Σε λίγες μέρες αποχαιρετούμε τον χρόνο που φεύγει και ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε με καλές ελπίδες τον νέο που έρχεται. Είναι ώρα απολογισμού, αναθεώρησης και χάραξης μιας νέας προοπτικής. Ένας Γάλλος φιλόσοφος θεωρεί ότι υπάρχουν γεγονότα και συμβάντα. Γεγονότα είναι εκείνα που λογικά περιμένουμε π.χ. η ανατολή του ήλιου, ενώ συμβάντα είναι εκείνα που εμφανίζονται ξαφνικά, ανατρέπουν την καθημερινότητά μας και αλλάζουν τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο π.χ. η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η θεωρία της σχετικότητας, ένας ξαφνικός θάνατος αγαπημένου προσώπου ή η σύνθεση της 9ης Συμφωνίας του Μπετόβεν. Η πανδημία ίσως ήταν ένα συμβάν που μας βρήκε απροετοίμαστους. Όχι μόνο τους απλούς ανθρώπους, αλλά και την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Ανατράπηκαν βεβαιότητες και παρακολουθούμε με δέος να χάνονται ανθρώπινες ζωές. Μόνο στην Αμερική υπήρξαν περισσότερα θύματα από όσα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Παράλληλα βρήκαν γόνιμο έδαφος για να ανθίσουν κάθε μορφής συνωμοσιολογίες και ανορθολογισμοί που, όσο κι αν το μόνο που αποδεικνύουν είναι ότι η ανθρώπινη βλακεία είναι άπειρη, αξίζει να μας προβληματίσουν, γιατί σε μια εποχή, που ο ορθός λόγος και η επιστήμη κυριαρχούν, επιβιώνουν οι αστρολόγοι, οι καφετζούδες και εκείνοι που ποντάρουν στο φόβο, που φυσικά είναι ένα κυρίαρχο ανθρώπινο συναίσθημα. Η απάντηση της επιστήμης με την παγκόσμια κινητοποίηση φαίνεται ότι και σήμερα θα δώσει μια ικανοποιητική λύση.
Επίσης το δίλημμα, αν αξίζει περισσότερο η ανθρώπινη ζωή ή η οικονομία, στις περισσότερες χώρες απαντήθηκε σωστά. Το πρόβλημα της ελευθερίας και της δημοκρατίας σε έκτακτες συνθήκες αξίζει, επίσης, να επανεκτιμηθεί. Αυτονόητο είναι ότι σε παρόμοιες καταστάσεις περιστέλλονται κάποιες ατομικές ελευθερίες για να προστατευθούν ύψιστα αγαθά. Φάνηκε ακόμα ότι υπάρχει ανάγκη να διαμορφωθεί μια πλανητική σκέψη, αφού σήμερα ο κόσμος έχει μικρύνει και οι διασυνδέσεις είναι πολλαπλές. Ταξιδεύομε όλοι με το διαστημόπλοιό μας τη Γη στον ουρανό. Η πορεία του θα εξαρτηθεί από την αίσθηση ευθύνης και σεβασμού του ρόλου που έχει καθένας στο ταξίδι αυτό.
Αν, όπως είπε ο Ηράκλειτος ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει και εμείς τα πιόνια αυτού του παιχνιδιού, κανένα παιχνίδι δεν παίζεται χωρίς κανόνες.
Μακροπρόθεσμα η ανθρώπινη κοινότητα έχει κάνει θαύματα. Μόνο που η πρόοδος δεν είναι συνεχής και ανοδική πάντα. Κάποτε υπάρχουν ανατροπές και οπισθοδρομήσεις. Είμαστε καταδικασμένοι να θέτουμε συνεχώς νέα ερωτήματα. Δεν πρέπει να εφησυχάζουμε με τις απαντήσεις που έχουν δοθεί στο παρελθόν.
Στον χρόνο που έρχεται κάποιες νέες απαντήσεις θα δοθούν, κάποιες βεβαιότητες θα ανατραπούν. Ελπίζω και εύχομαι σε όλους να υπερβούμε τις σημερινές δυσκολίες, να βγούμε γεροί στην άλλη όχθη και να απολαύσουμε την ζωή που μας χαρίστηκε.