Νερό. Η δεύτερη σημαντικότερη φυσική ένωση για τον ανθρώπινο οργανισμό μετά το οξυγόνο. Είναι το κύριο συστατικό του σώματος μας και συντελεί στην διάλυση, μεταφορά και απορρόφηση όλων των θρεπτικών συστατικών, συντελεί στην εξισορρόπηση και λειτουργία των διαφόρων συστημάτων του ανθρώπινου οργανισμού, βοηθά στην αποβολή τοξινών και περίσσειας στοιχείων απ’ αυτόν, ενώ παράλληλα ρυθμίζει την θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος.
Η σπουδαιότητα του για την ανθρώπινη ζωή είναι η αιτία που οδηγεί τους παγκόσμιους οργανισμούς και την πολιτεία να θεσπίζουν συνεχώς κανόνες και κανονισμούς αναπροσαρμόζοντας και οριοθετώντας διάφορες παραμέτρους για να διασφαλίσουν την άριστη ποιότητα και την καταλληλότητα του από μικροβιολογικής και χημικής διάστασης, μεριμνώντας για την προστασία του καταναλωτή.
Η ανάγκη, στον πολιτισμένο κόσμο για λήψη κατάλληλου πόσιμου νερού, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, είναι συνυφασμένη με την εξέλιξη του ανθρώπου, παράλληλα όμως στις μέρες μας σε χώρες του τρίτου κόσμου μικρά παιδιά και όχι μόνο, είναι θύματα της έλλειψης και της ακαταλληλότητας νερού το οποίο διατίθεται για πόσιμο.
Σε αντίθεση με τα παραπάνω, σύμφωνα με μετρήσεις και μελέτες των αρμοδίων επιστημόνων παρατηρείται κάποιες φορές, άλλοτε περιστασιακά και άλλοτε μόνιμα, ότι το προς πόση διατιθέμενο νερό από τα δίκτυα ύδρευσης των πόλεων και των οικισμών κρίνεται μη κατάλληλο.
Περιπτωσιολογικά, η ακαταλληλότητα αυτή οφείλεται σε διάφορες παραμέτρους και έχει διαφορετική βαρύτητα σε κάθε περίπτωση, δημιουργώντας δικαιολογημένη ή αδικαιολόγητη ανησυχία.
Μπορεί δε να αφορά:
- υπερσυγκέντρωση αλάτων ασβεστίου, χλωρίου κλπ,
- υπερσυγκεντρώση των απαραίτητων απολυμαντικών,
- σπανιότερα, την παρουσία ακατάλληλου μικροβιακού φορτίου από τυχαία φαινόμενα,
- ακόμη και υπερσυγκέντρωση επιμολυντών βιομηχανικής ή γεωργικής προέλευσης οπότε κρίνεται πλήρως ακατάλληλο κλπ.
Άλλες πάλι φορές το νερό του υδρευτικού δικτύου ανεξαρτήτως της προέλευσής του, δεδομένης της επικουρικής απολύμανσης του, είναι απολύτως κατάλληλο για πόσιμο και θα αρκούσε η τοποθέτηση ενός φίλτρου κατακράτησης φερτών υλικών, σε κατάλληλο σημείο των εγκαταστάσεών μας, για να εξαλειφθούν μια σειρά προβλημάτων δευτερευούσης σημασίας.
Τα προβλήματα γύρω από το πόσιμο νερό αποκτούν σημαντικές διαστάσεις, και οικονομικές, αν συνεκτιμήσει κάποιος την άγνοια του καταναλωτή και τις συνήθειες του. Η συνήθεια της κατανάλωσης εμφιαλωμένου νερού δεν είναι ακίνδυνη για την υγεία μας. Τόσο ο κίνδυνος της μετανάστευσης πλαστικοποιητών στο νερό όσο και ο ακατάλληλος τρόπος μεταφοράς και αποθήκευσης του δεν μπορεί να αποκλειστούν.
Τα προβλήματα διογκώνονται ακόμη περισσότερο και ο καταναλωτής πέφτει θύμα παραπλάνησης λόγω του διαφημιστικού καταιγισμού, για την ανάγκη τοποθέτησης φίλτρων νερού για να απαλλαγεί από ανύπαρκτους επιμολυντές του τρεχούμενου νερού.
