Κουρασμένοι από την επίσκεψη στο Μουσείο της Ακροπόλεως στην Αθήνα κατευθυνθήκαμε προς το αναψυκτήριο κάτι να πιούμε. Ακριβώς στην μέση του αναψυκτηρίου ήταν στημένη μια παρέα. Άλλοι καθισμένοι και άλλοι όρθιοι άκουγαν κάποιον παράξενο τύπο που, στρογγυλοκαθισμένος σε μια καρέκλα, τους μιλούσε με στόμφο – σαν καθηγητής πανεπιστημίου σε διάλεξη – για την «συσφαίρωση του σύμπαντος».
Μου θύμισε περιοδεύοντα αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο. Από περιέργεια σταθήκαμε λιγάκι να τον ακούσομε. Τους εξηγούσε ότι βαρυτικές δυνάμεις κρατούν το σύμπαν «συσφαιρωμένο» και ότι κατά συνέπεια σφαιρικό είναι το σχήμα του στο σύνολό του, όπως σφαιρικό είναι και το σχήμα όλων των στοιχείων τα οποία το αποτελούν: ήλιοι και πλανήτες. Και επέμενε ότι ακόμη και οι γαλαξίες έχουν σχήμα σφαιρικό. Ακριβέστερα «σφαιροσπειροειδές».
Έλεγε ακόμη ότι σφαιρικό είναι, ως γνωστό, και το σχήμα της γης, στην οποία ο ήλιος βοήθησε να δημιουργηθεί ζωή, και ότι το χρώμα των ανθρώπων, των νοήμονων κατοίκων της, αρχικώς ήταν μαύρο, όπως μαύροι είναι οι κάτοικοι της Αφρικής, διότι μαύροι είναι και οι ουρακοτάγκοι, από τους οποίους δι’ εξελίξεως καταγόμαστε.
Αλλά οι άνθρωποι στον Βορρά έπαθαν μιαν αρρώστια, ένα είδος λεύκης του δέρματος, και έγιναν λευκοί. Και πρόσθετε ότι ο άνθρωπος είναι το μικρὀβιο της γης. Την έχει αποψιλώσει από τα δάση της και έχει γεμίσει την ατμόσφαιρά της με καυσαέρια. Και η γη αρρώστησε. Άλλοι τον θεωρούσαν χαζό και τον παρακολουθούσαν για πλάκα, άλλοι σοφό και τον θαύμαζαν… Σε κάποιους ξένους που τον πλησίασαν μίλησε άπταιστα αγγλικά. Όλοι πάντως τον άκουγαν προσεκτικά.
Τελικά εμείς καθίσαμε παράμερα να πούμε τα δικά μας. Ο παλιός μαθητής μου, αλλά και φίλος μου, Μένιος, προϊστάμενος ΕΛΤΑ που πλησιάζει στην σύνταξή του, άκακο ανθρωπάκι, παραπονιόταν, ως συνήθως όποτε συναντιόμαστε, για την αυταρχικότητα της συζύγου του Κάλιας.
Παλαιότερα και αυτή ήταν υπάλληλος ΕΛΤΑ , αλλά βγήκε με πρόωρη σύνταξη. Μου έλεγε ότι η Κάλια του μιλάει άγρια και ότι συστηματικά αγνοεί την βούλησή του, την γνώμη του, την ύπαρξή του… Μέσα στο σπίτι με το παραμικρό οργίζεται και βάζει τις φωνές εναντίον του σαν να είναι ένας άχρηστος και ανίκανος, σαν για όλα να φταίει αυτός.
Εκείνη αποφασίζει, διατάζει, ορίζει, οργανώνει, αγοράζει… Κανονίζει τα πάντα, χωρίς να τον λογαριάζει καθόλου. Συμβουλή ή γνώμη δική του ποτέ της δεν ζητά. Τον προσπερνά, τον παραμερίζει, τον αγνοεί… Σαν αυτός να μην υπάρχει. Μόνη της παίρνει πρωτοβουλίες. Τηλεφωνεί και καταστρώνει σχέδια για διακοπές, για επισκέψεις… για το καθετί. Ποτέ δεν τον ρωτά αν ο ίδιος συμφωνεί.
Για τον σύζυγό της η ίδια μιλά συνήθως απαξιωτικά και με φανερή περιφρόνηση. Μπροστά σε ξένους! Ακόμη και στο σούπερ μάρκετ αυτός σέρνει μόνο το καροτσάκι και εκείνη ψωνίζει. Απαγορεύεται να προτείνει να πάρουν κάτι που η ίδια δεν εγκρίνει. Μόνος του να ψωνίσει δεν του επιτρέπει. Σε όλα κουμάντο αυτή κάνει.
Μερικές φορές τον κατηγορεί (άδικα, μου είπε) ή τον μαλώνει σαν να είναι μικρό παιδί, μπροστά σε ξένους! Αυτός αισθάνεται ντροπή, αλλά συγκρατιέται. Ακόμη περιφρονεί – μάλλον μισεί – και τους συγγενείς του αποκαλώντας τους περιφρονητικά «το σόι σου». Και όλο τους κατηγορεί. Και πολλά άλλα παράπονα.
Όμως ο φίλος μου ο Μένιος έχει μόρφωση, γνώσεις και σύνεση. Είναι οργανωτικός και άριστος ως προϊστάμενος στην υπηρεσία του. Αλλά είναι αδύνατος χαρακτήρας και υποχωρητικός. Δεν θέλει καβγάδες. Και η γυναίκα του αυτό το εκμεταλλεύεται. Είναι και πολύ ευαίσθητος.
Στο σπίτι τους φροντίζει ο ίδιος με αγάπη την πεθερά του που πάσχει από προχωρημένο αλτσχάιμερ. Της βάζει τραγούδια από το You Tube, που της αρέσουν. Κι εκείνη, μέσα στο χάος του λογικού της, τα ακούει και ευχαριστιέται.
Φαίνεται από την έκφρασή της. Η δική του μητέρα και ο πατέρας του έχουν πεθάνει μακριά του, χωρίς την δικιά του φροντίδα στα τελευταία τους. Το έχει καημό. Και αισθάνεται σαν χρέος του τώρα να φροντίζει την πεθερά του. Ήταν έτοιμος να κλάψει. Τον λυπήθηκα. Προσπάθησα κάπως να τον συμβουλέψω, κάπως να τον παρηγορήσω, να τον αποφορτίσω, να τον ενισχύσω…
– Στην ζωή, του είπα, πρέπει να μένομε ικανοποιημένοι με αυτό που είμαστε, να συμβιβαζόμαστε με αυτό που έχομε, με αυτό που μας έλαχε… εφόσον μας είναι αδύνατο να το αλλάξομε ή να το βελτιώσομε. Αλλιώς γινόμαστε δυστυχισμένοι. Τι άλλο να του έλεγα εκείνη την στιγμή; Δεν ήξερα.
Δυστυχώς το ζευγάρι είναι και άτεκνο.
Στο μεταξύ κάποιοι άρχισαν να χειροκροτούν «τον καθηγητή» που έκανε την διάλεξη. Άλλοι κοροϊδευτικά και άλλοι επειδή πραγματικά τον θαύμασαν.