Έκανα μια επίσκεψη, για μια διόρθωση σε άρθρο μου, στα υπόγεια του κτιρίου της οδού Λάππα, όπου εργάζονται οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας ΠΑΤΡΙΣ. Όλοι τους ήταν σκυμμένοι μπροστά στα κείμενά τους και στις οθόνες των υπολογιστών τους, ακούνητοι, αμίλητοι, αφοσιωμένοι στην τρέχουσα είδηση… Στον χώρο τους φοβάσαι να βήξεις, να μιλήσεις, να περπατήσεις… Μην τους κόψεις την σκέψη. Εκεί, ενώ οι άλλοι κοιμόμαστε ξένοιαστοι στα σπίτια μας, αυτοί εργάζονται έντονα και μετά τα μεσάνυχτα, με την αγωνία να προλάβουν, ώστε να ετοιμαστεί και να τυπωθεί εγκαίρως για να βρίσκεται κρεμασμένο στα περίπτερα ως τα ξημερώματα, το φύλλο της επομένης, που πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένο, ενδιαφέρον, συναρπαστικό. Και αυτό γίνεται κάθε νύχτα. Σκληρή και άκρως υπεύθυνη δουλειά.
Ανάμεσά τους εργάζεται και κάποιος που είναι, λέει, παλιός μαθητής μου. Όμως εγώ δεν τον θυμάμαι. Και μου παραπονιέται. Ενώ, λέει, άλλους τους θυμάμαι. Τέλος πάντων.
Τους εξήγησα τι ήθελα και, πριν φύγω, τους έλεγα.
– Εσείς οι δημοσιογράφοι πρέπει να προσέχετε πάρα πολύ. Γιατί εσείς επηρεάζετε, διαμορφώνετε και τελικά κατευθύνετε την σκέψη του λαού. Και κατά συνέπεια και την τύχη της ΠΑΤΡΙΔΑΣ. Προσοχή! Δεν εννοώ την εφημερίδα που εκδίδετε την οποία και διαβάζω και αγαπώ και πολύ εκτιμώ. Εννοώ την Ελλάδα.
– Γιατί; Γράψαμε ποτέ κάτι στραβό, άδικο ή κακό; ρώτησε ο παλιός μαθητής μου.
– Όχι. Το λέω σαν συμβουλή γενικώς. Για όλους τους δημοσιογράφους της χώρας. Η ευθύνη σας είναι πάρα πολύ μεγάλη. Και στόχος σας πάντοτε πρέπει να είναι η αντικειμενικότητα.
Πραγματικά. Ο επιδέξιος αλλά κατευθυνόμενος από άλλους δημοσιογράφος μπορεί να διαλέξει τι από τα συμβαίνοντα θα παρουσιάσει στις ειδήσεις του, τι θα τονίσει, τι θα αποσιωπήσει, ώστε να επηρεάσει έτσι ή αλλιώς, όπως αυτός θέλει, το κοινό. Ή ακόμη να παρουσιάσει πολιτικό γεγονός ή λόγο ενός πολιτικού με τέτοια τέχνη, ώστε το καλό να φανεί σαν κακό ή, αντιθέτως, το κακό σαν καλό. Και παρασύρεται το κοινό. Και δεν αποτελεί υπερβολή να πούμε ότι οι δημοσιογράφοι, από τις εφημερίδες ή από την τηλεόραση (ραδιόφωνο λίγοι ακούν σήμερα), ανεβάζουν και κατεβάζουν τις κυβερνήσεις του κράτους. Συνεπώς και αυτοί έχουν μεγάλη ευθύνη για την ευτυχία ή την δυστυχία ενός έθνους.
Παραπονέθηκα ακόμη στην εφημερίδα, γιατί μερικές φορές κάνουν «διορθώσεις» στην ορθογραφία του κειμένου μου. Εγώ π. χ. γράφω τα άρθρα των ονομάτων «τον» «την» (όπως και τα μόρια «δεν» και «σαν») πάντοτε με το τελικό –ν, ακόμη και μπροστά από τα εξακολουθητικά σύμφωνα, π. χ. την ζωή, με –ν, όπως τελευταία πολύ σωστά συμβουλεύει η γραμματική μας. Όμως μερικές φορές μου τα «διορθώνουν».
– Μα οι αθηναϊκές εφημερίδες…
– Άφησε τους Αθηναίους. Αυτοί λένε και γράφουν «τρεισήμισι εκατομμύρια» αντί «τριάμισι εκατομμύρια» σαν αγράμματοι. Μόνο ο Πολάκης στην Βουλή το λέει σωστά. Αυτός όμως είναι Κρητικός…
Αλλά πολύ τους είχα απασχολήσει. Τους ευχήθηκα καλή δύναμη, τους καληνύχτισα και έφυγα.