Η Ομάδα Αστροφυσικής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης με ιδιαίτερα μεγάλη χαρά, ικανοποίηση και ενθουσιασμό βλέπει ένα όραμα πολλών χρόνων να γίνεται πραγματικότητα καθώς η ίδρυση του νέου Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) είναι πλέον γεγονός. Το Ινστιτούτο θα αναδείξει ακόμα περισσότερο την πρωτοποριακή έρευνα και εκπαίδευση που πραγματοποιείται στην Κρήτη σε περιοχές αιχμής της Αστροφυσικής.
Xωρίς την ύπαρξη, την άριστη στελέχωση και την υποδειγματική λειτουργία του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, η δημιουργία του Ινστιτούτου Αστροφυσικής δεν θα ήταν δυνατή.
Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα ιδρύθηκε και λειτουργεί σε στενή και αγαστή συνεργασία του Πανεπιστημίου Κρήτης με το ΙΤΕ (στην ίδρυση και λειτουργία του Αστεροσκοπείου κατά την πρώτη δεκαπενταετία συνεισέφερε σημαντικά και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ Εξωγήινης Αστροφυσικής στο Μόναχο της Γερμανίας). Εδώ και τριάντα χρόνια το Αστεροσκοπείο συνεισφέρει δυναμικά στην ανάπτυξη της έρευνας αλλά και στη διδασκαλία της Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής.
Για παράδειγμα, πάνω από 15 διδακτορικές διατριβές και πάμπολλες πτυχιακές εργασίες προπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Φυσικής έχουν βασιστεί σε δεδομένα παρατηρήσεων από το τηλεσκόπιο 1,3 μέτρων του Αστεροσκοπείου Σκίνακα. Δεκάδες φοιτητές το έχουν επισκεφτεί στο πλαίσιο εκπαιδευτικών εκδρομών ενώ δεδομένα από το Αστεροσκοπείο χρησιμοποιούνται από τους φοιτητές στα εργαστήρια Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής.
Ερευνητικά αποτελέσματα από την ανάλυση δεδομένων από τα τηλεσκόπια του Αστεροσκοπείου έχουν παρουσιασθεί σε εκατοντάδες δημοσιεύσεων στα πιο έγκριτα περιοδικά, παγκοσμίως. Τέλος, πολλές χιλιάδες λάτρεις της Αστρονομίας έχουν επισκεφθεί το Αστεροσκοπείο κάποια από τις πολλές βραδιές που αυτό είναι ανοικτό για το κοινό τα τελευταία 20 τουλάχιστον χρόνια.
Οι καθηγητές Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης (οι οποίοι είναι συνεργαζόμενα μέλη στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του ΙΤΕ) ξεκίνησαν την προσπάθεια δημιουργίας Ινστιτούτου Αστροφυσικής ήδη πριν έντεκα χρόνια.
Η προσπάθεια είχε από τότε και μέχρι σήμερα την πλήρη υποστήριξη του διευθυντή του ΙΗΔΛ, κ. Σ. Αναστασιάδη, των διευθυντών όλων των Ινστιτούτων του ΙΤΕ, καθώς και του προέδρου του ΙΤΕ, κ. Ταβερναράκη. Ιδιαίτερα σημαντικό, καταλυτικό θα έλεγα, ρόλο στην επιτυχή έκβαση της όλης προσπάθειας έπαιξε ο κ. Κώστας Φωτάκης, αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας και ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Φυσικής.
Ο κ. Φωτάκης υποστήριξε το εγχείρημα της ίδρυσης του Ινστιτούτου ήδη από τότε που ήταν διευθυντής του ΙΗΔΛ και στη συνέχεια πρόεδρος του ΙΤΕ, έχοντας διαπιστώσει ότι το Ινστιτούτο θα συμβάλει σημαντικά στην καινοτομία και στην ανάπτυξη της έρευνας στη χώρα μας.
Οι καθηγητές της Ομάδας Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης είμαστε πεπεισμένοι ότι το Ινστιτούτο Αστροφυσικής, με κατάλληλη στελέχωση, θα στηρίξει ενεργά το Αστεροσκοπείο Σκίνακα και θα συνεισφέρει στην περαιτέρω ανάπτυξή του.
Συνεχίζοντας τη στενή και εξαιρετικά αποδοτική συνεργασία του ΙΤΕ με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, μαζί με τους νέους ερευνητές που θα πλαισιώσουν το Ινστιτούτο, είμαστε βέβαιοι ότι το Αστεροσκοπείο θα συνεχίσει να παράγει εξαίρετη έρευνα πρώτης γραμμής διεθνώς, να προσφέρει άριστης ποιότητας εκπαίδευση στην Αστροφυσική στους φοιτητές του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου και να καλωσορίζει τους επισκέπτες από την Κρήτη, την Ελλάδα και το εξωτερικό για πολλές δεκαετίες στο μέλλον.
* Ο Ι. Παπαδάκης είναι καθηγητής Αστροφυσικής, πρόεδρος Τμήματος Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης