Όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη, οι Ιουδαίοι απέρριπταν τον εορτασμό των γενεθλίων καθώς θεωρούνταν παγανιστική συνήθεια και αυτή τη στάση ακολούθησαν και οι Χριστιανοί κατά τους δύο πρώτους αιώνες της χριστιανικής εκκλησίας. Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ότι η ημέρα της γέννησης του Ιησού ήταν ένα εξαιρετικά χαρμόσυνο γεγονός για όλο τον κόσμο, καθώς γεννήθηκε ως άνθρωπος ο Σωτήρας της ανθρωπότητας.
Έτσι, για πολλές χριστιανικές ομολογίες ο εορτασμός των Χριστουγέννων αποτελεί κατεξοχήν την ανάμνηση του σωτήριου γεγονότος της ενσάρκωσης του Χριστού. Άλλωστε, κάθε θεσμός ή συνήθειά, θεωρείται ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει και να εξελιχθεί μέσα στην Ορθοδοξία, αν δεν έχει την κατοχύρωση της Καινής Διαθήκης. Η παράδοση θεωρεί ότι η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε από τον Μέγα Βασίλειο στην Καισάρεια της Καππαδοκίας το έτος 376 μ.Χ.
Μία από τις πολλές ερμηνείες για τον καθορισμό της 25ης Δεκεμβρίου ως ημερομηνίας εορτασμού, αναφέρεται στην επιθυμία του Χριστιανισμού να εκχριστιανίσει σκόπιμα τις αρχαίες ειδωλολατρικές γιορτές, όπως τη μεγάλη εθνική εορτή του “ανίκητου” θεού Ήλιου (Dies Invictis Solis) και τον εορτασμό των γενεθλίων του Μίθρα, που ήταν διαδεδομένα σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Ο εορτασμός αυτής της ημέρας, ως ημέρας γέννησης του Χριστού έπρεπε να συντελέσει στον εξοβελισμό σημαντικών παγανιστικών (μη χριστιανικών) γιορτών, που τηρούνταν εκείνον τον καιρό, όπως τα Σατουρνάλια κ.ά. Με τον τρόπο αυτό οι Χριστιανοί επιβεβαίωσαν την επικράτηση της πίστης τους ενάντια στις ειδωλολατρικές θεότητες, δίνοντας ένα εντελώς νέο, χριστιανικό περιεχόμενο. Καλά Χριστούγεννα, λοιπόν, όποια κι αν είναι η προέλευση του εορτασμού τους.
Ένσταση, όμως, για πολλές άλλες γιορτές, που το μόνο που τους λείπει είναι η ταμπέλα “imported”. Πολλές ή και όλες από αυτές προωθούνται από το εμπορικό κύκλωμα και υιοθετούνται αργά ή γρήγορα από την πλειοψηφία του κόσμου, αφού όλες οι εισαγόμενες γιορτές «σερβίρονται» σε ελκυστικό και ενίοτε φανταχτερό εορταστικό περιτύλιγμα. Αρχής γενομένης με τον εορτασμό της ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου, στις 14 Φεβρουαρίου.
Είναι σε όλους γνωστό ότι αν την ημέρα εκείνη, ο «ερωτευμένος» δεν προσφέρει στην εκλεκτή της καρδιάς του το καθιερωμένα λουλούδια, σοκολατάκια κ.λπ. θα του καταλογιστεί φάουλ, και μπορεί να δει την κίτρινη κάρτα και καθ’ υποτροπή την κόκκινη! Μια δημοφιλής αναφορά του Αγίου Βαλεντίνου της Ρώμης αναφέρει, ότι φυλακίστηκε επειδή πάντρευε στρατιώτες οι οποίοι απαγορεύονταν να παντρευτούν Χριστιανές, καθώς ο χριστιανισμός ήταν υπό διωγμό στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Σύμφωνα με το θρύλο, κατά τη φυλάκισή του, θεράπευσε την κόρη του φύλακά του, Αστέριου. Λέγεται, μάλιστα, ότι πριν την εκτέλεσή του, της έγραψε ένα γράμμα υπογράφοντας «ο Βαλεντίνος σου». Σήμερα, η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου είναι επίσημη γιορτή στην Αγγλικανική κοινότητα και στη Λουθηρανική εκκλησία και εκ συμπαθείας … ημιεπίσημη και σε μας!
