Είναι το τέλος της, ή μια άλλου είδους δημοκρατία τώρα, όπου η γνώση, το ήθος, η έκφραση και η συμπεριφορά της είναι διαφορετικά απ’ ό,τι στη δημοκρατία των Αθηνών; Έχει έρθει το τέλος της δημοκρατίας, ή ένα άλλο είδος της; Ερωτήματα γεμάτα απελπισία και ελπίδα. Για την ώρα οι λαοί χαροπαλεύουν μεταξύ τους και όλοι, ο καθένας ξεχωριστά ή σε ομάδες, διακηρύττουν ότι προσπαθούν να επιβάλουν στον εαυτό τους και στους άλλους το νέο δημοκρατικό πολίτευμα βελτιωμένο, ανανεωμένο, και εκσυγχρονισμένο.
Όμως, ένα είναι βέβαιο. Η δημοκρατία, που γεννήθηκε, αναπτύχθηκε και λειτούργησε στην Αρχαία Αθήνα, δεν υπάρχει πλέον. Μόνον κατ’ ευφημισμό αναφέρεται ως, δήθεν μερικώς έστω, λειτουργούσα και τη χρησιμοποιούμε ως προκάλυμμα του σημερινού παγκόσμιου πολιτικού αλαλούμ μας. Σήμερα, το κέντρο βάρους της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας έχει μετατεθεί από την εκκλησία του Δήμου, δηλαδή τη Βουλή, στην Αγορά των οικονομοτεχνικών, διεθνικών και τραπεζικών επιμελητηρίων.
Η πολιτική, τώρα, ασκείται στην αγορά, όπου στην Αθηναϊκή Δημοκρατία ορκίζονταν μόνον οι έμποροι, στον «όρκιον λίθον», ενώ όποιος εκλεγόταν ως μέλος της Εκκλησίας (δηλαδή της Αθηναϊκής Βουλής) ορκιζόταν στους θεούς της πόλης.
Στις μέρες μας πληθώρα νομολογιών προσδιορίζουν το πολίτευμα. Δημοκρατία, Καπιταλισμός, Κομμουνισμός, Φασισμός και Νεοφασισμός, Νεοκαπιταλισμός, Μονεταρισμός, κ.ά. Η δημοκρατία του νεοκαπιταλισμού, που έχει επικρατήσει στον τρέχοντα αιώνα, δεν ενδιαφέρεται για τους πολίτες, παρά μόνο για το χρήμα και τον πλούτο.
Η Αγία Τριάδα της είναι: Χρήμα, Πλούτος και Φοροκλοπή. Αυτά αποτελούν τώρα τα θεμέλια των δημοκρατιών, που χαροπαλεύουν μεταξύ τους, με σκοπό την επιβολή της δικής τους μονεταριστικής δημοκρατίας. Αυτό το μοντέλο της γελοίας και ανούσιας ευρωπαϊκο- αμερικανικού τύπου δημοκρατίας προσπαθούν να μας το παρουσιάσουν ως απόγονο και συνέχεια της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας. Ας ακούσουμε, όμως, πώς αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι πρόγονοί μας την ουσία και την αξία της δημοκρατίας τους.
Να τι λέει ο Αισχύλος στον Αγαμέμνονά του: «Μα η Δίκη (προσωποποίηση της έννοιας της δικαιοσύνης) λάμπει στα φτωχά κι άραχλα σπίτια και του δικαίου το βίο τιμά, ενώ απ’ τα χρυσοστόλιστα με αδικίες παλάτια φεύγει και δε γυρνάει τα μάτια και πάει στα τιμημένα, δίχως να ψηφά την ψευτοφημισμένη δύναμη του πλούτου κι όλα σε δίκιο τέλος κυβερνά» (μετάφραση Γρυπάρη).
Θα περάσουν αιώνες μέχρις ότου ο άνθρωπος επινοήσει την ίδρυση μαγαζιών εμπορίας, φανερής και κρυφής, αυτού του ίδιου του χρήματος. Τα μαγαζιά αυτά, χρηματιστήρια, τράπεζες και άλλα παρόμοια, ευδοκιμούν τα μέγιστα πλέον στις μέρες μας και απλώνουν συνέχεια τις εργασίες τους διακρατικά, σε διεθνές επίπεδο. Σ’ αυτά, και με τη συνδρομή της σημερινής ψηφιακής τεχνολογίας που ευνοεί τον χρηματιστηριακό τζόγο, δημιουργούνται πλουσιότατοι «δημοκράτες», όπως ο Νικ Χανάουερ, ιδιοκτήτης ή κύριος μέτοχος τριάντα τεράστιων επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και η Amazon.
