Συνήθως τις μέρες του Γενάρη που αρχίζουν οι εκπτώσεις οι χειμερινές, όπως έχουμε συνηθίσει να τις αποκαλούμε ή όταν γίνεται κάποια συζήτηση για τις εργασιακές σχέσεις των υπαλλήλων ή όταν γίνεται λόγος για μέτρα στήριξης της εργαζόμενης μητέρας και φυσικά όταν προσπαθούν οι εργαζόμενοι να κατοχυρώσουν την κυριακάτικη αργία, όλα αυτά μαζί μας φέρνουν στο μυαλό τους εργαζόμενους, τους εμποροϋπαλλήλους της πόλης μας, αλλά και γενικότερα άλλων περιοχών.
Οι άνθρωποι παλεύουν για κάτι το καλύτερο το οποίο σαφώς και δικαιούνται, αλλά πολλές φορές δέχονται μόνο υποσχέσεις, ειδικά στις μέρες μας, τα μέτρα που λαμβάνονται γι αυτούς κάθε άλλο παρά θετικά είναι και αυτό στο όνομά της κρίσης και της διαφαινόμενης τάχα ανάκαμψης. Η καθιέρωση της κυριακάτικης αργίας που έγινε στα 1909, πριν έναν αιώνα και κάτι ήταν το πρώτο μέτρο της εργατικής νομοθεσίας που ψηφίστηκε στην Ελλάδα.
Τα μνημόνια και γενικά η περίοδος της παρατεταμένης κρίσης, δεν θα μπορούσε να την αφήσει ανεπηρέαστη την αργία αυτή, η τήρηση της οποίας με βάση τις χριστιανικές επιταγές παρέμενε ζωντανή σε πολλούς βιοτεχνικούς κλάδους και εργοστάσια.
Η καθιέρωση της κυριακάτικης αργίας, μετά το κίνημα στο Γουδί που έγινε στα 1909 βασιζόταν σε ένα αίτημα που είχε πια ωριμάσει, αντίθετα με τις εκτιμήσεις που συχνά συναντάμε στη βιβλιογραφία για το πρόωρο της εργατικής νομοθεσίας της δεκαετίας του 1910. Ήταν θέμα βούλησης του στρατιωτικού συνδέσμου να δείξει ένα φιλολαϊκό πρόσωπο, στη βραχύβια συμμαχία του με τις “συντεχνίες”.
Η αργία καθιερώθηκε πρώτα σε τρεις μόνο πόλεις (Αθήνα, Πειραιά και Βόλο) και μπορούσε να επεκταθεί εφόσον τα δημοτικά συμβούλια άλλων δήμων το ζητούσαν. Ας είναι… Κάποια μεμονωμένα φύλλα εφημερίδων έπεσαν στα χέρια μου τα οποία φυλάσσονται στο τμήμα των εφημερίδων της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης.
Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για το φύλλο της εφημερίδας “ΕΘΝΙΚΗ” που εκδιδόταν στην πόλη μας. Φέρει ημερομηνία, Εν Ηρακλείω 18-11-1907 και αναφέρεται στο Σύλλογο Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου, όπου συνήλθαν πριν από λίγες ημέρες οι εμποροϋπάλληλοι Ηρακλείου και συνέστησαν σύλλογο, ο οποίος έχει σκοπό να μορφώνει τα μέλη του δια της σχολής που θα ιδρύσει. Βέβαια, από τη σχολή αυτή θα διδάσκονται εμπορικά μαθήματα, ξένες γλώσσες και θα διοργανώνονται κάποιες διαλέξεις, που σκοπό έχουν την προαγωγή του πνευματικού επιπέδου των εμπόρων. Μέσα στις προτεραιότητες του συλλόγου είναι και η ίδρυση – σύσταση μετοχικού ταμείου.
