«Ένας μικρός Σεπτέμβρης βάζει τα κλάματα/που στο σχολειό τον πάνε να μάθει γράμματα./
Θέλει να παίξει ακόμα με τ’ άστρα τ’ ουρανού/πριν έρθουν πρωτοβρόχια και συννεφιές στο νου./ Πρωτάκι, σχολιαρούδι, του κλέβουν το τραγούδι…».
Δεν έγινε ποτέ εμπορική επιτυχία. Δεν το «έπαιξαν» τα ραδιόφωνα. Δεν το έδειξαν οι τηλεοράσεις. Δεν το έχει ακούσει ο περισσότερος κόσμος. Κι όμως είναι ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχουν γραφτεί για τον ένατο μήνα του χρόνου. Για τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου. Για τον μελαγχολικό Σεπτέμβρη.
Τα όμορφα λόγια που αγγίζουν βαθιά μέσα την ψυχή, τα έγραψε ο αξέχαστος Ηλίας Κατσούλης και στη συνέχεια τα «έντυσε» μουσικά ο Παντελής Θαλασσινός, ο οποίος και ερμήνευσε με μοναδική ευαισθησία και τρυφερότητα το υπέροχο αυτό τραγούδι. Με τον τίτλο «Ένας μικρός, γλυκός, παλιός Σεπτέμβρης», κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2006 μέσα από το μουσικό άλμπουμ «Καλαντάρι».
Δεν είναι μόνο το Αυγουστιάτικο φεγγάρι που εμπνέει τους καλλιτέχνες να γράφουν τόσα και τόσα τραγούδια για τη χάρη του. Έχει και ο Σεπτέμβρης τα φεγγάρια του, που αν και είναι μελαγχολικά, έχουν τη δική τους ξεχωριστή χάρη και ομορφιά, αρκεί να μπορείς να τη δεις, αρκεί να θέλεις να τη νιώσεις…
Ο Σεπτέμβρης σηματοδοτεί με την άφιξή του το τέλος του καλοκαιριού. Το τέλος μιας περιόδου που είναι συνδεδεμένη με την ξεκούραση, τη χαλάρωση, την ανεμελιά και τις διακοπές. Είναι φυσικό λοιπόν να κουβαλάει μαζί του και τη μελαγχολία του φθινοπώρου που ακολουθεί. Σηματοδοτεί όμως επίσης και ένα νέο ξεκίνημα για τον καθένα μας. Όλοι μας έχουμε την αίσθηση πως, ο χρόνος αλλάζει με τον Σεπτέμβρη και όχι με τον Γενάρη.
Πρώτα απ’ όλα, το σχολικό έτος ξεκινάει κάθε Σεπτέμβρη και ολοκληρώνεται τον επόμενο Αύγουστο. Το πρωτάκι, σχολιαρούδι, μπορεί να «βάζει τα κλάματα» με το πρώτο κουδούνι του Σεπτέμβρη, αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά διαβαίνουν το κατώφλι της επόμενης τάξης τον ίδιο μήνα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει βεβαίως και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Αλλά και για τις περισσότερες δραστηριότητες, ο ένατος μήνας σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας περιόδου, με καινούριες υποχρεώσεις, έξοδα, ανάγκες, αλλά και προσδοκίες.
Ο μήνας Σεπτέμβριος λοιπόν είναι συνδεδεμένος με το ξεκίνημα, με την έναρξη και αποτελεί μια νέα αφετηρία για τους περισσότερους από εμάς. Μπορεί μεν, με τους «Μάηδες» να μετράμε, χαριτολογώντας, τα χρόνια που αφήνουμε πίσω μας, αλλά με τους «Σεπτέμβρηδες» συνδέουμε σίγουρα τα ξεκινήματά μας, σε όλες τις φάσεις της ζωής μας.
«Ένας γλυκός Σεπτέμβρης στάζει το μέλι του/σωστό παλικαράκι τρυγάει τ’ αμπέλι του,/
στα Σπάτα ληνοβάτης, στο Κορωπί γαμπρός,/να τρέμουν τα κορίτσια στα βλέφαρά του μπρος./ Φυσάει ο απηλιώτης, ο ζέφυρος της νιότης…».
Ο πιο δυνατός άνεμος στη ζωή μας, που φυσάει μονάχα μια φορά, είναι ο άνεμος της νεότητας. Ο απηλιώτης ή λεβάντες, ο δυνατός άγριος άνεμος που φυσάει από εκεί που βγαίνει ο ήλιος, δηλαδή ο ανατολικός άνεμος. Κι αν υπάρχει κάτι σήμερα που να σου θυμίζει τα χρόνια που πέρασαν, αυτό δεν είναι οι ξεθωριασμένες φωτογραφίες που δεν αναγνωρίζεις πλέον μέσα τους τον παρελθοντικό σου εαυτό, αλλά «ο ζέφυρος της νιότης» που κάποτε ένιωσες να σε φυσά. Έτσι κι αλλιώς, στη φύση του ανέμου είναι να διαπερνά τις εποχές, μεταφέροντας μηνύματα από το παρελθόν…
Τα χρόνια όμως συνεχίζουν να περνούν, να φεύγουν και, δυστυχώς, να μην ξαναγυρνούν.
Ο Σεπτέμβρης έχει μεγαλώσει αρκετά, έχει ξεθωριάσει η λάμψη του και δεν είναι πια τόσο γλυκός.
