Δεν χρειάζεται να είναι πρωταπριλιά για να πεις ένα ψέμα. Συνήθως ψέματα να είναι πρωταπριλιά για να πεις ένα ψέμα.

Συνήθως ψέματα λέγονται όλο το χρόνο. Όμως εκείνος ο Απρίλης του 1989 ήταν διαφορετικός. Είχε και ψέματα και αλήθειες. Το ψέμα εκείνης της πρωταπριλιάς ήταν  όταν ο τότε πρόεδρος της ΕΡΤ, Αντώνης Κωβαίος, έστειλε στον τότε δήμαρχο Ηρακλείου κ. Μανόλη Καρέλλη επιστολή με την οποία τον παρακαλεί να παρουσιάζει το δελτίο ειδήσεων της ελληνικής τηλεόρασης από τον τηλεοπτικό σταθμό της Κρήτης. Υπήρχε όμως και μια άλλη “πρωταπριλιάτικη” είδηση ότι η παντοδύναμος εκείνη την εποχή κ. Δήμητρα Λιάνη θα ερχόνταν στο Ηράκλειο, για να μιλήσει  το ίδιο βράδυ στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου στις 8.30μ.μ. Θέμα της ομιλίας της: “Η σύγχρονη Ελληνίς”.

Όλα αυτά αναφέρονται στην τότε τοπική ηρακλειώτικη εφημερίδα “Δημοκράτης” στο φύλλο της 1ης Απριλίου 1989.

Τα ψέματα όμως έχουν τα όριά τους και το πρωταπριλιάτικο ψέμα θα είχε νόημα αν όλο το χρόνο λέγαμε ή ακούγαμε αλήθειες. Όμως… εκείνη την πρωταπριλιά διαβάσαμε και αλήθειες από την προαναφερόμενη εφημερίδα και συγκεκριμένα το άρθρο: “Επαναλειτουργεί η Βικελαία”.

Η ανακαινισμένη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη επαναλειτουργεί την Τετάρτη 5 Απριλίου στις 6 το απόγευμα και παραδίδονται στο κοινό του Ηρακλείου ορισμένα από τα νεοσύστατα τμήματά της.

Τα τμήματα αυτά είναι το παιδικό, των δανειζόμενων βιβλίων και των αρχείων.

Με την ευκαιρία αυτή, ο Δήμος Ηρακλείου διοργανώνει στο κτήριο της Βικελαίας Βιβλιοθήκης μια τελετή κατά την διάρκεια της οποίας ο δήμαρχος κ. Καρέλλης θα κάνει τον απολογισμό των εργασιών που έγιναν εκεί την τελευταία πενταετία καθώς και η παρουσίαση δύο νέων εκδόσεων: της “Αλληλογραφίας του Γιώργου και Μάρως Σεφέρη (1936-1940)” και των “Βενετουργικών Μελετημάτων” του Νίκου Παναγιωτάκη.

Θυμάμαι με νοσταλγία εκείνα τα εγκαίνια, τον Απρίλη του 1989.

Ήμουν υπάλληλος μόλις τριών χρόνων. Θυμάμαι τον αγώνα δρόμου του τότε δημάρχου Μανόλη Καρέλλη, του αντιδημάρχου Φαίδωνα Βαρδαβά, του διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ηρακλείου Κώστα Σχιζάκη και φυσικά του εφόρου της Βικελαίας Βιβλιοθήκης Νίκου Γιανναδάκη. Θυμάμαι τους συναδέλφους μου να προσπαθούν αδιάκοπα, γιατί αγαπούσαν αυτό που έκαναν. Καλή τους ώρα ολονών. Οι σημερινοί εναπομείναντες στη Βιβλιοθήκη (εγώ, η Βενετία, ο Γιάννης, η Στεφανία, ο Στέφανος, η Ρένα, η Φιλία, ο Μύρος) είμαστε παιδιά εκείνης της φουρνιάς, εκείνου του καιρού!

Τέτοιες μέρες του Απρίλη! Στην ανακαίνιση, την αναδιοργάνωση και τα έργα που έγιναν την τελευταία πενταετία στη Βικελαία Βιβλιοθήκη, αναφέρθηκε στην ομιλία του ο τότε δήμαρχος Ηρακλείου, Μανόλης Καρέλλης με την ευκαιρία των εγκαινίων της ανακαινισμένης Βικελαίας Βιβλιοθήκης.

