Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από μια διαρκώς αυξανόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική και τους πολιτικούς που την εκφράζουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απαξίωσή τους. Υπάρχουν κάποιες βασικές αιτίες, που συμβάλλουν στη γενικότερη απαξίωση, όπως:
1) Η απουσία αξιοκρατικών διαδικασιών που συνεπάγεται παραγκωνισμό ανθρώπων με άποψη, αξίες και αρχές από ανθρώπους ενδοτικούς που ρέπουν προς την διαφθορά.
2) Η αδιαφάνεια, η προχειρότητα και η απουσία πολλές φορές τεκμηριωμένων θέσεων για σοβαρά ζητήματα.
3) Ο φανατισμός που πολλές φορές επικρατεί των λογικών και ωφέλιμων για τον πολίτη πολιτικών.
4) Ο φόβος για το πολιτικό κόστος, το οποίο επικρατεί των ορθολογικών απόψεων και που τελικώς ρυθμίζει στρεβλά τη λήψη αποφάσεων με κόστος για την πλειοψηφία των πολιτών.
5) Η αλαζονεία μέρους του πολιτικού συστήματος και ο ιδιάζων αυταρχισμός που αναπτύσσουν χτυπημένοι από τον “ΙΟ” της εξουσίας, έχει ως αποτέλεσμα να μην ασκούν εξουσία για τον πολίτη μαζί με τον πολίτη, αλλά αντίθετα κατά του πολίτη.
Είναι περισσότερο επιτακτικό από ποτέ να υπάρξει διόρθωση των κακώς κειμένων και μια βαθιά αλλαγή με εξάλειψη λανθασμένων στάσεων και συμπεριφορών. Να πάρουν την θεσμική ευθύνη πάνω τους άτομα με εμπειρία, γνώση, όραμα, ήθος, αξιοπρέπεια, με ανθρώπινες αξίες και αρχές ώστε κάθε τους ενέργεια να έχει μοναδικό στόχο το όφελος του κοινωνικού συνόλου και μόνο.
Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης μπορεί, υπό κατάλληλες προϋποθέσεις, να είναι σημαντικός ως προς αυτή την κατεύθυνση. Μια επιβεβλημένη ενέργεια είναι να πρωτοστατήσει και να αναλάβει ρόλο παιδαγωγού για την σωστή άσκηση δημοκρατικής λειτουργίας της πολιτικής, μαζί με τους πολίτες, για τους οποίους οφείλει να εργάζεται και από τους οποίους πρέπει να ελέγχεται.
Η διαφάνεια και η ενεργός συμμετοχική διαδικασία είναι η κατάλληλη πολιτική για να αφήσει στο περιθώριο αυτούς που έχουν παρεισφρήσει με αυταρχικές και αλαζονικές συμπεριφορές, αρνητικές θέσεις, που θέλουν τον πολίτη θεατή-χειροκροτητή και όχι συμμέτοχο και επιδιώκουν την προσωπική προβολή.
Πολλές φορές προβάλλουν ανύπαρκτα ή ασήμαντα έργα, θεωρώντας τους εαυτούς τους αναντικατάστατους και αλάνθαστους με απίστευτη αλαζονεία, ενώ η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Οι συνεργάτες δε που αποδέχονται ένα τέτοιο πλαίσιο αντιδημοκρατικής λειτουργίας και πολιτικής, υποταγμένοι στην αρχή του ενός, είναι εξίσου συνυπεύθυνοι στη δημιουργία μιας στείρας δεξαμενής ιδεών που δεν αφήνει περιθώρια για να ελπίσουμε σε ένα καλύτερο αύριο.
Το κράτος μέχρι σήμερα δεν έχει κατορθώσει να γίνει σύμμαχος του πολίτη, γιατί είναι συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό, πελατειακό και αντιαναπτυξιακό.
Επιβάλλεται λοιπόν να γίνει στόχος και ιστορική τομή η αποκέντρωση, ώστε η πραγματική εξουσία να είναι δίπλα στον πολίτη, να μοχθεί για την επίλυση των προβλημάτων του και να απεγκλωβίσει τις πιο δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας μας από τον συγκεντρωτικό κρατισμό ώστε να διοχετεύσουν την εμπειρία τους στην ανάπτυξη και στη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών. Η δημιουργία μιας ισχυρής τοπικής αυτοδιοίκησης είναι επιβεβλημένη, ώστε να παίξει έναν καθοριστικό ρόλο στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία με ένα διοικητικό σύστημα που θα έχει ως αρχές του το ήθος, την ισονομία, την αξιοκρατία, την διαφάνεια, τη συμμετοχή, τον κοινωνικό έλεγχο και την κοινωνική λογοδοσία.
Στη δημοκρατία ουδείς αναντικατάστατος, αλλά ούτε και αλάθητος. Στη λογική αυτή και ο πολίτης έχει σημαντικές ευθύνες στην επιλογή των προσώπων που θα τον εκπροσωπήσουν. Επομένως η ψήφος των πολιτών είναι εκείνη που θα επιλέξει τους ικανούς, τους ηθικούς, τους ανθρώπινους με αξίες και αρχές, αυτούς που σέβονται τους συνανθρώπους τους έστω και αν έχουν διαφορετικές ιδέες ή απόψεις, που έχουν όραμα, εμπειρία και γνώστη ώστε όλοι μαζί με αλληλοσεβασμό να συνδιαμορφώσουμε μια πολιτική προς όφελος των πολιτών και της πραγματικής δημοκρατικής λειτουργίας.
Όλοι μαζί μπορούμε να υλοποιήσουμε μια πολιτική στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με άλλο ήθος και ύφος, μαχητική στην πράξη και δημιουργική στη σκέψη, ώστε ο όποιος σχεδιασμός και υλοποίηση να γίνεται μαζί με τε τον πολίτη και προς όφελος του πολίτη. Υπάρχουν αρκετές τέτοιες δυνάμεις με τους ίδιους στόχους, τις ίδιες αρχές και τα ίδια οράματα και έχουμε χρέος να συστρατευτούμε όλοι μαζί σε αυτήν την προσπάθεια, από όποια θέση και με οποίες δυνάμεις έχει ο καθένας, που θα αποτελέσει την αφετηρία για μια σωστή διοίκηση που θα μας βγάλει από το σημερινό αδιέξοδο.
Έχουμε χρέος απέναντι στους συμπολίτες μας και στην αυριανή γενιά να χαράξουμε μια νέα πορεία. Οι υγιείς και προοδευτικές δυνάμεις που προέρχονται από το σύνολο των πολιτικών κομμάτων του δημοκρατικού τόξου θα πρέπει να αποτελέσουμε ένα πλειοψηφικό ρεύμα στη δημιουργία μιας χρηστής διοίκησης που έχει ανάγκη ο τόπος σε αυτοδιοίκητο επίπεδο.
Χρειαζόμαστε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις μαζί να συμπράξουν σήμερα, για την επιτυχία του εγχειρήματος, για ένα καλύτερο αύριο.
* Ο κ. Βαγγέλης Σισαμάκης είναι πρώην δήμαρχος Ν. Αλικαρνασσού και νυν δημοτικός σύμβουλος Δήμου Ηρακλείου