθειας και νοήματος στη ζωή μας. Γι’ αυτό έχουμε τα μουσεία, λένε πολλοί. Για να μας υπενθυμίζουν από που ήρθαμε, πως ήρθαμε και γιατί! Δώστε μου ένα μουσείο και θα το γεμίσω έλεγε, με τη σειρά του,  ο πολύς Πάμπλο Πικάσο.

Η μακροσκελής ετούτη εισαγωγή  σκοπό έχει να ρίξει τον σπόρο της ιδέας και να προτείνει στους ιθύνοντες και υπεύθυνους της πόλης και του Πανεπιστημίου Κρήτης την παραπέρα πορεία ενός κτιρίου της πόλης που προσφάτως ήρθε στη δημοσιότητα με την εκκένωσή του μετά από πολλά χρόνια κατάληψής του.

Δεν είναι, επ’ ουδενί, σκοπός του σημειώματος αυτού να  εμπλακεί ο γράφων σε πολιτικές ίντριγκες και σε όποιες διαβουλεύσεις της περαιτέρω αποστολής του κτιρίου, αλλά απλώς να δώσει σε όσους δύνανται να σκεφτούν σοβαρά την ιδέα της χρήσης του από το Πανεπιστήμιο της μεγαλονήσου ετούτης ως Μουσείο Ιστορίας της Ιατρικής της Κρήτης.

Στους χώρους της Ιατρικής Σχολής, στα Σταυράκια,  υπάρχουν σε διάφορες αίθουσες αναρίθμητα αντικείμενα ιατρών και κλινικών από δικές τους δωρεές και τα οποία θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν σε έναν κατάλληλο χώρο όπου θα έχουν πρόσβαση πολλοί και ο χώρος του προαναφερθέντος κτιρίου στο κέντρο του αστικού ιστού του Ηρακλείου  είναι, κατά τη γνώμη πάντα του γράφοντος, ιδεώδης.

Να σημειώσουμε παράλληλα, ότι ο αριθμός των μουσείων αυτού του είδους και αντικειμένου στη χώρα μας, όπως και αλλού,  είναι μικρός, αλλά πάντα αρκούντως ενδιαφέρων.

Ζωγραφίζω λουλούδια για να μην πεθάνουν, έλεγε η Φρίντα Κάλο, ενώ η κινέζικη σοφία δια στόματος Λάο Τσε, ενός από τους μεγαλύτερους Κινέζους πνευματικούς ανθρώπους, μάς  άφησε πνευματική παρακαταθήκη το κλασσικό του απόφθεγμα ότι ένα ταξίδι μακρυνό αρχίζει πάντα με ένα βήμα. Είναι προφανές ότι πίσω από τα λόγια του αυτά υποκρύπτεται  η έννοια της αποφασιστικότητας.