Παράλληλα βέβαια παρουσίασε και δύο νέες εκδόσεις της, την “αλληλογραφία του Γιώργου και Μάρως Σεφέρη” και τα “Βενετοκρητικά μελετήματα” του Νίκου Παναγιωτάκη. Επίσης παραδόθηκαν στο φιλόμουσο κοινό της πόλης μας ορισμένα νεοσύστατα τμήματα, όπως το τμήμα των αρχείων, το παιδικό τμήμα και το τμήμα των δανειζόμενων βιβλίων. Μια μεγάλη γιορτή για την πόλη μας, αφού έδωσαν το “παρών” πνευματικοί άνθρωποι, αλλά και φίλοι της μάθησης και της γνώσης!  Χαρακτηριστικός και ο χαιρετισμός του αείμνηστου εφόρου του Νίκου Χ. Γιανναδάκη:

“Σεβασμιώτατε, κύριε Δήμαρχε, κυρίες και κύριοι. Δυο λόγια μόνον έγραψα για να σας πως ως έφορος της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Η “Β. Δ. Β” έγινε τα τελευταία χρόνια με την αμέριστη συμπαράσταση της δημοτικής Αρχής-συμπαράσταση που ελπίζουμε να είναι αδιάπτωτη και στο μέλλον γιατί υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα να γίνουν εδώ. Την ευθύνη για τις ατέλειες, του σήμερα παραδιδόμενου έργου, πρέπει να τις καταλογίσετε αποκλειστικά σε μένα. Όσο δε για τον έπαινο, για ό,τι θετικό θα διαπιστώσετε, όταν στο τέλος αυτής της τελετής περιέλθετε τους χώρους αυτού του κτηρίου, αυτός ο έπαινος ανήκει εξολοκλήρου στο σύνολο του προσωπικό της “Β.Δ.Β.”. Αυτός ήταν ο Νίκος, δίκαιος για όλους και άδικος πολλές φορές για τον εαυτό του! Έτσι μας γαλούχισε, έτσι μας έμαθε, έτσι μάθαμε δίπλα του. Ίσως ακόμα να “ακούει” το “εκ βάθους καρδίας” ευχαριστώ όλων μας.

Τέτοιες μέρες… Ηράκλειο, Απρίλης του 2021. Δύσκολοι οι καιροί λόγω της πανδημίας, αλλά η ΒΔΒ συνεχίζει μαζί με όλα τ’ άλλα το πλούσιο εκδοτικό της έργο με έξι (6) νέες εκδόσεις που θα παίξουν ρόλο καθοριστικό στην παραπέρα αγωγή της τοπικής ιστορικής και πολιτισμικής αυτογνωσίας, φροντισμένες με τη γνωστή καλαισθησία και την επιμελημένη φροντίδα των επιμελητριών και εχόντων την τυπογραφική επιμέλεια, αλλά και εκδοτική φροντίδα.

Δικαιούται να καμαρώνει για την έκδοση του περιοδικού της “παλίμψηστον” του 37ου τεύχους, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του αοιδίμου αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κυρίας Στυλιανής Σ. Χαρκιανάκη. Ενός Λογιωτάτου ιεράρχου και σπουδαίου Ανθρώπου της Εκκλησίας. Επίσης για τις εκδόσεις με τίτλους:

α) Στιγμές του Κρητικού ζητήματος στο Ρωμιό του Γεωργίου Σουρή, της Τόνιας καφετζάκη, β) επανέκδοση του βιβλίου με τίτλο:  πληθυσμοί και οικισμοί της ανατολικής Κρήτης 16ος-19ος αιώνας, του Νίκου Ανδριώτη, γ) το ημερολόγιο του 2021 με θεματογραφία από την εθνεγερσία της επανάστασης του 1821 δ) την καλαίσθητη κασετίνα (μία θαυμαστή συλλογή “φιλελληνικών παιγνιοχάρτων” όπου τις συνήθεις φιγούρες του Ρήγα,  της Ντάμας και του Βαλέ, αντικαθιστούν πρόσωπα ηρώων του εικοσιένα. Τέλος το εκδοτικό  έργο της Βιβλιοθήκης μας συμπληρώνει το βιβλίο του Δημητρίου Βικέλα με τίτλο: “Η Ελλάς πρό του 1821, το οποίο επιμελήθηκε και το συνοδεύει με κατατοπιστικά και μεστά επιλεγόμενα ο καθηγητής του τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Κώστας Ανδρουλιδάκης. Με την παρούσα έκδοση της ΒΔΒ συμβάλλει στον εορτασμό των 200 χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης και συγχρόνως τιμά Εκείνον! με το όνομα του οποίου είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη, η δωρεά του οποίου έδωσε και το όνομα στη Βιβλιοθήκη μας.

Τέλος με την ευκαιρία του εορτασμού των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, ο Δήμος Ηρακλείου με την Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, διοργανώνουν έκθεση στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, το ερχόμενο φθινόπωρο με θέμα: “Κρήτη 1821-1898: Στους δρόμους της Επανάστασης”. Την ευθύνη της παρουσίασης των εκθεμάτων έχει αναλάβει ο συντηρητής έργων τέχνης και μουσειολόγος κ. Ηλίας Παπαγεωργίου.

Απρίλης του 2021. Παρ’ ότι βιώνουμε μια περίοδο δοκιμασίας και αβεβαιότητας λόγω της παρατεταμένης και επιθετικής πανδημίας, η Βιβλιοθήκη μας παρ’ όλες τις αντιξοότητες και τα προβλήματα προσπαθεί να σταθεί όρθια, συνεχίζοντας την μακραίωνη προσφορά της, προσπαθώντας να σηκώσει το βαρύ φορτίο της πλούσιας πολιτισμικής της κληρονομιάς!