Τόσο πριν από την κρίση, που ξέσπασε το 2010, όσο και κατά τη διάρκειά της πολλοί ισχυρίζονταν και ισχυρίζονται ότι χάθηκε η ανθρωπιά από τη χώρα μας και ότι όλοι «κοιτάζουν» τον εαυτούλη τους, αδιαφορούν και ενεργούν κατά εντελώς εγωιστικό τρόπο με αποτέλεσμα οι ενέργειές τους να προκαλούν: την οργή των συμπολιτών τους, σε ορισμένες περιπτώσεις ανεπανόρθωτες συνέπειες σε συνανθρώπους τους και σε άλλες μεγάλα προβλήματα στο κράτος.
Δυστυχώς υπάρχουν διαχρονικά συμπεριφορές πολλών στη χώρα μας που επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς αυτούς όπως π.χ. ο τρόπος με τον οποίο προσπαθούν να μπουν μπροστά από τους άλλους σε ουρές, οι χώροι στους οποίους παρκάρουν, ή, χειρότερα, οδηγούν προκαλώντας τα λεγόμενα «τροχαία ατυχήματα» (που ουσιαστικά είναι εγκλήματα) κλπ ή να διαπράττουν αδικήματα, όπως η φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, η παράνομη μεταφορά των καταθέσεών τους σε τράπεζες του εξωτερικού κλπ. Αυτή είναι η αρνητική «όψη» της συμπεριφοράς του Έλληνα. Υπάρχει, όμως, και μια άλλη, θετική «όψη» της συμπεριφοράς του.
Πρόκειται για την ανθρωπιά με πολλές εκφάνσεις. Μια πολύ σημαντική από αυτές είναι εκείνων που αφιερώνουν ένα σημαντικό μέρος του χρόνου τους ή των εισοδημάτων τους στην ανακούφιση των συνανθρώπων τους που έχουν ανάγκη. Το ζήσαμε και παλαιότερα το ζούμε και στη διάρκεια της πολυετούς κρίσης με πλήθος ανθρώπων, ακόμα και φτωχών, να βοηθούν με όποιο τρόπο μπορούν, Έλληνες και ξένους που δεν έχουν τα προς το ζην ή αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα. Μια άλλη έκφανση της ανθρωπιάς του Έλληνα είναι αυτή που εκδηλώνεται αναπάντεχα, χωρίς να το περιμένεις και μάλιστα κατά τρόπο που σε καθηλώνει.
Τη ζήσαμε η σύζυγός μου και εγώ την Κυριακή 6 Αυγούστου στο δρόμο Ηράκλειο-Ρέθυμνο. Είχαμε ξεκινήσει πολύ πρωί με το αυτοκίνητό μας από το Ηράκλειο για να πάμε στις Μαργαρίτες όπου υπάρχει ένα μετόχι της Ιεράς Μονής Καρακάλλου του Αγίου Όρους με ένα ναό αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Στο μετόχι αυτό υπηρέτησε επί έξι χρόνια ως οικονόμος ένας μοναχός της Μονής ο οποίος στη συνέχεια μαρτύρησε. Πρόκειται για τον Άγιο Γεδεών, στον οποίο είναι αφιερωμένος ένας υπό ανέγερση ναός στο μετόχι αυτό.
Στα μέσα της διαδρομής, από το θόρυβο που ακούγαμε κάτω από το αυτοκίνητο μας, φάνηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Μειώσαμε την ταχύτητα και εκείνη την ώρα μας προσπέρασε ένα μικρό αυτοκίνητο το οποίο, αντι να προχωρήσει, όπως θα περίμενε κανείς, σταμάτησε στην άκρη του δρόμου μπροστά από μας την ώρα που και εμείς σταματούσαμε για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει.
Πριν καλά-καλά κοιτάξουμε μπροστά στο αυτοκίνητο, οι δύο νέοι βγήκαν από το αυτοκίνητό τους και –από τον τρόπο που μιλούσανε φαίνεται πως ήταν αγρότες– μας λένε ότι ένα πλαστικό είχε ξεκολλήσει στο μπροστινό κάτω μέρος του αυτοκινήτου χωρίς να έχει αποκοπεί, σέρνεται στο δρόμο (αυτό προκαλούσε το θόρυβο) και αν συνεχίζαμε μπορούσε να αναφλεγεί και να προκαλέσει πυρκαγιά στο αυτοκίνητο. Ό ένας από τους νέους, που φαίνεται ότι ήξερε από αυτοκίνητα, ξάπλωσε ανάσκελα και σύρθηκε κάτω από αυτοκίνητο (χωρίς να βάλει κάτι για να μη λερώσει τα ρούχα του) και προσπάθησε να επαναφέρει το πλαστικό στη θέση της ζητώντας να του δώσω ένα κατσαβίδι.
Είχα ένα στο αυτοκίνητο, του το έδωσα και εκείνος έβαλε στη θέση του το πλαστικό, το οποίο, όμως, μπορούσε πάλι να ξεκολλήσει. Χρειαζόταν ένα γερό σκοινί για να το δέσει. Ό άλλος νέος βρήκε ένα κομμάτι τέτοιο σκοινί από μια διπλανή μάντρα. Ο νέος, ακόμα ξαπλωμένος κάτω από το αυτοκίνητο, δένει το πλαστικό, σηκώνεται και μας λέει: «τώρα μπορείτε να πάτε εκεί που θέλετε και να επιστρέψετε στο Ηράκλειο».
Τους ευχαριστήσαμε και μας αποχαιρέτησαν. Η σύζυγός μου, συγκινημένη από αυτή την απλή, ανεπιτήδευτη, αυθόρμητη και ανιδιοτελή συμπεριφορά των νέων δάκρυσε. Πήγαμε άνετα στις Μαργαρίτες, ζήσαμε μια πολύ ωραία αγιορείτικη πανήγυρη στο μετόχι αυτό της Μονής Καρακάλλου –στο οποίο είχαν έρθει δύο μοναχοί της Μονής από το Άγιον Όρος – και επιστρέψαμε με ασφάλεια στο Ηράκλειο. Πιστεύω εμπειρίες παρόμοιες με αυτή που ζήσαμε την περασμένη Κυριακή έχουν ζήσει και πολλοί άλλοι στη διάρκεια της ζωής τους.
Αυτή (όπως και κάθε άλλη) έκφανση της ανθρωπιάς του Έλληνα ,που ευτυχώς δεν έλειψε ποτέ από τον Τόπο μας, δεν πρέπει να τη ξεχνούμε, να μην την υποτιμούμε και να προσπαθούμε να την εμπνεύσουμε στα παιδιά μας και στα εγγόνια μας. *Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.