Οι κουρδικές Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (Syrian Democratic Forces, SDF), σήμερα, εξακολουθούν να ελέγχουν σημαντικά τμήματα του βορειοανατολικού συριακού εδάφους.
Ο διοικητής τους, Μασλούμ Αμπντί, χαρακτήρισε την πτώση της Δαμασκού στους επαναστάτες ιστορική στιγμή. Αλλά οι υπόγειες και σιωπηρές συμφωνίες που είχαν συνάψει οι Κούρδοι με την Δαμασκό έχουν πλέον ακυρωθεί και ήδη αναφύονται προβλήματα στα ελεγχόμενα από τις SDFεδάφη γύρω από τη Ράκα.
Τελευταία, η τουρκική πολεμική αεροπορία βομβαρδίζει θέσεις των SDFστη Μανμπίτζ, ενώ και το Ισραήλ βομβαρδίζει συριακούς αεροδιάδρομους, με τις δυνάμεις του να έχουν περάσει το όρος Ερμών στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη στα υψίπεδα του Γκολάν.
Και οι ΗΠΑ, όμως, πραγματοποίησαν, όπως ανακοινώθηκε, δεκάδες αεροπορικές επιδρομές ακριβείας σε φερόμενους ως στόχους του Ισλαμικού Κράτους.
Η εντυπωσιακή ταχύτητα της πορείας των ανταρτών ή επαναστατών προς τη Δαμασκό και η κατάληψή της, αβρόχοις ποσί, σήμαινε ότι διάφοροι πόλεμοι, εθνικοί, πολιτικοί, μικροπολιτικοί, υλικοί, περιφερειακοί, κατέρρευσαν σε έναν, αλλά ω του θαύματος, επιλύθηκαν και ως ένας!
Και σε αυτό το ξετύλιγμα του κουβαριού, χωρίς αμφιβολία, οι πολύπλευρες συγκρούσεις σταδιακά θα διαχωριστούν και θα επαναβεβαιωθούν. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα ανασυγκροτηθεί μελλοντικά ένα λειτουργικό συριακό κράτος υπό αυτές τις συνθήκες, δεδομένης της πολύπλευρης ζημιάς που έχει γίνει μέσα στην πολύπαθη χώρα.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, θα μπορούσε να αποδειχτεί κάποια πλειοψηφική διόρθωση του σεχταριστικού συστήματος του Άσαντ. Αυτό, φυσικά, θα σήμαινε την εκ νέου ανάδυση εκείνων των υποκείμενων δυνάμεων που έδρασαν και έδωσαν γένεση στο κράτος του Άσαντ.
Θα ήταν ευσεβής πόθος, με τα σημερινά δεδομένα, να προσβλέπουμε στην ανάδειξη ενός νέου και δημοκρατικού κράτους από τις στάχτες του βάναυσου και καταπιεστικού καθεστώτος Άσαντ.
Απαιτείται ομολογουμένως μεγάλη φαντασία για να περιμένει κανείς από ένα πολυθρησκευτικό (Σουνίτες, Αλαουίτες, Δρούζοι, Χριστιανοί) και πολυεθνικό έθνος (Άραβες, Κούρδοι, Τουρκμένοι), που σπαράσσεται από δεκαετίες βίαιων συγκρούσεων και με διαφορετικές ατζέντες, κοσμικές και ισλαμικές, να θεραπεύσει τις διαιρέσεις του, να επουλώσει τις πληγές του και να ενωθεί πάνω στις ράγες ενός ενιαίου εθνικιστικού οράματος.
Οι δύο περιφερειακές δυνάμεις, Τουρκία και Ισραήλ, με διαφορετικούς στόχους, πιθανότατα θα διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες διαιρέσεις θα συνεχιστούν σε ένα αδύναμο και υποτελές, μελλοντικά, κράτος.
