Την ιστορία και τους ιστορικούς μάς απασχολούν, από την εποχή του Θουκυδίδη, το “τι” και το “γιατί”. Είναι, επίσης, γνωστό ότι με την πάροδο του χρόνου, εκτός από τα νέα ιστορικά στοιχεία που πιθανόν έρχονται στο φως και προστίθενται στα ήδη μαρτυρημένα, διαφοροποιείται και η επιλογή και ερμηνεία των γεγονότων κάτω από την οπτική γωνία και τις προτεραιότητες της κάθε εποχής.
Τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα και στη Γερμανία, έχει παρουσιαστεί το φαινόμενο της αναθεώρησης των γεγονότων της Ιστορίας, ιδίως της σύγχρονης, η διαστρέβλωσή τους και συνεκδοχικά και η ερμηνεία τους.
Και είναι αξιοπερίεργο και προς διερεύνηση, πώς και γιατί δύο έμπειροι Γερμανοί ιστορικοί, ενώ στο παρελθόν άλλα έγραφαν, σήμερα διαφοροποιούνται, αναθεωρώντας τις ίδιες τις απόψεις τους, αλλά και τα ιστορικά γεγονότα.
Συγκεκριμένα, ο Χάιντς Ρίχτερ, στο παρελθόν, με το δίτομο έργο του “Δυο επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις στην Ελλάδα” (1977), είχε μια αξιόλογη προσέγγιση για την περίοδο της Κατοχής και Αντίστασης. Με το τελευταίο βιβλίο του “Η Μάχη της Κρήτης” (2011), ξαφνικά, έγινε αναθεωρητής των ίδιων των προηγούμενων απόψεών του και των γεγονότων, με θέσεις φιλογερμανικές.
Μη αναμενόμενη είναι και η περίπτωση του ιστορικού Χάγκεν Φλάισερ. Στο παρελθόν, στα κείμενά του, ιδίως με το “Σβάστικα και Στέμμα”, παρά τον ύποπτο τίτλο (κανονικά είναι “Σβάστικα και Αντίσταση”), προσπαθούσε να φανεί αντικειμενικός.
Συνέβη, όμως, με τον Φλάισερ, το ίδιο όπως και με τον Ρίχτερ. Στο κείμενό του “Η Μάχη της Κρήτης” (Φλάισερ, 1988, 518), έκανε λόγο για “ρητή βρετανική εντολή να μην παρενοχληθούν οι αποχωρούντες” Γερμανοί από την Κρήτη, την περίοδο 1944-1945. Επιπροσθέτως, στο ίδιο κείμενο (ό.π., 519) έγραφε τότε, το 1988, ότι την ίδια περίοδο υπήρχε “αγγλογερμανική συγκυριαρχία” στην Κρήτη, ιδίως στα Χανιά.
Με έκπληξη, λοιπόν, διαπιστώσαμε πως άλλα φαίνεται να πρεσβεύει σήμερα, όπως διαβάσαμε στην εφημερίδα “Η Καθημερινή”, στις 26 Μαΐου 2020, σε άρθρο του Τάσου Τέλλογλου με τίτλο “Ο δύσκολος αιώνας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας” στο οποίο παρουσιάζεται το νέο (Κολωνία 2020), αμετάφραστο ακόμα στα ελληνικά βιβλίο του ιστορικού Χάγκεν Φλάισερ “Krieg und Nachkrieg, das schwierige deutsch-griechische Jahrhundert”, εκδ. Bohlau, 2020 («Πόλεμος και μετά τον πόλεμο. Ο δύσκολος γερμανοελληνικός αιώνας»). Στο εν λόγω βιβλίο του, “που περιλαμβάνει παλαιότερες δουλειές του, εμπλουτισμένες όμως σε πολλά σημεία”, σύμφωνα με την παρουσίαση των περιεχομένων του από τον έγκριτο δημοσιογράφο Τάσο Τέλλογλου, ο Φλάισερ φαίνεται να αναθεωρεί τις απόψεις του και την Ιστορία, ισχυριζόμενος τώρα ότι τάχα “η υπόλοιπη οικογένεια Μπαντουβά στράφηκε κατά του ΕΛΑΣ και χάρη σε αυτό οι Γερμανοί διασφάλισαν την ασφαλή αποχώρησή τους από τα Χανιά”!
Το ίδιο αναθεωρητικό και ανιστόρητο είναι ότι τάχα έγινε συμφωνία μεταξύ Γερμανού διοικητή Θεσσαλονίκης και καπετάν Μπαντουβά να μείνει “φρόνιμος”, διαστρεβλώνοντας την γερμανική προσέγγιση του 1942, που απέρριψε ο Aρχηγός Μανώλης Μπαντουβάς.
Επίσης, συκοφαντικά και ανιστόρητα είναι όσα ισχυρίζεται ο Φλάισερ για όλες τις αντιστασιακές οργανώσεις, ότι δήθεν στην κυρίως Ελλάδα μεταξύ του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ “έγιναν προσπάθειες να δρομολογηθούν επαφές τους” με τους Γερμανούς.
Αντιθέτως, αποφεύγει συστηματικά να κάνει λόγο για την κοινή συμφωνία Χίτλερ και Άγγλων την άνοιξη του 1944, όπως γράφει ο Albert Speer (1971, p. 509), υπουργός του Χίτλερ, μια και ο κοινός εχθρός Άγγλων και Γερμανών είναι πλέον η Σοβιετική Ένωση.
Σκοπός της συμφωνίας αυτής, μαζί με τα αγγλικά δημιουργήματα των φιλογερμανικών Ταγμάτων Ασφαλείας, ήταν να χρησιμοποιηθεί ο γερμανικός στρατός των νησιών του Αιγαίου, συνεπώς και της Κρήτης, εναντίον του ΕΛΑΣ.
Αντί, λοιπόν, ο Φλάισερ να μιλήσει για τις ωμότητες των συμπατριωτών του Ναζί, όπως ήταν και ο πατέρας του στο Ανατολικό μέτωπο, εναντίον της Ε.Σ.Σ.Δ., επιχειρεί να αμαυρώσει τον αγώνα της Αντίστασης, γενικώς, αποκαθαίρει τη χιτλερική βαρβαρότητα και τα εγκλήματα των συμπατριωτών του εις βάρος της Κρήτης και της κυρίως Ελλάδος και εν γένει της ανθρωπότητας, εν όψει της νέας φανταχτερής, οικονομικής υπεροχής της Γερμανίας στην Ευρώπη.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
- Χάγκεν Φλάισερ, Η Μάχη της Κρήτης, στο ΚΡΗΤΗ, Ιστορία και πολιτισμός, τ. Α΄, Βικελαία Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο 1988.
- Albert Speer, Inside the Third Reich “Avon books, N. York, 1971
* Ο Αντώνης Σανουδάκης είναι επιτ. καθηγητής Ιστορίας της Π.Α.Ε.Α. Κρήτης