Μάλλον ήταν αναμενόμενη η συνέχεια στα γεγονότα στη Γάζα. Μόλις χθες, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) ζήτησε να εκδοθούν εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και ηγέτες της Χαμάς. Η διαφορά μεταξύ των δύο δυνάμεων γίνεται πιο εμφατική κάθε μέρα που περνάει από τις 7 Οκτωβρίου 2023, στον πολύπαθο χώρο της Παλαιστίνης, αλλά το επίμαχο θέμα σήμερα αφορά ξεκάθαρα και τα εγκλήματα πολέμου.
Το Ισραήλ έχει εμπλακεί μεθοδικά σε στρατιωτικές ενέργειες εντός της Γάζας που σωρευτικά φαίνεται να παραβιάζουν πολλές από τις διατάξεις του Καταστατικού της Ρώμης, όπως αναφερθήκαμε σε προηγούμενο άρθρο σε ετούτη την εφημερίδα (‘Μικρή μνεία στα τελευταία εγκλήματα πολέμου’, 10 Μαΐου 2024) καθώς και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ενός κώδικα που έχει αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου και υπερβαίνει όσα απαριθμούνται στο Καταστατικό της Ρώμης.
Όλοι συμφωνούν ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό του, αν και υπάρχουν νομικές διαφορές απόψεων γι’ αυτό. Αυτό που κανείς δεν απαντά, ωστόσο, είναι αν οι σοβαρές παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου από τον αντίπαλό σου, σου δίνουν άδεια να κάνεις το ίδιο σε αυτούς. Τα εγκλήματα που αναφέρονται στον Χάρτη της Ρώμης και στο εθιμικό δίκαιο αφορούν επιθέσεις εναντίον αμάχων.
Με την επίθεσή του στη Γάζα, το Ισραήλ διαπράττει πολλά από τα εγκλήματα των στελεχών της Χαμάς. Αλλά η στρατιωτική ικανότητα του Ισραήλ τού προσδίδει επιπλέον ευκαιρίες για παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Ο βομβαρδισμός περιοχών, για παράδειγμα, απαγορεύεται επειδή συνεπάγεται αδιάκριτες επιθέσεις που δεν κάνουν διάκριση μεταξύ στρατιωτικών στόχων και αμάχων ή πολιτικών αντικειμένων.
Μεταξύ των πράξεων που απαγορεύονται βάσει του Καταστατικού της Ρώμης ως εγκλήματα πολέμου σε διεθνή ένοπλη σύρραξη, είναι και η επίθεση κατά του άμαχου πληθυσμού ή κατά μεμονωμένων αμάχων που δεν συμμετέχουν άμεσα στις εχθροπραξίες.
Επίσης, οι εκ προθέσεως κατευθυνόμενες επιθέσεις κατά προσωπικού, εγκαταστάσεων, υλικού, μονάδων ή οχημάτων που συμμετέχουν σε αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας ή ειρηνευτικής αποστολής σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ, η εσκεμμένη εξαπόλυση επίθεσης εν γνώσει του γεγονότος ότι αυτή θα προκαλέσει απώλεια ζωών ή τραυματισμό αμάχων ή ζημία σε μη στρατιωτικά αντικείμενα, ή εκτεταμένη, μακροπρόθεσμη και σοβαρή ζημιά στο φυσικό περιβάλλον, η οποία θα ήταν σαφώς υπερβολική σε σχέση με το συγκεκριμένο και άμεσο στρατιωτικό πλεονέκτημα που αναμένεται.
Ακόμα, η επίθεση ή ο βομβαρδισμός με οποιοδήποτε μέσο κατοικημένων τοποθεσιών που είναι ανυπεράσπιστες και δεν αποτελούν στρατιωτικούς στόχους, ή μεταφορά, άμεσα ή έμμεσα, από τη δύναμη κατοχής τμημάτων του δικού της άμαχου πληθυσμού στο κατεχόμενο έδαφος ή την εκτόπιση ή τη μεταφορά του συνόλου ή τμημάτων του πληθυσμού της κατεχόμενης περιοχής εντός ή εκτός αυτής της επικράτειας.
