Η Αλεξάνδρα Ψαράκη, το πιο τυχερό αλλά και το πιο τραγικό μέλος της οικογένειας, έφυγε χθες για τον κόσμο της αιωνιότητας, αφού φρόντισε τους γονείς και όλα της τα αδέρφια. Είναι το δέκατο μέλος της οικογένειας και το όγδοο παιδί του Αριστείδη Ψαράκη από την Κασταμονίτσα, που εγκαταστάθηκε στο ανοιχτό και φιλόξενο Αρκαλοχώρι και αγωνίστηκαν ενάντια στις δυσκολίες της εποχής μαζί με τη γυναίκα του, παλεύοντας από νύχτα σε νύχτα σε ποικίλα επαγγέλματα, για να ξεχρεώσουν τα δάνειά τους, κυρίως στη Habros, που τους εξουθένωσαν.
Παρ’ όλα αυτά είχαν υψηλές βλέψεις και όνειρα για τα πανέξυπνα χαρισματικά τους παιδιά, κυρίως για τους τρεις τους γιους. Έτσι, παρά τις στερήσεις, βρήκε ο πόλεμος το Γιώργο και τον Κώστα (ο Νίκος είχε πεθάνει στην πρώτη του νεότητα) να σπουδάζουν, με άριστες επιδόσεις.
Ο πόλεμος σημάδεψε την οικογένεια του Αριστείδη Ψαράκη, γιατί, κυνηγημένα τα αγόρια από τα πατριωτικά τους ιδανικά και τις ηθικές τους αρχές, ρίχτηκαν από τους πρώτους στην Αντίσταση.
Ο Γιώργος, μπαίνοντας μετά τη Μάχη της Κρήτης στην οργάνωση Κρητική Επαναστατική Εθνική Επιτροπή, υπεύθυνος προπαγάνδας του β΄ τομέα Αρκαλοχωρίου, υπήρξε, στρατολογημένος από το λοχαγό Μανώλη Καμπάκη, βασικός παράγων της επιτυχίας του πρώτου σαμποτάζ της Ευρώπης στο αεροδρόμιο Καστελλίου (Ιούνιος 1942) και έφυγε στη Μέση Ανατολή, όπου στο Κίνημα κλείστηκε στα Σύρματα. Ο Κώστας πρωτοστάτησε στην ίδρυση της ΕΠΟΝ της περιοχής Αρκαλοχωρίου από το 1943 και εργάστηκε για την Αντίσταση και τον πολιτισμό του τόπου. Ενώ η οικογένεια έχασε από πνευμονία τη δεκαοχτάχρονη κόρη της, Αντωνία.
Στον φοβερό εμφύλιο σπαραγμό, που ετοίμασαν οι ευεργετημένοι από την Ελλάδα σύμμαχοι, τα δυο αδέρφια κυνηγήθηκαν ανηλεώς και όλη η οικογένεια χαρακτηρίστηκε αριστερή και ταλαιπωρήθηκε αφάνταστα. Το αρχείο του Γιώργου Ψαράκη αποδεικνύει τον άγριο, τυφλό φανατισμό, που όριζε τα πράγματα στη μετεμφυλιοπολεμική Ελλάδα. Όμως την οικογένεια έσωσαν οι πνευματικές και ηθικές αξίες και δυνάμεις της.
Η Βιργινία, άριστη μοδίστρα, στήριξε οικονομικά την οικογένεια για πολλά χρόνια, ενώ υπήρξε προικισμένη και ευαίσθητη ποιήτρια. Ο Κώστας έγινε γιατρός με σπάνιες επιστημονικές περγαμηνές και ο Γιώργος τελείωσε την Ανωτάτη Εμπορική, αλλά μένοντας άνεργος – τιμωρημένος για την πατριωτική του θυσία – ασχολήθηκε με τα αγροτικά, προσφέροντας ως δημοτικός σύμβουλος, ως πρόεδρος της Κοινότητας, ως πρωτοπόρος παράγων του συνεταιριστικού κινήματος και της Ένωσης και αργότερα μέσα από το ΠΑΣΟΚ, μοναδικός και πρώτος βουλευτής στην Κρήτη, διοικητής του ΟΓΑ, ιδρυτικό μέλος των Μινωικών Γραμμών, για το συμφέρον των οποίων θυσίασε ρομαντικά και ιδεαλιστικά το δικό του οικονομικό συμφέρον, καθώς και από πολλές άλλες θέσεις.
