Τόσο η ελληνική ορθόδοξη υμνογραφία αλλά και η αντίστοιχη αγιογραφία, όταν μιλούν ή μας παρουσιάζουν σε εικόνα το θείο βρέφος, δεν στέκουν στη φυσική ιδιότητα του νεογέννητου Χριστού, αλλά περνούν στην ενσάρκωσή του, τον βλέπουν σαν έναν προαιώνιο Θεό, παραβλέποντας τον Χριστό της φάτνης. Παροδικά πιστεύουν ότι έχει πάρει τη μορφή του νηπίου, αφού αργότερα θα σταυρωθεί και φυσικά θα αναστηθεί.
Η αγιογραφία μας επίσης βρίσκει την ευκαιρία να παρουσιάσει τον Χριστό κυρίαρχο Θεό και αυτό ενισχύεται από την εικόνα, όπου φτάνουν μπροστά του οι Μάγοι, προκειμένου να τον προσκυνήσουν κρατώντας τα γνωστά τους δώρα. Και ο μικρός Χριστός της φάτνης τους δέχεται σαν μεγάλος, από την αγκαλιά της μητέρας του και τους ευλογεί. Οι δυτικοί, βλέπουν τη Γέννηση του Χριστού διαφορετική.
Είναι γνωστές οι παραστάσεις της Γέννησης από τους μεγάλους ζωγράφους, όπου ο Χριστός φαίνεται παχουλός, καλοθρεμμένος και εκλαϊκευμένος. Βέβαια οι δυτικοί σκέφτηκαν πρώτοι τον Δ’ αιώνα και γιόρτασαν τα γενέθλιά του. Επόμενο ήταν να δώσουν μεγαλύτερη βαρύτητα και σημασία στην παιδική περίοδο της ζωής του. Αυτός είναι και ο λόγος που αυτές οι μέρες και η γιορτή των Χριστουγέννων ειδικότερα πήραν νωρίς από τους δυτικούς έναν παιδικό χαρακτήρα.
Μία ατελείωτη παιδική γιορτή με μεγάλη συμμετοχή των παιδιών (κάλαντα, εκκλησιαστικοί ύμνοι), με μια υπερβολική φροντίδα των γονιών και των ενήλικων για την ψυχαγωγία τους, αλλά και τα δώρα τους. Είναι απόλυτα φυσικό ο μικρός Χριστός που γεννιέται αυτές τις μέρες να ενδιαφέρεται πιο πολύ για τα μικρά παιδάκια όλου του κόσμου και ειδικά για όσα παιδιά υποφέρουν.
Ακόμα και οι άγγελοι που συμπληρώνουν την εικόνα της γέννησης ψάλλοντας το “Δόξα εν υψίστοις Θεώ”, μόνο από φωνές παιδιών θα μπορούσαν καλύτερα να αναπαρασταθούν.
Αλλά και κάτι άλλο δίνει το δικαίωμα στα μικρά παιδιά να πλαισιώνουν την εορτή της Γέννησης του Χριστού. Πρόκειται για την απερίσκεπτη πράξη του γνωστού βασιλιά Ηρώδη, που εξόντωσε χιλιάδες νήπια προκειμένου ανάμεσα σ’ αυτά να πετύχει τον νεογέννητο Χριστό! Ετσι δικαιολογούνται οι τόσες παιδικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις, τα δέντρα, τα δώρα του χριστουγεννιάτικου δέντρου, μαζί με τα έντονα χρωματιστά του στολίδια.
Στη χώρα μας, μέχρι και τα χρόνια του πολέμου, τα παιδιά περίμεναν να πάρουν τα δώρα τους και τον μποναμά τους, όπως έλεγαν. Τέτοιες μέρες όμως απαιτούσαν και οι γονείς από τα παιδιά τους, κυρίως την ημέρα των Χριστουγέννων, να ξυπνήσουν νύχτα, να πάνε μαζί τους στην εκκλησία για να μεταλάβουν. Μία ιερή απαίτηση που σήμαινε όμως και για τα παιδιά αγορά καινούργιων ρούχων και παπουτσιών.
