«Η φτώχια είναι πιο φρόνιμη αν νιώθει ότι φταίει», λέει σε ένα τραγούδι του ο Γιάννης Αγγελάκας. Είναι μια πικρή αλήθεια που την γνωρίζουν όμως πολύ καλά όσοι ασκούν εξουσία στις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες!
Στις κοινωνίες αυτές και προκειμένου να παραχθεί ακόμα περισσότερος πλούτος στα χέρια των ολίγων και των «εκλεκτών», το «σύστημα» δεν αρκείται μόνο στο να παράγει περισσότερη φτώχια για τους οικονομικά ασθενέστερους πολίτες, αλλά αυτή η φτώχια να συνοδεύεται κιόλας από την ανάλογη ντροπή την οποία «οφείλουν» να αισθάνονται αυτοί οι πολίτες. Παρουσιάζουν λοιπόν συνειδητά και συστηματικά την φτώχια, ως αποτέλεσμα προσωπικής αποτυχίας για κάθε οικογένεια, δημιουργώντας έτσι ενοχές και εσωστρέφεια στους φτωχούς.
Ο στόχος είναι απλός και η «ιδέα» σατανική! Ο φτωχός θα πρέπει να αισθάνεται υπεύθυνος για την κατάστασή του, ώστε να στρέφεται ενάντια στον εαυτό του και την κακή του μοίρα και να κάθεται φρόνιμα, αντί να νιώθει αδικημένος και να μοιράζεται το συναίσθημα της αδικίας με τους υπόλοιπους «καταφρονεμένους» και με τον κίνδυνο να ελλοχεύει κάποια στιγμή να ξεσηκωθούν όλοι μαζί διεκδικώντας πλέον συλλογικά τα δικαιώματά τους.
Μαζί όμως με την βασική επιδίωξη του «συστήματος» (που εκπροσωπείται κάθε φορά από τους κυβερνώντες) στο να κλείνει τον κάθε φτωχό στο «καβούκι» του, κατορθώνει με αυτόν τον τρόπο και να περικόπτει στην πράξη, ολοένα και περισσότερα, τα διάφορα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας που δικαιούνται αυτοί οι άνθρωποι. Οι πολιτικοί γνωρίζουν τον τρόπο να το κάνουν αυτό και μάλιστα πολύ καλά!
Όταν θέλουν να πλήξουν μια κοινωνική ομάδα, την στοχοποιούν πρώτα και την διαβάλουν στη συνέχεια, την απαξιώνουν και την αποδομούν, εκθέτοντάς την στην «αρένα» της υπόλοιπης κοινωνίας. Χρησιμοποιώντας μάλιστα χαρακτηρισμούς του τύπου, «Οι τεμπέληδες που ζουν παρασιτικά με τα χρήματα του Δημοσίου», καταφέρνουν να ενεργοποιούν έτσι τον «κοινωνικό αυτοματισμό» ως το αποτελεσματικότερο μέσο κοινωνικής καταστολής.
Παίρνουν το παράδειγμα κάποιου ανθρώπου που καταφέρνει να εξαπατήσει το «σύστημα», το γενικεύουν για όλους όσους χρειάζονται κρατική ενίσχυση και με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουν διπλό στόχο. Αφ’ ενός μεν να δημιουργήσουν το «άλλοθι» της αυθαιρεσίας τους για τις επόμενες περικοπές που σχεδιάζουν και αφ’ ετέρου δε να στείλουν ένα ηχηρό «μήνυμα αναγκαστικής προσαρμογής» στους εργαζόμενους που μάχονται να επιβιώσουν στις σκληρές συνθήκες που δημιουργεί ο ιδιωτικός τομέας.
Σύμφωνα με νέα στοιχεία που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και που αφορούν στην εξάπλωση της φτώχιας στη Βρετανία, ένας στους 200 κατοίκους της χώρας είναι άστεγος, ενώ ολόκληρες οικογένειες αναγκάζονται να συγκατοικούν σε καταλύματα μαζί με άλλες που δεν γνωρίζουν. Επίσης, 400.000 παιδιά βρέθηκαν κάτω από το όριο της φτώχιας τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Αντίστοιχη επιδείνωση καταγράφεται και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ιδιαίτερα δε μετά και τις πρόσφατες περικοπές βασικών επιδομάτων για τον οικονομικά ασθενέστερο πληθυσμό.
Τα τελευταία χρόνια στα σχολεία της Βρετανίας απαγορεύουν στους μαθητές να φοράνε ακριβά ρούχα, ώστε να περιορίζεται η εκδήλωση του φαινομένου της «ντροπής της φτώχιας» (Poverty shame), στον μαθητόκοσμο.
Με αυτό το μέτρο βέβαια δεν επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν την φτώχια που ουσιαστικά δημιουργεί το πρόβλημα, αλλά την ντροπή της. Εδώ συναντάμε το παράδοξο, να αποτελεί η «ντροπή της φτώχιας» για τους Βρετανούς μεγαλύτερο πρόβλημα από την ίδια τη φτώχια!
Τα συναισθήματα της ντροπής που αισθάνονται οι φτωχοί για την κατάστασή τους, ως ένα ακόμα «επίτευγμα» του ανθρώπινου «πολιτισμού», στιγματίζει βαθιά τους ανθρώπους και ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες και μπορεί να τους οδηγήσει σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός μικρού μαθητή στο Πακιστάν ο οποίος αυτοπυρπολήθηκε επειδή ακριβώς οι γονείς του δεν είχαν τα χρήματα να του αγοράσουν την προβλεπόμενη σχολική ποδιά.
Στην «μεταμνημονιακή» Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση του Διακρατικού Ινστιτούτου Ερευνών ΤΝΙ (Transnational Institute), το 40,5% των παιδιών αντιμετωπίζει υλικές και κοινωνικές στερήσεις. Δεν είναι μεν κάτω από το όριο της φτώχιας αυτά τα παιδιά, αλλά είναι οι πολίτες της Ελλάδας του αύριο…
Είναι τα μισά παιδιά της Ελλάδας του 21ου αιώνα.
Ο Μαχάτμα Γκάντι είχε δηλώσει πως «η φτώχια είναι η χειρότερη μορφή βίας».
Οι αριθμοί πάντως καταγράφουν αμείλικτα την πραγματικότητα και εκθέτουν διαρκώς και ανεπανόρθωτα τον ανθρώπινο «πολιτισμό» μας:
Το 80% του πληθυσμού της γης αντιμετωπίζει σήμερα υψηλή οικονομική κρίση.
Σύμφωνα με τη UNICEF, 22.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από τη φτώχια και τις κακουχίες.
Το 70% των φτωχών ανθρώπων παγκοσμίως είναι γυναίκες.
1.5 δισ. κόσμος σε παγκόσμια κλίμακα, δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό.
Πράγματι, «κάποιοι» οφείλουν να ντρέπονται γι όλα αυτά τα «υπέροχα» ανθρώπινα «επιτεύγματα»!
Μόνο που αυτοί δεν θα πρέπει σίγουρα να είναι οι φτωχοί…!