Χρόνια πολλά και καλά, σε όλους, με την ευλογία της μεγάλης μάνας Παναγιάς.
Η μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης που είναι αφιερωμένη στην κοίμηση της Θεοτόκου Μαρίας, εορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 του Αυγούστου.
Τα προσωνύμια ή Θεοτοκονύμια, που αποδίδονται στη χάρη της είναι πάρα πολλά, όπως είναι και τα μοναστήρια, οι εκκλησίες στις πόλεις, τα χωριά και τα μικρά, ερημικά εκκλησάκια που είναι αφιερωμένα στο όνομα της γλυκιάς μάνας της καρδιάς μας!
Όταν έχεις την τύχη να βρεθείς σε ένα χώρο με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά πνευματικό και ιστορικό υπόβαθρο που έχει συνεπάρει τη σκέψη, τα συναισθήματα και την ματιά σου, αυτόματα σου γεννάται η επιθυμία όλα αυτά να τα πάρεις μαζί σου φεύγοντας, να τα κρατήσεις στη σκέψη και την καρδιά σου, ή αν πεθυμάς, να τα αποτυπώσεις σε μια φωτογραφία, ή μια ζωγραφιά.
Με την διαύγεια που προσφέρει η υδατογραφία ζωγράφισα το βυζαντινό εκκλησάκι της Παναγίας της Γκουβερνιώτισσας, με νερό και χρώμα θέλησα να αποδώσω την διαφάνεια τους φωτός και της πνευματικής ανάτασης που αποπέμπει ο συγκεκριμένος πνευματικός, ειδυλλιακός, φυσικός και ιστορικός χώρος!
Η ιερά μονή της Παναγίας της Γκουβερνιώτισσας βρίσκεται κοντά στο χωριό Ποταμιές, περίπου 5km από τη Χερσόνησο και 33km ανατολικά του Ηρακλείου. Είναι κτισμένη επάνω σε ένα μικρό λόφο με πανοραμική θέα την φυσική ομορφιά της Λαγκάδας. Στον περίβολο της μονής βρίσκεται ο σταυροειδής βυζαντινός ναός με τρούλο, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και είναι από τους παλαιότερους στην Κρήτη.
Ο ναός αποτελούσε το καθολικό μονής του 19ου αι. της περιόδου της Ενετοκρατίας, φέουδο του Laurentius Maripero σύμφωνα με το Δουκικό Αρχείο του Χάνδακα (1368). Ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο, στον οποίο το δυτικό σκέλος είναι μεγαλύτερο σε μήκος. Οι τοιχογραφίες υψηλής τέχνης που κοσμούν το μνημείο χρονολογούνται στο τρίτο τέταρτο του 14ου αι. (1350-1375) και επιβεβαιώνουν την διείσδυση της βυζαντινής ζωγραφικής στα μνημεία της βενετοκρατούμενης Κρήτης.
Το βυζαντινό μοναστήρι χτίστηκε την εποχή του Νικηφόρου Φωκά, το 961, όπως αναφέρει μία επιγραφή σε τοίχο του μνημείου. Η Κρήτη βρισκόταν στα χέρια των Σαρακηνών από το έτος 823, που την κατέκτησαν. Όταν το 961 ο Νικηφόρος Φωκάς, εκδίωξε τους Σαρακηνούς από το νησί, έφθασαν στην Κρήτη από την Κωνσταντινούπολη αρκετοί ευγενείς, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν σε μεγάλες εκτάσεις ως στρατιωτικοί διοικητές, για να ενισχύσουν την ελληνική κατοχή της νήσου.
Ένας από τους ευγενείς εγκαταστάθηκε στο σημείο που είναι σήμερα η Μονή του Αγίου Τάφου και έχτισε το εκκλησάκι, την Παναγία την Γκουβερνιώτισσα. Το όνομα «Γκουβέρνο» (διοίκηση) το διατηρεί μέχρι σήμερα.
Σήμερα ο ανακαινισμένος χώρος της μονής δεν είναι μόνο τόπος λατρείας , αλλά και εστία πολιτισμού και εθνικής συνειδητοποίησης.
Οι εικόνες του μοναστηριού, εκτίθενται σήμερα στο Ιστορικό Μουσείο του Ηρακλείου
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το εν λόγω μοναστήρι ήταν σε ερειπωμένη κτιριακή κατάσταση και αναστηλώθηκε πλήρως από μια ομάδα δραστήριων εθελοντών της περιοχής.
* Οι ιστορικές πληροφορίες είναι από τη φωτοθήκη του υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και την διαδικτυακή ιστοσελίδα της μονής Γκουβερνιώτισσας.
* Η Θεοδοσία Αργυράκη – Ασαργιωτάκη είναι συγγραφέας, εικαστικός