Ο Γιώργος Ψαράκης με τον ιδιόμορφο χαρακτήρα και τη φανατική προσήλωση στην εντιμότητα και στην ανιδιοτέλεια, στο πολιτικό ήθος, έμεινε αξέχαστος στην νεότερη κοινωνική και πολιτική ιστορία της Ελλάδας, ένα παράδειγμα ανεξίτηλο. Και είμαστε περήφανοι όσοι τον ξέρομε, γιατί είναι πρώτος στις θετικές εξαιρέσεις του πολιτικού βίου. Ο Κώστας καλλιέργησε άριστα, εκτός της παιδιατρικής, ποικίλες μορφές τέχνης, και υπήρξε μια σταθερή φωνή του αγώνα για το καλύτερο του ανθρώπου.
Οι συμφορές του πολέμου και κυρίως η παραδοσιακή νοοτροπία με τα στερεότυπά της συνετέλεσαν στο να μη δημιουργήσουν οικογένεια τα πέντε από τα έξι αδέρφια, και να ζήσουν ως τα γηρατειά τους ο ένας για τον άλλον, απομονωμένοι πεισματικά στις φυσικές τους αδυναμίες, στην προσήλωσή τους στο ωραίο ή άγριο παρελθόν, στα παλιά κυνηγητά ή στις δόξες τους.
Η φυσιολογική ανασφάλεια, «τι θα γίνει ο τελευταίος;», οδήγησε στην καθυστέρηση της πραγματοποίησης του ονείρου τους, της δημιουργίας του Ψαράκειου Γηροκομείου, που θα προστατεύει τους αδύναμους και έρημους ανθρώπους. Ίδρυμα, που οικονομικά μπορούσε πανεύκολα να διεκπεραιώσει προ της οικονομικής κρίσης η οικογένεια.
Όμως το Συμβούλιο που η οικογένεια όρισε, παρά τις προσπάθειές του, δεν μπόρεσε λόγω της φοβερής γραφειοκρατίας, αλλά κυρίως της αδυναμίας να πουληθούν στην τιμή που πρέπει και αξίζουν τα ακίνητα του κληροδοτήματος, ώστε να κτιστεί το Ψαράκειο, να υλοποιήσει το όνειρο της οικογένειας.
Το Δ. Σ. του Ψαράκειου διαφύλαξε με ιερή προσοχή τη σπουδαία περιουσία του κληροδοτήματος και τις χιλιάδες μετοχές των Μινωικών Γραμμών, που δυστυχώς σήμερα έχουν πέσει πολύ χαμηλά (χρήματα στο κληροδότημα η οικογένεια Ψαράκη δεν άφησε).
Οι τελευταίες προσπάθειες να ενταχθεί το Ψαράκειο σε πρόγραμμα δημιουργούν ελπίδα και αισιοδοξία για την πραγματοποίηση του σκοπού της οικογένειας και για το συμφέρον της κοινωνίας.
Εκείνο που μας λυπεί πολύ είναι το ότι χθες, 23 Αυγούστου 2018, πέθανε και το τελευταίο από τα οκτώ παιδιά του Αριστείδη και της Ευτυχίας Ψαράκη, η Αλεξάνδρα, μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος του Ψαράκειου. Πέθανε 90 χρόνων, πλήρης ημερών, ίσως προσπαθώντας να προφτάσει τη θεμελίωση του γηροκομείου, για το οποίο μιλούσε και στο παραλήρημά της, και στον ύπνο της.
Λυπούμαστε, το Δ. Σ. και γενικά όσοι μπορέσαμε να εκτιμήσομε την εθνική και κοινωνική προσφορά της και να κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητες της επικής και τραγικής οικογένειας, γιατί η Αλεξάνδρα, που έκλεισε την αυλαία, δεν θα μεταφέρει χαρούμενα μαντάτα στα επτά της αδέρφια, που την περιμένουν.
Εμείς τους στέλνουμε την υπόσχεση ότι με τις όποιες δυσκολίες θα προσπαθήσουμε, ξεχνώντας τα δικά μας προβλήματα, να πραγματοποιήσουμε τη θέλησή τους, το Ψαράκειο Ίδρυμα, που μεταξύ των άλλων αιτίων η φυσιολογική ανασφάλεια εμπόδισε τους ίδιους να το κάνουν, όταν ήταν νεότεροι, για το καλό του Τόπου και των Ανθρώπων.