Τώρα ξυπνήσαμε; Πού ζούσαν οι πολιτικές μας ηγεσίες, οι διπλωμάτες μας και εμείς οι… Έλληνες πολίτες;
Τον Σεπτέμβριο του 1960 έφτασα στο Τορόντο του Καναδά ως μετανάστης για δουλειά και σπουδές, χωρίς να γνωρίζω κανέναν. Την πρώτη εβδομάδα είδα μια ταμπέλα σε ένα μικρό φαγάδικο με το όνομα “Macedonia” και μπήκα μέσα για να φάω κάτι (εργένης γαρ τότε).
– Γεια σου πατριώτη τον προσφώνησα.
– Από πού είσαι; Με ρώτησε.
– Από την Κρήτη, απάντησα.
– Δεν είμαστε πατριώτες, μου ανταπαντάει.
– Πώς όχι; ξαναρώτησα ξαφνιασμένος.
– Εγώ είμαι Μακεδόνας, μου λέει, σε έναν τόνο που δεν μου άρεσε.
– Και εγώ είμαι Κρητικός. Είμαστε και οι δυο Έλληνες.
– Όχι! Εγώ είμαι Μακεδόνας, επιμένει πιο αποφασιστικά αυτή τη φορά.
– Στάσου μια στιγμή, φίλε. Η Μακεδονία δεν είναι στην Ελλάδα; Εκεί δεν μιλάμε Ελληνικά; Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Φίλιππος ποια γλώσσα μιλούσαν;
– Μακεδόνικα, μου απαντάει με στόμφο αυτή τη φορά.
Κατάλαβα πως δεν μπορούσαμε να συνεννοηθούμε και έφυγα πολύ προβληματισμένος.
Άρχισα να το ψάχνω και ιδού τι έμαθα: Εκείνη την εποχή του Ψυχρού πολέμου και της αντικομουνιστικής υστερίας στον δυτικό κόσμο, δεν συνέφερε τους μετανάστες να λένε ότι είναι από τη Γιουγκοσλαβία, τη Σοβιετική Ένωση ή άλλες χώρες του ανατολικού μπλοκ. Δήλωναν λοιπόν, Μακεδόνες, Κροάτες, Ουκρανοί (αντικομουνιστές δηλαδή) και αυτό βόλευε τις δυτικές Κυβερνήσεις που ενίσχυαν αυτή την αντίληψη με πρακτικές παρεμβάσεις.
Το φαινόμενο ήταν πιο έντονο στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ.
Σε καλοκαιρινή εκδρομή σε μεγάλο πάρκο του Οντάριο, είδα ένα τεράστιο πανό με τη λέξη “ILINDEN” που ρώτησα και έμαθα ότι σημαίνει «Απελευθέρωση» (από την Ελλάδα εννοείται…). Προσπάθησα να μεταφέρω την πληροφορία στους τοπικούς Έλληνες διπλωμάτες οι οποίοι, με τη στάση τους, σαν να μη συνέβαινε τίποτε, μου έδωσαν να καταλάβω ότι «κομίζω γλαύκας εις Αθήνας».
Στο πλαίσιο του σχεδίου του Τίτο, οι άνθρωποι αυτοί επί 70 χρόνια, τρεις γενεές, είναι αντικείμενα προπαγάνδας και εμποτίστηκαν με την πεποίθηση ότι είναι Μακεδόνες (κι ας είναι Σλάβοι που ήρθαν στην Βαλκανική χερσόνησο τον 7ο μετά Χριστόν αιώνα), η γλώσσα τους είναι η Μακεδονική (κι ας είναι Σλαβική) και ανήκουν στο Μακεδονικό έθνος, η Μακεδονία είναι δική τους και είναι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Τι έκαναν οι διπλωμάτες μας, οι πολιτικές μας ηγεσίες και εμείς οι πολίτες όλα αυτά τα χρόνια; Τους αφήσαμε να προβάλλουν την κίβδηλη ταυτότητά τους, τις αλυτρωτικές τους εμμονές που έχουν εδραιώσει στο Σύνταγμά τους καθώς και την ονομασία Δημοκρατία της Μακεδονίας που, λόγω της αδράνειάς μας, έχει αναγνωριστεί από τις περισσότερες χώρες-μέλη του ΟΗΕ.
Ντροπή σε όλους μας κυρίως στους πολιτικούς και τους διπλωμάτες μας.
Δεν αρκεί όμως να ντρεπόμαστε. Οφείλουμε να συνέλθουμε, να ομονοήσουμε και να συστρατευτούμε, όπως κάναμε σ’ όλους τους κρίσιμους σταθμούς της ιστορίας μας.
Ας μη ξεχνάμε ότι άλλο πατριωτισμός και άλλο ακραίος εθνικισμός και πατριδοκαπηλία που αντί να βοηθούν, προκαλούν τον εθνικό διχασμό – τον διχασμό που έχουμε πληρώσει τόσο ακριβά. Και, επίσης, δεν είναι καιρός για μικροκομματικά παιχνίδια.
Στην κρίσιμη αυτή καμπή της ιστορίας μας, ένας είναι ο στόχος: Το εθνικό συμφέρον και η ειρήνη στα Βαλκάνια όπου κατέχουμε προνομιακή θέση. Όποιος καταλάβει, κατάλαβε…
* Ο Νίκος Σκουλάς είναι π. υπουργός