Ενώ υπάρχουν σοβαροί λόγοι ανησυχίας για το μέλλον της Συρίας, υπάρχουν επίσης και κάποιοι αισιόδοξοι. Η πλειοψηφία των Σύρων είναι εξόριστοι, είτε σε γειτονικά κράτη είτε, σε μικρότερο βαθμό, πιο μακριά.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τη στιγμή ετούτη υπάρχουν επτά μόνον εκατομμύρια Σύροι στη Συρία, και άλλα εννέα σε άλλες χώρες.
Δίπλα βρίσκεται η Ιορδανία, μια μοναρχία πεπειραμένη στην ουδέτερη στάση και να διατηρεί τον πληθυσμό της, η πλειοψηφία των οποίων είναι Παλαιστίνιοι, αν εξαιρέσουμε τους πρόσφατους πρόσφυγες, ικανοποιημένους ώστε να διαμαρτύρονται μόνο για τις υψηλές τιμές του νερού και του ρεύματος και για μερικά άλλα εσωτερικά ζητήματα.
Η συριακή διασπορά θα ήταν οπωσδήποτε ευτυχής να επιστρέψει πίσω εάν υπήρχε κάποια μορφή αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, εφόσον ήταν ανεκτική προς τις μειονότητες και δεν επέβαλε τζιχαντιστική κοινωνική πολιτική.
Η ιστορία, βεβαίως, της Δύσης στη Μέση Ανατολή, ήταν καταστροφική για τους μουσουλμάνους πολίτες, όπως και για τη φήμη της στην περιοχή. Συνεπώς το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται τώρα η Συρία από τους δυτικούς είναι μαθήματα για δημοκρατία.
Αυτό που επίσης δεν αναγνωρίστηκε ευρέως είναι ότι τα εθνικά σύνορα σε αυτό το μέρος του κόσμου επιβλήθηκαν, κάποτε, από τη Συμφωνία Σάικς–Πικό της γαλλικής και αγγλικής επιρροής.
Η απτή πραγματικότητα είναι ότι οι μουσουλμάνοι, Παλαιστίνιοι, Ιορδανοί, Λιβανέζοι, Σύροι ή και Τούρκοι, θεωρούν ο ένας τον άλλον… ‘αδελφικό’ λαό και η συντριπτική πλειοψηφία τους επιζητεί να ζήσει ειρηνικά.
Βεβαίως πάντα υφίσταται το γνωστό ρήγμα μεταξύ σουνιτών και σιιτών και θα απαιτηθεί πολύς χρόνος για να μετριαστεί, αλλά πολλοί δεν επιθυμούν αυτό να καταλήξει σε ανεξέλεγκτη σύγκρουση. Η Δύση οφείλει να αντιμετωπίσει την κατάσταση με ρεαλιστική νοοτροπία και ανάλογη πολιτική.
Πολλοί θεωρούν εδώ ότι οι αραβικές μοναρχίες έχουν εργαστεί καλύτερα από τις κοσμικές δημοκρατίες στην εξασφάλιση της πίστης του πληθυσμού τους, παρά τις διαφορετικές προελεύσεις και συμφέροντά τους.
Δυστυχώς, στη Συρία σήμερα, ακόμη και οι διαφορετικές ομάδες με παρόμοιες ατζέντες, έχουν αποκλίνοντα συμφέροντα. Η Τουρκία, προφανώς, δεν θα ανεχθεί την παρουσία αυτόνομης κουρδικής οντότητας στα σύνορά της.
Το Ισραήλ, από τη μεριά του, δεν θα καλωσορίσει άλλη ισλαμική οντότητα όπως η Χαμάς στα δικά του σύνορα. Κλείνοντας, όμως, πρέπει όμως να θυμόμαστε πάντοτε ότι αυτοί που κατέχουν τα όπλα κρατούν και την εξουσία, και αυτοί προφανώς δεν είναι η διασκορπισμένη συριακή διασπορά, που προσπαθεί απεγνωσμένα να ξαναδημιουργήσει τις ζωές και τα σπίτια της!
Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης είναι τέως διευθυντής Χειρουργικής και συγγραφέας