Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά η κοινοβουλευτική δημοκρατία προϋποθέτει την αξιοπιστία των θεσμών και των πολιτικών προσώπων, που επιλέγονται για να ασκήσουν κάποιο θεσμικό ρόλο, Δήμαρχος, Βουλευτής, Υπουργός κλπ. Τότε μόνο οι πολίτες σ΄ ένα μεγάλο βαθμό δρουν συναινετικά, ακολουθούν στη συμπεριφορά τους κανόνες και δεν αυτοπροσδιορίζονται. Μόνο σε έκτακτες και εξαιρετικές περιπτώσεις είναι αναγκαία η άσκηση βίας.
Δυστυχώς στη χώρα μας σήμερα η αξιοπιστία και των θεσμών και των προσώπων είναι πολύ χαμηλή. Οι ευθύνες είναι πολλές, αλλά την κύρια ευθύνη έχουν οι ίδιοι οι πολιτικοί που φαίνεται ότι αδιαφορούν και ενδιαφέρονται μόνο για την επανεκλογή τους έχοντας ως επάγγελμα την πολιτική, αρνούμενοι να συνταξιοδοτηθούν. Όταν αποτύχουν να εκλεγούν διεκδικούν κάποια θέση στον κρατικό μηχανισμό, εάν κυβερνά το κόμμα τους.
Φυσικά ευθύνη έχουν όλα τα κόμματα που επέτρεψαν στο ρουσφέτι και τον κομματισμό να κυριαρχήσουν και να ακυρώσουν την αξιοκρατία και την αξιολόγηση. Ένας βασικός νόμος που ψηφίστηκε για το «πόθεν έσχες» στην πράξη δεν εφαρμόζεται, όπως και πολλοί άλλοι, που πάντα αφήνουν κάποια παραθυράκια.
Γνωστή σε όλους από τις δημοσκοπήσεις είναι η γνώμη των πολιτών για τους πολιτικούς και την ποιότητά τους. Στην απομυθοποίησή τους συνέβαλε πολύ η τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που συχνά αναπαράγουν μικροκουτσομπολιά της ιδιωτικής τους ζωής, αλλά και οι «κατ’ ευφημισμόν» διάλογοι στα τηλεοπτικά παράθυρα.
Κάποτε μιλούσαμε για διαπλοκή μεταξύ των οικονομικών παραγόντων, των πολιτικών και των μέσων ενημέρωσης. Δυστυχώς ακόμα ισχύει.
Επίσης η κοινοβουλευτική διαδικασία δεν έχει ιδιαίτερη ποιότητα. Όλοι ακολουθούν την κομματική γραμμή και λένε περίπου τα ίδια. Αν κάποιος διαφοροποιηθεί, έστω και σε επί μέρους σημεία, θεωρείται αντάρτης. Απαγορεύεται η προσωπική άποψη. Γι αυτό, όπως έχω ξαναγράψει, πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε, θεσμικά κόμματα με εσωκομματική δημοκρατία. Αλλά και η αξιοπιστία της δικαιοσύνης είναι χαμηλή. Όχι μόνο επειδή η ποιότητα των δικαστών δεν είναι η καλύτερη, αλλά και επειδή δεν τελεσιδικούν σε εύλογο χρόνο οι υποθέσεις.
Καταγγελίες εναντίον πολιτικών πρέπει να προτάσσονται, ιδιαίτερα όταν συνδέονται με την άσκηση των καθηκόντων τους. Είχαμε παράδειγμα πολιτικού που έμεινε προφυλακισμένος δύο χρόνια χωρίς να του έχει απαγγελθεί κατηγορία και υπάρχουν ακόμα υποδικίες πολιτικών αρκετά χρόνια.
Δεν θα αρνηθώ ότι έχουν γίνει θετικές προσπάθειες. Δεν θα αρνηθώ επίσης ότι υπάρχουν αρκετοί πολιτικοί άξιοι. Δεν θα αρνηθώ και την αφελή ευπιστία των πολιτών.
Όμως επειδή για την αναβάθμιση της δημοκρατίας η ποιότητα και η εντιμότητα των πολιτικών είναι αναγκαία συνθήκη, απαιτείται συνολική προσπάθεια όλων μας, αλλά και των πολιτικών κομμάτων για να προχωρήσουμε μπροστά.