«Ένας παλιός Σεπτέμβρης, φίλος αχώριστος/καθώς περνούν τα χρόνια γίνεται αγνώριστος,/
το κόκκινο ραγίζει στα μήλα της Ροδιάς,/κίτρινα πέφτουν φύλλα στον κήπο της καρδιάς./
Η νύχτα μεγαλώνει, δίχτυα στο φως απλώνει…».
Όσο μελαγχολικός κι αν ακούγεται ο τελευταίος στίχος του τραγουδιού, άλλο τόσο αληθινός είναι. Τόσο αληθινός, όσο και ο κύκλος της ζωής. Η νύχτα μεγαλώνει καθώς ζυγώνει το φθινόπωρο. Κι εμείς μεγαλώνουμε και οφείλουμε να είμαστε ευγνώμονες της ζωής γι’ αυτό. Τα κίτρινα φύλλα του φθινοπώρου που πέφτουν καταγής αυτήν την εποχή, δεν θα πρέπει να μας μελαγχολούν, όσο υπάρχει ο φιλόξενος «κήπος της καρδιάς» που τα αγκαλιάζει. Όσο νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλον. Όσο θα γράφονται ακόμα τέτοια υπέροχα τραγούδια! Ένας μικρός Σεπτέμβρης που μεγαλώνει, είναι όλη μας η ζωή…
Ο φετινός Σεπτέμβρης έρχεται φορτωμένος με τις ενοχές του καλοκαιριού που μόλις αποχαιρετήσαμε. Εκτός από τη μελαγχολία της έλευσης του τέλους των διακοπών, που έτσι κι αλλιώς την χρεώνεται παραδοσιακά αυτός ο μήνας, επιπλέον επωμίζεται και τις ευθύνες της ανίχνευσης του ιικού φορτίου που κουβαλούν «λαθραία» στις αποσκευές τους, επιστρέφοντας από τις καλοκαιρινές τους διακοπές, οι περιπλανώμενοι ταξιδιώτες του Αυγούστου.
Επωμίζεται όμως και τις πρώτες συνέπειες της μεγάλης οικολογικής καταστροφής που προκάλεσε «ο Νέρωνας» του καλοκαιριού, με τις πρώτες σταγόνες της βροχής που θα πέσουνε πάνω στα καμένα…
Ο μήνας των μεγάλων προσδοκιών, αλλά και των μεγάλων διαψεύσεων, ο μήνας των υποσχέσεων αλλά και των απογοητεύσεων, θα φέρει μαζί του πολυποίκιλα συναισθήματα. Θα φέρει χαρές και ελπίδες στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα, αν θα έχουν νέους φοιτητές, θα φέρει όμως πίκρα και απογοήτευση στα σπίτια των 40.000 οικογενειών που δεν πανηγύρισαν καμία επιτυχία των παιδιών τους, αλλά ελπίζω να φέρει και προβληματισμό στους εμπνευστές της προχειρότητας και του αστάθμητου αποκλεισμού.
Θα φέρει δυνατές συγκινήσεις στους νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς, αλλά και περίσσιο φόβο στις σχολικές αίθουσες, που φέτος δεν θα κλείνουν λόγω της πανδημίας – όπως μας δηλώνουν οι αρμόδιοι υπουργοί – αν και θα φιλοξενούν περισσότερους μαθητές, λόγω της μείωσης του αριθμού των τμημάτων που απαίτησε το Υπουργείο Παιδείας μέσα στο κατακαλόκαιρο. Θα φέρει επίσης ανασχηματισμούς στην κυβέρνηση και «μετασχηματισμούς» στην αντιπολίτευση, αλλά και στην κοινωνία, θέλω να πιστεύω. Θα φέρει νέες κόντρες μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων.
Θα φέρει στα όριά του το Εθνικό Σύστημα Υγείας, που θα κληθεί να λειτουργήσει χωρίς τους χιλιάδες εργαζόμενους υγειονομικούς που τίθενται από σήμερα σε αναστολή. Θα φέρει ίσως και άλλες μεταλλάξεις του ιού και καταστάσεις ανεξέλεγκτες που όλοι απευχόμαστε να ζήσουμε. Σε διεθνές επίπεδο, ο Σεπτέμβρης θα φέρει – ως απότοκα της ανθρώπινης ματαιοδοξίας – νέους φόβους, νέους συσχετισμούς, νέες προκλήσεις, νέες παραβιάσεις, αστάθειες, ανασφάλειες, προβληματισμούς και ίσως και τους πρώτους πρόσφυγες από το σκληρά δοκιμαζόμενο Αφγανιστάν.
Μαζί με τις φωτογραφίες – «λάφυρα» του καλοκαιριού, που «αιχμαλώτισες» στη μνήμη του κινητού σου τηλεφώνου για να ξεγελάς τη νοσταλγία σου, άφησε λίγο χώρο και για κάποιες στιγμές, όταν θα παρακολουθείς μια από τις τελευταίες καλοκαιρινές βραδινές παραστάσεις, που ξεμείνανε μέσα στο μελαγχολικό Σεπτέμβρη, νιώθοντας εκείνη τη γλυκιά δροσερή ανατριχίλα στο κορμί σου, κάτω από τη ζακέτα που θα σκεπάζει τους ώμους σου.
Καλό μήνα σε όλους! Καλό φθινόπωρο!