«Να τα φέρει όλα αριστερά», εύχονταν για το νέο έτος οι υποστηρικτές της κυβερνώσας παράταξης. «Να είναι εκλογική η νέα χρονιά και να μας απαλλάξει από την κακή κυβέρνηση», αντεύχονταν οι οπαδοί του αντίπαλου δέους και εκφραστές της εύκολης ρητορικής περί «αριστερής παρένθεσης».
Στην ευχή «να τη βγάλουμε και φέτος», περιορίστηκαν κάποιοι άλλοι. Όλοι έχουν κάτι να περιμένουν από τον χρόνο που μόλις ξεκίνησε και η προσμονή είναι ανάλογη της προσδοκώμενης ωφέλειας. Υπάρχει σήμερα μια ισχυρή τάση για εκλογή δεξιών κυβερνήσεων στην Ευρώπη. Είδαμε πρόσφατα την δεξιά στην Αυστρία να συνάπτει συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης με την ακροδεξιά. Το γεγονός φαντάζει αντιφατικό, αν λάβουμε μάλιστα υπόψη πως, στη συγκεκριμένη χώρα κατά τα προη- γούμενα χρόνια το κράτος πρόνοιας υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένο και η μείωση της φτώχειας σημαντική.
Πιστεύω όμως πως τίποτα δεν είναι τυχαίο και όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο. Αναμφισβήτητα, ένας νέος ισχυρός παράγοντας που προκάλεσε φόβο και σύγχυση σε αρκετές ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός προσφύγων και μεταναστών που μετακινήθηκε από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική προς την ευρωπαϊκή ήπειρο. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό και με την οικονομική κρίση που μαστίζει την ευρωζώνη, ενέτεινε το πρόβλημα της ανασφάλειας.
Τα παραπάνω είχαν ως συνέπεια τη δημιουργία εθνικιστικών αντιδράσεων σε χώρες της Ευρώπης των οποίων οι πληθυσμοί ήσαν περισσότερο ομοιογενείς και οι οποίοι ένοιωσαν, κατά κάποιον τρόπο, να απειλούνται από την απρόσμενη «πολιτισμική εισβολή»! Η απειλή αυτή μάλιστα μετατράπηκε γρήγορα σε υπαρκτό φόβο που επικάθησε κυρίως στα χαμηλότερα στρώματα της κοινωνίας.
Η κρίση που δημιούργησε η «Δύση» στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, προφανώς προσέβλεπε στα αποτελέσματα που οδηγούν σήμερα στη διαμόρφωση του νέου πολιτικού χάρτη της γηραιάς ηπείρου.
Από την άλλη μεριά η Σοσιαλδημοκρατία, αν και εμφανίστηκε αρχικά ως μια καλή ιδέα αντίστασης στον συντηρητισμό, δυστυχώς με την πάροδο του χρόνου κατέληξε να ασπάζεται την πολιτική φιλοσοφία του νεοφιλελευθερισμού, καταστώντας έτσι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ των εννοιών της «Κεντροδεξιάς» και της «Κεντροαριστεράς».
Έτσι, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας που πίστεψε και στήριξε την ιδέα της Σοσιαλδημοκρατίας, έχασε την εμπιστοσύνη του, απογοητεύτηκε και γύρισε την πλάτη του στα κόμματα που εκπροσωπούσαν αυτήν την ιδέα.
Τα παραδείγματα πολλά. Το βλέπουμε στη Γερμανία, στη Γαλλία, βεβαίως στην Ελλάδα, αλλά και παντού…
Ο απρόσωπος καπιταλισμός, μέσα από μια νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, που αποθεώνει και απελευθερώνει τον διεθνή ανταγωνισμό προς όφελος και μόνο του μεγάλου κεφαλαίου, αποδομεί το κοινωνικό κράτος, υπονομεύει τη συνοχή των κοινωνιών και στρέφει τη μία χώρα εναντίον της άλλης, δημιουργώντας έτσι τις κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις για την επικράτηση μια παγκόσμιας οικονομικής «ζούγκλας» την οποία θα ελέγχουν οι λίγοι και ισχυροί, εις βάρος των πολλών και αδύναμων.
