Στην Κάλλια

Διάβασα πρόσφατα ένα βιβλίο στο οποίο ο σκοπός χαρακτηριζόταν δαρβινική πλάνη, δηλαδή μια εσφαλμένη πεποίθηση με την οποία προσπαθούμε να προσεγγίσουμε, να γνωρίσουμε και να ερμηνεύσουμε τον κόσμο. Για τον συγγραφέα στη φύση δεν υπάρχει σκοπός, αλλά μόνο αίτια που οδηγούν σε αποτελέσματα.

  Και ο ίδιος νόμος διέπει φυσικά  και τον άνθρωπο ως μέρος του έμβιου κόσμου. Δεν υπάρχει γι’ αυτόν μια ξεχωριστή θέση. Η διαφορά μας από τα άλλα ζώα είναι πως εμείς είμαστε σε θέση να συνειδητοποιήσουμε το γεγονός αυτό. Και αυτό αποτελεί το δράμα μας. Καλούμαστε να ζήσουμε σε ένα κόσμο στον οποίο γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι η παρουσία μας είναι αμελητέα.

Εμείς που κάθε μας πράξη προσδιορίζεται από έναν σκοπό και αποβλέπει σε συγκεκριμένα αποτελέσματα πρέπει να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι τελικά ήρθαμε σε αυτόν τον κόσμο απλώς για να υπάρξουμε και όχι να εκπληρώσουμε μια ανώτερη αποστολή. Κι όμως αυτό δεν πρέπει να μας οδηγεί στην παραίτηση, στην αδράνεια, στην παράδοση.

Δεν υπάρχει σκοπός τον οποίο καλούμαστε να ανακαλύψουμε αλλά υπάρχει σκοπός τον οποίο οφείλουμε να εφεύρουμε. Ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις, τη δική του ιδιοσυγκρασία πρέπει να χαράξει τη δική του πορεία ζωής που να θεμελιώνεται στις δικές του αξίες και θα δικαιώνει την ύπαρξή του όχι από τους άλλους αλλά κυρίως από τον εαυτό του.

Ειδικά σε αυτή τη δύσκολη δοκιμασία, μέσα από την απομόνωση που είναι μια αναγκαία προϋπόθεση για περισυλλογή και αναστοχασμό, σκέφτομαι ότι αυτά που πρέπει να αποτελούν σταθερούς σταθμούς σε αυτήν την πορεία είναι ο έρωτας και η τέχνη, ως αναζήτηση και κατάκτηση της ομορφιάς, η δημιουργία και η γνώση.

Στο εφιαλτικό σενάριο της μόνιμης απομόνωσής μας η μόνη λυτρωτική σκέψη είναι ότι μπορώ μέσα στα βιβλία να ξεπεράσω τα όρια της θνητής μου ύπαρξης, να ζήσω πολλές ανθρώπινες ζωές και να θεαθώ τα πράγματα από μια θέση ισχύος, δίνοντάς τους την πραγματική τους διάσταση. Έχουμε ωστόσο ανάγκη και τους άλλους. Κανείς μας δεν είναι νησί. Η κοινωνική καταξίωση είναι και αυτό ένα ισχυρό κίνητρο για να πορευθεί κανείς. Ετυμολογικά η λέξη δημιουργία δηλώνει την παραγωγή ενός έργου ωφέλιμου για τον δήμο.

Χρειαζόμαστε τους άλλους για να αποδεχτούν το έργο μας και να το συνεχίσουν. Δε μας αρκεί να προοδεύουμε για τους εαυτούς μας. Θέλουμε να προοδεύουμε μαζί. Η ζωή είναι ένα υπέροχο δώρο και τη χαιρόμαστε περισσότερο, όταν υπερβαίνουμε τις δυσκολίες που κάθε φορά μάς παρουσιάζονται.