Ο ίδιος, έχοντας αντιληφθεί τον κίνδυνο από την συνεχώς αυξανόμενη ανισοκατανομή του πλούτου, συνιστά στους πλουτοκράτες συντρόφους του να ξυπνήσουν και να συμβάλουν στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης, γιατί αλλιώς «οι εξεγερμένοι θα έρθουν με τα δίκρανα κατ’ επάνω μας». Παράλληλα με τα μαγαζιά που φανερά, υποτίθεται, διαχειρίζονται το χρήμα και ως εμπορεύσιμο αγαθό άνθισαν και άλλα μαγαζιά, με σκοτεινές λειτουργίες φανερής ή κρυφής διακίνησης και φύλαξης του χρήματος.
Μέσα σ’ αυτό το χάος του παγκόσμιου οικονομικού ψεύδους προσπαθείς να κτίσεις την αλήθεια της ανύπαρκτης άδολης λαϊκής δημοκρατίας, που «κι όλα σε δίκιο τέλος κυβερνά».
Η αλήθεια, λοιπόν, που νομίζω πως έχω κατανοήσει, είναι ότι η δημοκρατία δεν λάμπει πια, γιατί δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο ο δημοκρατικός νεοκαπιταλισμός του κεφαλαίου. Σκοπός του δεν είναι να συμβάλλει στην ευζωία όλων των πολιτών, όπως συνέβαινε στην αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία, αλλά να κάνει ευτυχισμένες ιδιωτικές τράπεζες και πετυχημένους πλουτοκράτες.
Σήμερα, 143, όλες κι όλες, πολυεθνικές εμπορικές επιχειρήσεις διαχειρίζονται το παγκόσμιο εμπόριο, και η ευρωβουλευτής μας κ. Κατσέλη, πριν από λίγο καιρό, είπε στην Ευρωβουλή ότι μόλις το 5% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέχει το 40% του πλούτου της.
Προσπαθώντας να καταλάβω τι φταίει για τον εκφυλισμό της δημοκρατίας, που έφερε τον σημερινό «δημοκρατικό» νεοκαπιταλισμό, ο οποίος ουσιαστικά είναι ένας οικονομικός φεουδαρχισμός, σκέφτομαι ότι ίσως είναι τα μεγέθη ορισμένων παραμέτρων, όπως του πληθυσμού και της γεωγραφικής έκτασης ή επικράτειας, στις οποίες εφαρμόζεται το σύστημα.
Η περίφημη παγκοσμιοποίηση, που με την αλματώδη εξέλιξη της τεχνολογίας στις επικοινωνίες και τις μεταφορές είναι δεδομένη σήμερα, δεν έφερε τη δημοκρατική ισονομία και ισοπολιτεία για όλους τους πολίτες του κόσμου, αλλά κατέληξε να είναι μόνον οικονομική παγκοσμιοποίηση, με πολίτες ολοένα πιο φτωχούς και εξαθλιωμένους, κοινωνικά και πολιτικά φοβισμένους και αβέβαιους για την επιβίωσή τους και το μέλλον των παιδιών τους.
Νομίζω πως η άποψη, ότι η αύξηση του μεγέθους του πληθυσμιακού και του γεωγραφικού παράγοντα συμβάλλει στην εκφύλιση της δημοκρατίας, ιστορικά ενισχύεται και από την εξέλιξη της ίδιας της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Ο επεκτατισμός, που καταστρέφει τη δημοκρατία ευδοκίμησε και στην Αθηναϊκή και την οδήγησε στο να μετατρέψει την πρώτη Αθηναϊκή Συμμαχία (Συμμαχία της Δήλου) στην Αθηναϊκή Ηγεμονία, η οποία καταπίεζε και εκμεταλλεύονταν τις ελληνικές πόλεις που ήταν σύμμαχοί της. Αποτέλεσμα: Εμφύλιοι πόλεμοι των ελληνικών πόλεων και εξασθένιση της Αθηναϊκής Ηγεμονίας, αλλά και της ίδιας της Αθηναϊκής δημοκρατίας, με ολιγαρχικές μεταρρυθμίσεις.
Η νοοτροπία του επεκτατισμού είναι στις δόξες της, στις μέρες μας. Εκδηλώνεται με πολυάριθμους τοπικούς πολέμους και κυριαρχεί στον παγκόσμιο οικονομικό «δημοκρατικό» νεοκαπιταλισμό.
Τι γίνεται λοιπόν; Δεν υπάρχει ελπίδα για την αληθινή Δημοκρατία; Ας ευχηθούμε ότι ο κίνδυνος από τα «δρεπάνια των εξαθλιωμένων πολιτών» θα συνετίσει κάπως τους πλουτοκράτες συντρόφους του Νικ Χανάουερ, για να μπορέσει η Δημοκρατία να λάμψει σε ολοένα και περισσότερα σημεία της γης.