Η Ελληνική και μάλιστα Κρητική απάντηση στη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου είναι ο Άγιος Υάκινθος, που γιορτάζει στις 3 Ιουλίου. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, ήταν θαλαμηπόλος του αυτοκράτορα Τραϊανού, ο οποίος του ζήτησε να απαρνηθεί το Χριστό. Εκείνος αρνήθηκε και φυλακίστηκε 12 χλμ. νότια των Ανωγείων της Κρήτης, όπου του έδιναν φαγητά ποτισμένα σε αίμα ζώων που είχαν θυσιαστεί σε είδωλα. Ο Υάκινθος αρνήθηκε το φαγητό και τελικά πέθανε από ασιτία το 98 μ.Χ. σε ηλικία 20 ετών. Η παράδοση λέει ότι οι φρουροί βρήκαν στο κελί του αγγέλους, που κρατούσαν λαμπάδες, να τον στεφανώνουν…
Η μεγαλύτερη οικογενειακή εορτή στη Βόρεια Αμερική είναι η Ημέρα των Ευχαριστιών (Thanksgiving), όπου οι μετέχοντες στη γιορτή στέλνουν ευχαριστίες στο Δημιουργό, για τα αγαθά που αποκόμισε ο καθένας, στο τέλος της σοδειάς. Στις ΗΠΑ γιορτάζεται την τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου. Κυριολεκτικό κομφούζιο στους δρόμους και στα μέσα μαζικής μεταφοράς, για να συγκεντρωθεί η οικογένεια, που μπορεί να είναι διάσπαρτη σ’ όλη τη χώρα και να καθίσει στο γιορταστικό τραπέζι περιμένοντας τη γεμιστή γαλοπούλα, πουρέ γλυκοκολοκύθας, σάλτσα κράνμπερι κ.ά.
Όμως… το εμπορικό δαιμόνιο ξυπνά τους εορτάζοντες (ή δεν τους αφήνει καν να κοιμηθούν), με μια άλλη γιορτή ή συνήθεια. Είναι η Μαύρη Παρασκευή (Black Friday), που εορτάζεται την επομένη της Ημέρας των Ευχαριστιών και σηματοδοτεί την έναρξη της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών. Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανοίγουν από τα μεσάνυχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή.
Με τις μεγάλες προσφορές, δημιουργούνται τεράστιες ουρές μπροστά από τα καταστήματα και ο συνωστισμός μέσα στο κατάστημα ξεπερνά κάθε φαντασία. Σε ορισμένες πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια, η Μαύρη Παρασκευή είναι αργία. Έτσι, δημιουργείται ένα τετραήμερο, από την Πέμπτη (Thanksgiving), ως την Κυριακή, πράγμα που αποδεικνύει ότι τα τριήμερα και τα τετραήμερα αργίας, δεν είναι ελληνική ανακάλυψη!
Μια άλλη εισαγόμενη «γιορτή» είναι και η Κυβερνο-Δευτέρα (Cyber Monday), που συμπίπτει με την πρώτη Δευτέρα, μετά την Πέμπτη των Ευχαριστιών. Επινοήθηκε το 2005, στις ΗΠΑ, από τους λιανοπωλητές, σε μια προσπάθεια να αυξήσουν τις αγορές μέσα από το διαδίκτυο. Σταδιακά, τείνει να εξαπλωθεί και στη χώρα μας. Στα πρότυπα λοιπόν της Cyber Monday, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου GR.EC.A. διοργάνωσε για τέταρτη συνεχή χρονιά την Εβδομάδα Ηλεκτρονικού Εμπορίου, η οποία τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.
Τελευταία, δειλά αλλά σταθερά, εμφανίζεται στη χώρα μας και η Halloween, γιορτή που μετέφεραν οι Άγγλοι, οι Ιρλανδοί και οι Σκωτσέζοι στις ΗΠΑ, όπου έγινε κι εκεί δημοφιλής. Γιορτάζεται στις 31 Οκτωβρίου και τα παιδιά, κυρίως, μεταμφιέζονται τρομακτικά, με μαύρες κελεμπίες και γυρνούν στα σπίτια, λέγοντας το γνωστό “Treat or trick”, δηλ. ή μας κερνάτε ή σας κάνουμε κάποια φάρσα.
Η γιορτή συγχέεται με τις δικές μας απόκριες, αλλά έχει ένα σαφώς μυστικιστικό χαρακτήρα. Όμως, σημερινή της μορφή η γιορτή δεν ασχολείται πια με τα φαντάσματα και τα πνεύματα, αλλά περισσότερο με διασκέδαση, γιορταστικές μεταμφιέσεις και γλυκίσματα. Και όπως σε όλες τις εισαγόμενες γιορτές, πολλά μπαρ, κλαμπς και εστιατόρια, δημιουργούν εκδηλώσεις ελκυστικές για τον εορτασμό της Halloween… Εκείνο που απομένει να καθιερωθεί και σε μας είναι η μέρα των Ευχαριστιών· αν και προς το παρόν φαντάζει δύσκολο, αφού αντί για ευχαριστίες για τις σοδειές από παντού ακούγονται παράπονα.
Εκείνο που είναι βέβαιο, είναι το γεγονός ότι οι εισαγόμενες γιορτές έχουν ένα με το μεταναστευτικό, πρόβλημα εξίσου επίκαιρο και καυτό για μας: και οι γιορτές αυτές, αλλά και οι μετανάστες έρχονται και θα παραμείνουν εδώ, αφού στην Ελλάδα «ουδέν μονιμότερο του προσωρινού»!!!