Το πρώτο διοικητικό συμβούλιο του νεοσύστατου συλλόγου το αποτελούσαν οι: Τίτος Γεωργιάδης, Πρόεδρος Στ. Μαριδάκης και Δομ. Σανταραντωνίου αντιπρόεδροι, Ευάγγελος Ανωγειανάκης γενικός γραμματέας και διάφορα ονόματα συμβούλων όπως: Κωνσταντίνος Γιαννακάκης, Κωνσταντίνος Μοτικίδης, Χουσείν Τζιτζικάκης, Γεώργιος Σουρουλίδης, Λ. Τζιρινδάκης, Εμμανουήλ Κολυβάκης και Νικόλαος Ζαχαριουδάκης.
Όλοι πίστευαν ότι ο σύλλογος θα τύχει μεγάλης υποστήριξης από μέρους της Καστρινής κοινωνίας και κυρίως από τον εμπορικό κόσμο, ο οποίος σίγουρα θα ωφεληθεί από την ανάπτυξη των εμποροϋπαλλήλων οι οποίοι και αποτελούν τον μοχλό του εμπορίου και φυσικά την κινητήτρια δύναμή του.
Βέβαια οι ευχές της εφημερίδας είναι πάρα πολλές και η ίδια υπόσχεται την αμέριστο συνδρομή της στο έργο του συλλόγου και συγχαίρει ακόμα αυτούς που είχαν την πρωτοβουλία της ίδρυσής του. Αξίζει όμως να δημοσιευτεί εκείνη η επιστολή του συλλόγου προς την προαναφερόμενη εφημερίδα, η οποία φέρει ημερομηνία 15η Νοεμβρίου του 1907 και την υπογράφον ο Πρόεδρος (πρώτος πρόεδρος του συλλόγου) Τίτος Γεωργιάδης και ο ειδικός γραμματέας Λ. Τσιριντάνης.
Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΩΝ
ΕΜΠΟΡΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Προς την διεύθυνσιν της εφημερίδος “Εθνική”
Κύριε Διευθυντά,
Λαμβάνομεν την τιμήν όπως γνωρίσωμεν υμίν ευχαρίστως την σύστασιν Συλλόγου των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου.
Η οσημέραι αυξανομένη εν τη ημετέρα πόλει εμπορική κίνησις, κατέστησεν αισθητήν την ανάγκην της όσον οιόν σε τελειοτέρας μορφώσεως του εμποροϋπαλλήλου.
Αλλά παρά την ανάγκην ταύτην είνε καταφανής η έλλειψις των μέσων εκείνων δι’ ων ήθελεν αποκτηθή η τοιαύτη μόρφωσις.
Η συναίσθησις της ελλέιψεως ταύτης παρώτρυνε τους εμποροϋπαλλήλους εις την σύστασιν Συλλόγου όστις σκοπόν αυτού έθετο αφ’ ενός μεν την κοινωνικήν μόρφωσιν των εμποροϋπαλληλων, δια διαλέξεων διδασκαλίας εμπορικών μαθήματων και ξένων γλωσσών, αφ’ ετέρου δε την οικονομικήν αυτών ανακοούφισιν.
Αλλ’ είνε πρόδηλον ότι προς επιτυχίαν του σκοπού τούτου παρίσταται η ανάγκη της συδρομής παντός δυναμένου να συντελέση προς τούτο, ιδία δε του εν τη ημετέρα πόλει τούτου.
Έχομεν την πεποίθησιν ότι η ημετέρα αξιότιμος εφημερίς εν τω ενδιαφερόντι αυτής υπερ πάσης εργασίας κοινωνικής προόδου και εν τη εκτιμήσει του σκοπού του ημετέρου Συλλόγου θέλει πάντοτε παρέχει προθύμως την πολύτιμον αυτής συνδρομήν και
Διατελούμεν μεθ’ υπολήψεως
Ο Πρόεδρος
Τίτος Γεωργιάδης
Ο ειδ. γραμματεύς Λ. Τσιριντάνης
Ηράκλειον 15 Νοεμβρίου 1907
Πέρασαν από τότε εκατόν δέκα πέντε ολόκληρα χρόνια. Πολλά πράγματα άλλαξαν, ο προαναφερόμενος όμως σύλλογος παραμένει σαν ένα κομμάτι της ιστορίας αυτού του τόπου!