Για παράδειγμα, θα μας ήταν άχρηστη και επιζήμια η τοποθέτηση ενός φίλτρου στην οικιακή μας εγκατάσταση, το οποίο σύμφωνα με τον κατασκευαστή του απαλλάσσει το νερό μας από πυρηνικά κατάλοιπα, βαρέα μέταλλα και άλλες επικίνδυνες ουσίες, γιατί απλούστατα το διατιθέμενο νερό από το δίκτυο ύδρευσης της περιοχής μας δεν περιέχει πυρηνικά κατάλοιπα ή βαρέα μέταλλα !!!
Στις μέρες μας, σε παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, πληθώρα εταιριών κατακλύζει την αγορά από φίλτρα που υπόσχονται να μετατρέψουν ακατάλληλο προς πόση σε πόσιμο νερό.
Το κάθε προϊόν έχει συγκεκριμένες ιδιότητες που προκύπτουν από την μέθοδο φίλτρανσης (φίλτρα ενεργού άνθρακα, αντίστροφη ώσμωση κλπ) και μπορεί να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα προβλήματα. Η χρήση ενός οποιουδήποτε τυχαίου φίλτρου, πολλές φορές με δυσβάστακτο κόστος, άλλοτε επιλύει προβλήματα, άλλοτε δεν επιφέρει κανένα αποτέλεσμα και άλλοτε τα πολλαπλασιάζει.
Παρόλα αυτά και όποτε κρίνεται απαραίτητο, για να βελτιωθεί η ποιότητα του πόσιμου νερού, θα αποτελούσε λύση η τοποθέτηση και λειτουργία ενός συστήματος φίλτρανσης σε κατάλληλο σημείο των εγκαταστάσεων μας για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων υπαρκτών προβλημάτων. Το προς ύδρευση νερό ανάλογα και την προέλευσή του, έχει συγκεκριμένη σύσταση η οποία μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά προβλημάτων, τα οποία είναι εφικτό να αποφευχθούν.
Για να προσεγγίσουμε ορθολογικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα πρέπει να απευθυνθούμε στους ειδικούς επιστήμονες οι οποίοι αφού θα προσδιορίσουν τα υπαρκτά προβλήματα, χημικά ή μικροβιολογικά, θα πρέπει να κάνουν τις δέουσες προτάσεις επιλογής συστήματος φίλτρανσης, αποφεύγοντας την πρόταση συγκεκριμένων εμπορικών σημάτων, με αποκλειστικό σκοπό την προστασία της υγείας, την βελτίωση της γεύσης, της οσμής και της σύστασης του νερού. Παράλληλα δεν μπορούμε να παραβλέπουμε ότι τα ίδια τα φίλτρα μπορεί να είναι αιτία δημιουργίας προβλημάτων (υπεραφαλάτωση – απογύμνωση του νερού από χρήσιμα συστατικά, πολλαπλασιασμός μικροοργανισμών στην επιφάνεια του φίλτρου).
Επιπλέον πριν από την αγορά του οποιουδήποτε συστήματος κατεργασίας του προς πόση νερού είμαστε υποχρεωμένοι να ζητάμε τα συνοδευτικά έντυπα του συστήματος με τα χαρακτηριστικά του και τις αποδόσεις του καθώς και τα πιστοποιητικά καταλληλότητας από ανεξάρτητους επίσημους φορείς, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Άκρως απαραίτητος κρίνεται και ο έλεγχος των αποτελεσμάτων της λειτουργίας του φίλτρου κατά την διάρκεια της ζωής του, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι πεπερασμένη, για να εξαχθούν τα απαραίτητα συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα του και για την επιβαλλόμενη συντήρηση.
Ωστόσο, πρωταρχικής σημασίας για την καταλληλότητα του προς χρήση νερού στις εγκαταστάσεις μας, το οποίο δεν προορίζεται μόνο για πόσιμο αλλά και για να κάνουμε μπάνιο επί παραδείγματι, κρίνεται η καταλληλότητα και η καθαρότητα των ντεπόζιτων ή δεξαμενών αποθήκευσης, των σωληνώσεων, για την οποία πρέπει να μεριμνούμε με την χρήση των κατάλληλων απολυμαντικών σε τακτά χρονικά διαστήματα και κατά περίπτωση.
* Ο Γιάννης Μπαλαχούτης είναι χημικός.