Δεν υπάρχει αμφιβολία για την αγάπη, το σεβασμό που τρέφει ο λαός μας στην Παναγία! Και αυτό το επισημαίνουμε αν σκεφθούμε την Παναγία της Τήνου, την Καταπολιανή της Πάρου, τα προσκυνήματα του Αγίου Όρους, τις χιλιάδες εκκλησίες και ξωκκλήσια σε διάφορα μέρη της πατρίδας μας, την Παναγία της ιδιαίτερης πατρίδας μου, του χωριού μου, του Λαύκου, αλλά και της Παναγίας των Αστερουσίων και της Μεσσαράς, που αυτές τις μέρες συρρέουν οι πιστοί με ιδιαίτερο σεβασμό, σεβασμό που τρέφει ολόκληρος ο ελληνικός λαός προς τη Θεομήτορα!
Αναρίθμητα τα εικονίσματα και οι αγιογραφίες της στις διάφορες εκκλησίες, στα ξωκκλήσια και στα μοναστήρια και σίγουρα ο λαός μας, για καθένα απ’ αυτά αφηγείται μια ιστορία, ένα θαύμα, μια γιατρειά. Χιλιάδες είναι τα προσωνύμια της Παναγίας από τον τρόπο εικονογράφησής της, από τα θαύματα ή από τον τόπο της λατρείας της. Ο Κωστής Παλαμάς λ.χ. στη “Φλογέρα του Βασιλιά”, την ονομάζει:
“Γλυκοφιλούσα, Ακάθιστη, Γιάτρισσα, Πανολύτρα,
Παραμυθιά, Περίβλεφτη, Πανάχραντη Οδηγήτρα.
Αντιφωνήτρα, Τριχερούσα, Βαγγελίστρα, Λαύρα,
Γοργοεπήκοη, Αθηναία, Ρωμαία, Φανερωμένη,
Πύργε Χρυσοπλοκώτατε, λιοσταλασμένε Θρόνε!”.
Ξέχωρα όμως η λατρεία του λαού μας στην Παναγία και η πίστη του στο θαύμα και στη μεσιτεία της, φαίνονται στα δημοτικά τραγούδια του και μάλιστα στις παραδόσεις του. Η λαϊκή μούσα μας θυμάται ξεχωριστά την Παναγία, στους δύο μεγάλους σταθμούς της ζωής της, στη Γέννηση και στη Σταύρωση. Στον ταραγμένο ύπνο της, η Παναγία βλέπει όνειρο που προφητεύει τη σταύρωση του γιου της.
Ο λαός μας νιώθει τον πόνο της Παναγίας σα μάνας. Για το λαό μας η Παναγία είναι η αιώνια Μητέρα, η γλυκειά μεσίτρια που βρίσκεται πάντα πρόθυμη να συμπαρασταθεί στον κάθε Χριστιανό στις ανάγκες του, στους πόνους και στις αρρώστειες του, προσπαθώντας να τον παρηγορήσει με τη γιατρειά και το θαύμα της.
Αν, ωστόσο, η Παναγία λατρεύεται μ’ ευλάβεια σ’ όλη την Ελλάδα, στα νησιά του τόπου μας γνωρίζει ξεχωριστή λατρεία! Σπουδαία πανηγύρια, μεγαλοπρε- πείς λιτανείες, στα προαύλια των εκκλησιών, αλλά και στις πλατείες των χωριών. Όλες αυτές οι συνάξεις δίνουν την ευκαιρία, τουλάχιστο μία φορά το χρόνο, να μαζευτούν και να επαναπατριστούν προσωρινά στη γενέθλια γη τους οι άνθρωποι.
Να ξεκουραστούν, να γλεντήσουν, να ανταμώσουν με τους δικούς τους, ανάβοντας ένα κερί στη χάρη της. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, όπως αναφέρει ο Κ. Σιμόπουλος, ότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η λατρεία της Παναγίας είχε συνδεθεί με τις ελπίδες του σκλαβωμένου λαού και με την επιβίωση του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Πάντοτε οι πονεμένοι, βασανισμένοι, χαροκαμένοι Έλληνες, έβλεπαν την πικραμένη Παναγία σαν στήριγμά τους, σαν παρηγοριά τους. Ήταν ο “Εύδιος λιμήν των χειμαζομένων”.
Στην περιοχή της Μεσσαράς τούτες τις μέρες της Παναγίας, όπως λέγονται, εορτάζει και η Ιερά Μονή της Παναγίας της Καλυβιανής! Θα το χαρακτηρίζαμε επίκεντρο του εορτασμού.
Φυσικά υπάρχουν και άλλα ιερά προσκυνήματα. Η κλοπή της θαυματουργής εικόνας του μοναστηριού σίγουρα αμαυρώνει την ιστορία του. Αναμφισβήτητα μεγάλη η προσφορά της. Χαρακτηριστική η βοήθειά της στον συνάνθρωπο, στους πάσχοντες και στους κατατρεγμένους. Στήριγμα στον καθένα.
Έτσι οραματίστηκε αυτόν τον Ιερό Χώρο και το πέτυχε φυσικά, ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κυρός Τιμόθεος Παπουτσάκης, ο από Γορτύνης και Αρκαδίας.
Η ιστορία της Ιεράς Μονής είναι μεγάλη. Αναφορά γίνεται και στο αρχείο της Χριστιανικής Δημογεροντίας Ηρακλείου, με ημερομηνία 5η Μαρτίου 1887 στο έγγαφο που σας παραθέτω. Το παραπάνω αρχειακό υλικό βρίσκεται στη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, στο χώρο όπου και εργάζομαι και στο έγγραφο αναφέρονται τα εξής:
“Η Δημογεροντία του τμήματος Ηρακλείου
Προς την Διεύθυνσιν της ενταύθα Χριστιανικής Ορφανικής Τραπέζης
Εντελλομένην, ίνα μετρήση εις τον εξ Αγίων Δέκα Αναγνώστην Γρηγοράκην, ως επίτροπον της εν Μεσαρά Εκκλησίας της Καλυβιανής τα εξής ποσά, απαιτούμενα δια την μεταβίβασιν της κυριότητος του ενός έκτου, εκ του εις θέσιν Φαλάνδρα υδρομύλου, αγορασθέντος υπ’ αυτού παρά της ιδιοκτητρίας κ. Καδιανής Α. Δαμιανάκη υπέρ της ρηθείσης εκκλησίας αντί δροσίων 1500 ήτοι, δικαίωμα γραφείου του εβκαφίου γρόσια 80, δικαίωμα συμβολαιογραφείου του εβκαφίου γρόσια 106.25, δια την σύνταξιν ενός δηλωτικού του επιτρόπου ότι το έκτον τούτο ανήκει τη εκκλησία 16.25, το όλον γρόσια 202.50 χρεούσα με το ποσόν τούτο την μερίδα της Καλυβιανής.
Ακολουθούν οι υπογραφές:
α) του προέδρου της Χριστιανικής Δημογεροντίας που ήταν ο εκάστοτε Μητροπολίτης Κρήτης. Εκείνη την περίοδο πρόκειται για το Μητροπολίτη Μελέτιο Β’.
β) Των Δημογερόντων, όπου υπογράφει ο Σταύρος Χατζηδάκης.
γ) Του γραμματέα. Στη μέση των υπογραφόντων υπάρχει και η σφραγίδα της Δημογεροντίας του τμήματος Ηρακλείου.
Μεθαύριο τιμούμε τη Χάρη της και ας ευχηθούμε να είναι κοντά στο λαό μας, να μας σκεπάζει και να μας δίνει σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές την στοργή της και την αγάπη της.