Αλλά και η οργανωμένη φιλανθρωπία αυτών των ημερών φρόντιζε για το ντύσιμο των παιδιών τούτες τις μέρες. Παιχνίδια ούτε καν σκέφτονταν να τους δώσουν. Σήμερα τα πράγματα άλλαξαν, δύσκολο να συγκρατήσεις το παιδί από παιχνίδια και άλλα δώρα που πολλές φορές είναι κακόγουστα και βίαια. Τα μέσα ενημέρωσης, το διαδίκτυο, τα ταξίδια και η επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο, ο Τύπος και τόσες άλλες προκλήσεις τορπιλίζουν το παιδί ότι δικαιούται να πάρει αυτές τις μέρες τα δώρα του!
Δεν μπορούμε να εμποδίσουμε σήμερα ούτε τον δωρητή ούτε τον πελάτη. Μπορούμε μάλιστα να ενισχύσουμε το θέμα και από την παραδοσιακή του πλευρά και να πούμε ότι υποχωρώντας στη σημερινή χριστουγεννιάτικη απαίτηση των παιδιών όλου του κόσμου, ενεργούμε μέσα στο πλαίσιο των ελληνικών λαϊκών αντιλήψεων και της ορθόδοξης επίσης παράδοσης. Η πλούσια ελληνική λαογραφία τονίζει και δείχνει την εκκληνική λαϊκή αντίληψη για την ανθρώπινη παιδικότητα του Χριστού και για τις συγκινητικές φυσικές ώρες της γέννησής του.
“Κυρά Θεοτόκο εκοιλοπόνα -εκοιλοπόνα και παρακάλει” ή “Χριστός γεννήθη, σαν νιο φεγγάρι σαν παλληκάρι!”. Φυσικά στη συνέχεια άρχισε να τρώει και να μεγαλώνει: “Γεννιέται κι αναθρέφεται με μέλι και με γάλα…”. Όπως βλέπουμε, έχουμε σοβαρά παραδοσιακά στηρίγματα, για να δεχθούμε χωρίς δεύτερο λόγο αλλά και αντίρρηση το παγκόσμιο ρεύμα της χριστουγεννιάτικης πρώτης γιορτής των παιδιών.
Ας φροντίζουμε να τα κάνουμε χαρούμενα, αγοράζοντας τα παιχνίδια τους, για να χαρούν και να βιώσουν πραγμτικά τις μέρες που θα ακολουθήσουν. Η γέννηση “του Χριστούλη” όπως τα αθώα παιδικά στόματα αποκαλούν, ας δώσει την ευκαιρία που όλα περιμένουν, ας γίνει ένα παιδί – Θεός που θα στείλει δώρα και παιχνίδια. Ετσι δεν φέρνουν δώρα και τα νεογέννητα της κάθε οικογένειας στα αδελφάκια τους;
Διάγουμε τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, γιορτές της χαράς, της ελπίδας, της ειρήνης και της αγνότητας. Ας τις αφιερώσουμε αυτές τις γιορτές στα παιδιά, στα παιδιά μας, στα παιδιά όλου του κόσμου, ανεξάρτητα από φυλή, γλώσσα, χρώμα.
Ας τα κάνουμε πιο ευτυχισμένα, πιο χαρούμενα. Εξάλλου τους το οφείλουμε, αφού έτσι κι αλλιώς εκείνα πρώτα μας αναγγέλλουν αυτές τις χαρούμενες και χρονιάρες μέρες, βγαίνοντας από το πρωί της Παραμονής στους δρόμους στα στενοσόκακα και στα μονοπάτια πόλεων και χωριών, στις γειτονιές, όσο απόμερες κι αν είναι, ψάλλοντας με την τρυφερή παιδική τους φωνή τα κάλαντα των ημερών!