Το νερό είναι απαραίτητο για την ύπαρξη της ζωής και την ευημερία των ανθρώπινων κοινωνιών. Παρά την αφθονία του στη φύση, η διαχείριση του νερού αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα λόγω της αυξανόμενης ζήτησης, της κλιματικής αλλαγής και της ρύπανσης.
Η σωστή διαχείριση των υδάτων είναι σημαντική για την εξασφάλιση καθαρού και ασφαλούς νερού για όλους, καθώς και για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων. Η ποιότητα του νερού επηρεάζει άμεσα την υγεία των ανθρώπων, την παραγωγή τροφίμων και τη βιομηχανία.
Το καθαρό νερό είναι απαραίτητο για την αποτροπή υδατογενών ασθενειών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Επίσης, η καλή ποιότητα του νερού είναι ζωτικής σημασίας για την αγροτική παραγωγή και τη βιομηχανική δραστηριότητα, που εξαρτώνται από καθαρά υδάτινα αποθέματα.
Οι προσπάθειες και οι στρατηγικές
Η Ελλάδα έχει υιοθετήσει την Οδηγία-Πλαίσιο για τα Νερά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαιτεί την επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμών κάθε έξι χρόνια.
Αυτά τα σχέδια στοχεύουν στη μείωση και την εξάλειψη της ρύπανσης και στη διασφάλιση επάρκειας υδάτων για την υποστήριξη των ανθρώπινων αναγκών και της άγριας ζωής. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) σχεδιάζει την ανάπτυξη και την αναβάθμιση υποδομών για τη διαχείριση αποβλήτων και λυμάτων. Επίσης, προωθεί την επέκταση των δικτύων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, ενισχύοντας την πρόσβαση σε καθαρό νερό και βελτιώνοντας τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης.
Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) σε συνεργασία με άλλους φορείς καταθέτει προτάσεις, που περιλαμβάνουν βέλτιστες πρακτικές για την προστασία και την αειφόρο χρήση των υδάτινων πόρων, στην ελληνική κυβέρνηση για περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή.
Οι οργανισμοί διαχείρισης υδάτων και οι προοπτικές
Στην Ελλάδα, η διαχείριση των υδάτων υλοποιείται μέσω οργανισμών που συγκεντρώνουν την ευθύνη, την πληροφορία και τον συντονισμό. Την εποπτεία αυτών των οργανισμών έχουν τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Επιπλέον, οι φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση και εφαρμογή των πολιτικών αυτών. Οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για την ανάπτυξη σύγχρονων υποδομών, την εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών και τη διεθνή συνεργασία δημιουργούν θετικές προοπτικές για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων στην Ελλάδα.
Η αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για όλους.
Η αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής
Η κλιματική αλλαγή προσθέτει επιπλέον προκλήσεις στη διαχείριση των υδάτων, όπως οι αυξημένες θερμοκρασίες, οι αλλαγές στα πρότυπα βροχόπτωσης και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Οι ξηρασίες και οι πλημμύρες επηρεάζουν την ποιότητα και τη διαθεσιμότητα του νερού, καθιστώντας την προσαρμογή στις κλιματικές επιπτώσεις απαραίτητη. Προσαρμοστικές στρατηγικές θέτουν ως βασικό άξονα την ανάπτυξη ανθεκτικών υποδομών, την εφαρμογή συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και τη διαχείριση της ζήτησης νερού.
Συμπεράσματα
Οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για την ανάπτυξη σύγχρονων υποδομών, την εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών και τη διεθνή συνεργασία δημιουργούν θετικές προοπτικές για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων στην Ελλάδα.
Η αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για όλους. Επομένως, η διαχείριση των υδάτων είναι μια σύνθετη και πολυδιάστατη πρόκληση που απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες και συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.
Η βελτίωση της ποιότητας του νερού και η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι απαραίτητες για την υγεία, την ευημερία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Με την εφαρμογή των βασικών αρχών της σωστής διαχείρισης και της αντιμετώπισης των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι το νερό θα παραμείνει ένας πολύτιμος και διαρκής πόρος για τις μελλοντικές γενιές.
Ο Αντώνης Κρητικός είναι υπεύθυνος Στρατηγικού Σχεδιασμού και Οργάνωσης της Γραμματείας Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας, κοινωνικός επιστήμονας, διδάκτορας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στη «Συνέργεια του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Τομέα του Τουρισμού»