Τέλος, η σκόπιμη διεξαγωγή επιθέσεων κατά κτιρίων, ιατρικών μονάδων, μεταφορών και προσωπικού με τα διακριτικά εμβλήματα των Συμβάσεων της Γενεύης και χρησιμοποιώντας σκόπιμα την πείνα αμάχων ως μέθοδο πολέμου, στερώντας τους απαραίτητα στοιχεία για την επιβίωσή τους, συμπεριλαμβανομένης της εσκεμμένης παρεμπόδισης των προμηθειών.
Πολλές από αυτές απαγορεύονται ακόμη και αν η σύγκρουση χαρακτηρίζεται ως μη διεθνής. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού δήλωσε ότι οι οδηγίες που δόθηκαν από τις ισραηλινές αρχές προς τον πληθυσμό της Γάζας να εγκαταλείψει τα σπίτια του, σε συνδυασμό με την πολιορκία χωρίς τρόφιμα, νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είναι συμβατές με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
Το Ισραήλ απαντά ότι αφού δεδηλωμένη πρόθεση της Χαμάς είναι να το καταστρέψει, το δικαίωμα αυτοάμυνάς του επεκτείνεται πλέον στην καταστροφή της, ανεξάρτητα από το κόστος σε ανθρώπινες ζωές, αφού ένα άλλο ολοκαύτωμα βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει να αποφευχθεί, και άρα οποιαδήποτε δράση αναλάβει καθίσταται επιτακτική. Η Γάζα, έτσι, πρέπει να στερηθεί τρόφιμα, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα και επικοινωνίες ώστε να νικηθεί η Χαμάς η οποία συσσωρεύει τρόφιμα και μαζούτ.
Και, υποστηρίζει, ήταν καλό για τους αμάχους που έφυγαν από τη βόρεια Γάζα, παρά την αντίθετη προπαγάνδα, ενώ μερικά από τα φρικτά περιστατικά σε νοσοκομεία, στις 17 Οκτωβρίου, τα αποδίδει σε λανθασμένες εκτοξεύσεις ρουκετών της Χαμάς. Τα υπόγεια στρατιωτικά της καταφύγια και η τρομοκρατική τους υποδομή παρουσιάζονται από το Ισραήλ ως επαρκής δικαιολογία για μαζική δολοφονία ασθενών νοσοκομείων και ιατρικού προσωπικού, ή τουλάχιστον κατοίκων εκείνου του προσφυγικού καταυλισμού στην προσπάθεια δολοφονίας του ηγέτη της Χαμάς.
Το αν αυτές οι εξηγήσεις πείθουν ή θα πείσουν μελλοντικά κάποιον που δεν έχει προδιάθεση να υποστηρίξει το Ισραήλ, είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Όλα αυτά θα τεθούν βεβαίως ενώπιον του ΔΠΔ, μαζί με το ανάλογο και πλούσιο υλικό από τα γεγονότα. Οι τελευταίες δηλώσεις των Ισραηλινών αξιωματούχων είναι γνωστές, ότι δηλαδή η δημιουργία σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα είναι απαραίτητο μέσο για την επίτευξη του στόχου που έχουν θέσει.
Η πρέσβειρα, μάλιστα, του Ισραήλ στο Ηνωμένο Βασίλειο, Τζίπι Χοτοβέλι, επικαλέστηκε τους βομβαρδισμούς των Συμμάχων της Δρέσδης και άλλων γερμανικών πόλεων στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι ισχυρίζεται προκάλεσαν 600.000 θανάτους για να δικαιολογήσει τις ενέργειες της χώρας της!
*Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης είναι δ/ντής Χειρουργικής-συγγραφέας