Από την άλλη πλευρά, το όραμα μιας ενωμένης Ευρώπης με έμβλημα την κοινωνική δικαιοσύνη δυστυχώς δεν πραγματοποιήθηκε. Εξέλειπαν οι λόγοι, η αποφασιστικότητα, ο ενθουσιασμός, αλλά κυρίως οι εμπνευσμένες χαρισματικές προσωπικότητες που, με αρετή και τόλμη θα υλοποιούσαν το φιλόδοξο όραμα!
Ο νέος χρόνος βρίσκει τη χώρα μας στο μεταίχμιο της προσπάθειάς της να σταθεί ξανά όρθια στα δικά της πόδια, εγκαταλείποντας σιγά-σιγά τα «δεκανίκια» των δανειστών. Εκείνοι που «βλέπουν» εκλογές μέσα στη νέα χρονιά, έχουν τους δικούς τους λόγους να πιστεύουν ότι θα ευνοηθούν από αυτές.
Τα πολιτικά κόμματα, ένθεν και ένθεν, μετρώντας αγχωμένα τα «κουκιά» τους και έχοντας για «μπούσουλα» τις δημοσκοπήσεις, όχι εκείνες τις στημένες που βλέπουν συνήθως το φως της δημοσιότητας για εντυπωσιασμό και παραπλάνηση της κοινής γνώμης, αλλά τις άλλες, τις κρυφές, αναζητούν εκείνη την χρονική στιγμή κατά την οποία θα έχουν τη μέγιστη εκλογική ωφέλεια και τις μικρότερες δυνατές απώλειες.
Ένα γνώριμο, γραφικό πλέον, αλλά όχι αμελητέο κομμάτι του εκλογικού σώματος που βιάζεται να μπει στο παραβάν μέσα στον καινούργιο χρόνο, εξακολουθεί να μην βλέπει την κάλπη ως την ευκαιρία να εκφράσει την πολιτική του άποψη, αλλά ως το μέσον που θα του χαρίσει και πάλι την ηδονή της τιμωρίας και της εκδίκησης!
Το ίδιο ακριβώς είχε κάνει και κατά τις προηγούμενες εκλογές, αλλά μάλλον ξέχασε πως δεν κέρδισε απολύτως τίποτα. Δεν θα πρέπει όμως και να λησμονούμε πως, για να μπορέσουμε να αλλάξουμε τον κόσμο μας, αν πραγματικά αυτό επιθυμούμε, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον ίδιο μας τον εαυτό!
Δεν με έχουν πείσει πως εκείνο που μας λείπει ετούτη τη στιγμή είναι άλλη μία πρόωρη εκλογική αναμέτρηση! Την όποια πολιτική απόφαση πάντως για την τύχη του τόπου θα την πάρουν και πάλι, ως φαίνεται, οι… αναποφάσιστοι, όποτε αυτοί κληθούν στην κάλπη και οι οποίοι αριθμούν σήμερα περί το ένα εκατομμύριο!
Οι «μνηστήρες» της εξουσίας, όποια πολιτική χροιά κι αν έχουν, καλό και χρήσιμο για την κοινωνία μας θα είναι να προτάξουν το πατριωτικό τους συναίσθημα, αν ακόμα υπάρχει τέτοιο, παραμερίζοντας έστω για λίγο αυτήν την κρίσιμη χρονική στιγμή, τις πολιτικές τους φιλοδοξίες.
Όλοι έχουμε λόγους να ελπίζουμε και να ευχόμαστε για τον τόπο μας να ξημερώσει μια καλύτερη μέρα. Καλή Χρονιά σε όλους!
*Ο Γιάννης Μοσχονάς είναι εκπαιδευτικός