Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για το πρόβλημα της λειψυδρίας που απειλεί τον τόπο μας με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον άνθρωπο, αλλά και για τη χλωρίδα και την πανίδα μας.
Οι προβληματισμοί αυτοί μας δίνουν την ευκαιρία να θυμηθούμε τις διερευνήσεις των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και συγκεκριμένα των προσωκρατικών ή αλλιώς λεγομένων φυσικών φιλοσόφων (γιατί το ενδιαφέρον τους στράφηκε κυρίως γύρω από τον εξωτερικό κόσμο), οι οποίοι εγκαταλείποντας τις μυθικές αιτιολογίες-ερμηνείες, επιχείρησαν να απαντήσουν στο ζήτημα της αρχής και της δομής του κόσμου. Οι φυσικοί φιλόσοφοι έκαναν τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση ενός επιστημονικού τρόπου σκέψης κι έθεσαν έτσι τα θεμέλια για τη μετέπειτα ανάπτυξη των φυσικών επιστημών. Αρχιγέτης και πρώτος στοχαστής και θεμελιωτής της ευρωπαϊκής φιλοσοφίας και επιστήμης ήταν ο Θαλής ο Μιλήσιος (6ος -5ος αιώνας π.χ.) ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Αφορμώμενος από γεωγραφικές και βιολογικές παρατηρήσεις αναγνωρίζει ως αρχή των όντων το ύδωρ, κινούμενος αυστηρώς εντός των ορίων της επιστημονικής παρατήρησης. Θεωρούσε πως τα πάντα προέρχονται από το νερό, πως όλοι οι οργανισμοί γεννιούνται μέσα στο υγρό στοιχείο και σ’ αυτό επιστρέφουν πεθαίνοντας και ότι η γη ίσταται πάνω στο νερό και γι’ αυτό δεν πέφτει, όπως, επίσης ότι τα πλοία δεν βουλιάζουν επειδή επιπλέουν στο νερό. Ο Θαλής που έζησε σε μια παραθαλάσσια πόλη της Μ. Ασίας, τη Μίλητο της Ιωνίας που είχε ποτάμι και έβρεχε συχνά, έβλεπε γύρω του παντού νερό. Παρατηρούσε ακόμα ότι ένα μεγάλο μέρος του πλούτου της πόλης του προερχόταν από το εμπόριο δια θαλάσσης. Είδε, επίσης, όταν ταξίδεψε στην Αίγυπτο, πόσο γόνιμη ήταν η γη μετά τις πλημμύρες του Νείλου. Ίσως, είδε βατράχια και σκουλήκια να εμφανίζονται μέσα από τις λάσπες μετά τη βροχή. Θ’ αναρωτήθηκε, ασφαλώς, πώς το νερό γινόταν πάγος ή ατμός κι ύστερα πάλι ξανάπαιρνε την πρώτη του μορφή.΄Ετσι συμπέρανε ότι το νερό είναι το πλεονάζον στοιχείο στη φύση. Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τις αντιλήψεις της εποχής του Θαλή, τα τέσσερα βασικά στοιχεία της φύσης είναι το νερό, η φωτιά, ο αέρας και η γη. Όλα τα πράγματα είναι συνθέσεις των τεσσάρων αυτών στοιχείων και η μορφή που παίρνει το καθένα εξαρτάται από την αναλογία των στοιχείων αυτών. Προς επίρρωση της άποψης του Θαλή ότι αρχή του κόσμου είναι το νερό ας θυμηθούμε ότι πριν από κάμποσα χρόνια προβλήθηκε η θεωρία ότι τα πάντα έχουν προέλθει από το υδρογόνο, το οποίο, ως γνωστόν, αποτελείται από νερό κατά τα δύο τρίτα του. Εξάλλου ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς νερό. Αντέχει περισσότερο χωρίς τροφή απ’ όσο χωρίς νερό και το σώμα του αποτελείται κατά το μεγαλύτερό του μέρος από νερό.
Ας μη ξεχνούμε, τέλος, ότι το έμβρυο αναπτύσσεται μέσα στο υγρό του αμνιακού σάκου.
Είναι αυτονόητη, επομένως, η αξία και η χρησιμότητα του νερού στη ζωή μας γιαυτό επιβάλλεται να το χρησιμοποιούμε με φειδώ για να μην το στερηθούμε.
*Η Στέλλα Κουσκουμπεκάκη είναι φιλόλογος, πρώην γυμνασιάρχης