Δεν ξέρω αν είναι πιο ευτυχισμένα σήμερα τα παιδιά στα μεγαλοαστικά κέντρα, όπου και ο χώρος είναι περιορισμένος και ο χρόνος τους χάνεται. Άλλωστε δεν είναι ο χρόνος του ήλιου και της νύχτας, αλλά των ηλεκτρικών φώτων που δεν τους επιτρέπουν να βλέπουν τα άστρα. Κατασκευασμένος χώρος και τρέξιμο από το σχολείο στο φροντιστήριο και στα ινστιτούτα ξένων γλωσσών. Σήμερα φυσικά και τα χωριά αστικοποιούνται.
Είχα την τύχη να γεννηθώ και να μεγαλώσω σ’ ένα χωριό, τη Ζίντα Αρκαλοχωρίου, όπου οι μελωδίες από τα πουλιά και τα κελαηδίσματά τους ομόρφαιναν τις μέρες μας. Απ’ την ανατολή ήταν τα περιβόλια με τους κοτσιφούς και τα γαρδέλια, κι από τον νότο οι ασκορδαλοί που έχτιζαν τις φωλιές τους κάτω από τους θύμους. Στα περιβόλια χιλιών λογιών πουλιά ερωτεύονταν και φώλιαζαν στις λεμονιές, στους βάτους και στα χαμόκλαδα. Τα κυνηγούσαμε κιόλας με τις σφεντόνες. Σήμερα ορισμένοι έχουν και τρέφουν σε κλουβιά πουλιά που κελαηδούν. Φυσικά οι φυλακισμένοι μόνο θλιμμένα τραγούδια λένε.
Δεν είμαι βέβαιος αν η φύση μιμείται την τέχνη ή η τέχνη τη φύση. Αλλά συχνά οι ζωγράφοι και τον χρόνο αιχμαλωτίζουν στα έργα τους και την μουσική. Δίκαια ονομάστηκε η ζωγραφική σιωπηλή ποίηση. Συχνά οι ζωγράφοι συμπληρώνουν τη θεϊκή δημιουργία.
Αιτία για τις παραπάνω σκέψεις μού έδωσε η επίσκεψη στην έκθεση ζωγραφικής του φίλου και άξιου ζωγράφου Μανώλη Σαριδάκη «Αντιστίξεις» που επισκέφτηκα πριν λίγες μέρες. Όχι μόνο έχει κατακτήσει με αγώνα και κόπο την τέχνη του, αλλά συνεχώς μάς εκπλήττει. Χρόνια τώρα συζώ με έναν πίνακά του που μου έχει χαρίσει και ταξιδεύω με τα καραβάκια του που αρμενίζουν στο πέλαγος. Στην έκθεση αυτή κατόρθωσε να μας μεταφέρει στον κόσμο των πουλιών.
Μόνα ή ζευγαρωμένα μάς γοητεύουν με την ομιλούσα σιωπή τους. Το φως διαχέεται ευφρόσυνα μέσα από τα κλαδιά και τα φύλλα. Δεν γνωρίζω την τεχνική. Και η αισθητική συγκίνηση που μας χαρίζει η τέχνη δεν είναι πάντοτε εύκολο να αποτυπωθεί σε ένα κείμενο.
Μπορώ όμως να πω ότι ο Μανώλης Σαριδάκης δεν παρασύρθηκε ποτέ από τις μοτερνιστικές αγωνιώδεις προσπάθειες νέων καλλιτεχνών να πρωτοτυπήσουν καταργώντας τους κώδικες επικοινωνίας. Στην ιστορία της τέχνης οι επαναστάσεις και οι ανατροπές ίσως έχουν σημασία. Αν, όμως, εμείς οι άμουσοι έχουμε ανάγκη από διερμηνείς και ειδικούς για να αποκρυπτογραφήσουμε τους κώδικες κάθε έργου, αναγκαστικά η τέχνη μετατρέπεται σε ένα παιχνίδι για λίγους υποψιασμένους και η αξία του έργου γίνεται υπόθεση χρηματιστηρίου.
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος λατρεύτηκε, όσο ζούσε, ξεχάστηκε τρεις αιώνες και ξανα-ανακαλύφθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα. Η επιμονή αφοσίωση στην τέχνη του και η κατάκτηση των μέσων του που είναι το χρώμα και το σχέδιο, θα δικαιώσουν τον ζωγράφο και φίλο Μανώλη Σαριδάκη, γιατί αγαπά τη δουλειά του και σέβεται τον θεατή των έργων του.
Η έκθεσή του λειτουργεί στο Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου, έναν καλαίσθητο χώρο που έχουν διαμορφώσει ο Κώστας Σχιζάκης και η σύζυγός του. Άνθρωποι ευαίσθητοι με ιδιαίτερη προσφορά στην πόλη του Ηρακλείου. Πολλά χρόνια υπηρέτησαν τον Δήμο και ο Κώστας από τη θέση του αντιδημάρχου. Αρκετοί χώροι θεατρικοί και άλλοι οφείλονται στην καλαισθησία τους. Μακάρι όλοι μας να αγαπούσαμε αυτήν την τόσο φιλόξενη πόλη όπως εκείνοι. Της αξίζει. Στον Μανώλη Σαριδάκη και το ζεύγος Σχιζάκη πέρα από την αγάπη μου αφιερώνω τους τελευταίους στίχους από ένα σονέτο του Σαίξπηρ.
Τόση πληθώρα αποκύημα της λύπης
Ήταν για μένα και καρπός χωρίς πατέρα
Το καλοκαίρι ξέρει εσένα, κι όταν λείπεις
Όλα σωπαίνουν τα πουλιά στον άδειο αέρα
Κι αν κελαηδήσουν λένε πένθιμο κανόνα
Κι ωχριούν τα φύλλα με το φόβο του χειμώνα.
Σας συνιστώ να επισκεφθείτε την έκθεση στην οδό Νυμφών 3 στον Πόρο. Θα είναι ανοιχτή μέχρι τα Χριστούγεννα 6-8 μ.μ.
*Ο Ζαχαρίας Καραταράκης είναι φιλόλογος.