Η ένδυση ήταν και είναι ένα μια σημαντική δραστηριότητα στην ανθρώπινη φύση και αφορά κυρίως στην κάλυψη του σώματος με ρούχα για την προστασία από τις καιρικές συνθήκες.

Ο τρόπος της ένδυσης ποικίλει ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, τη σχετική κουλτούρα, την ηλικία, το επάγγελμα, το κοινωνικό υπόβαθρο και την κοινωνική περίσταση. Εκτός του ότι η ενδυμασία είναι απαραίτητη για την υγεία, καθόσον προστατεύει το σώμα από τις άσχημες καιρικές συνθήκες, συνδέεται και με τον χαρακτήρα του ατόμου.

Κάθε ένας διαλέγει τον τρόπο με τον οποίο ντύνεται ανάλογα με την προσωπικότητά του. Σχεδιασμοί, εμπνεύσεις υπήρχαν από τους πανάρχαιους χρόνους, όπως τεκμαίρεται από αρχαιολογικά ευρήματα.

Οι αναπαραστάσεις των μινωικών τοιχογραφιών είναι μια απόδειξη για το πόσο στη Μινωική Κρήτη υπήρχε ένας πολύ αξιόλογος ενδυματολογικός προσανατολισμός. Αν και δεν έχει διατηρηθεί κάποιο υπόλειμμα ενδύματος, λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, οι πληροφορίες μας προέρχονται από αναπαραστάσεις τοιχογραφιών, αγγείων, κοσμημάτων, σφραγίδων και από κυρίως ειδώλια γυναικείων και ανδρικών μορφών.

Παρατηρείται ότι το μινωικό ένδυμα είναι προσαρμοσμένο στο σώμα, πρόκειται δηλαδή για εξατομικευμένο ρούχο. Αργότερα στην Αρχαία Ελλάδα και παρά την γενική αντίληψη ότι τα ρούχα ήταν όλα λευκά, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με ίχνη χρωμάτων σε αγάλματα και από συμπεράσματα βάσει αναπαραστάσεων, τα υφάσματα που φορούσαν οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αρκετά έντονα χρώματα και ήταν περίτεχνα διακοσμημένα.

Η μεγαλοπρέπεια του ενδυματολογικού κώδικα εποχής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας δηλώνει τη σημασία που έδινε η άρχουσα τάξη για τη συνολική της παρουσία. Οι ενδυματολογικές αλλαγές ανά τους αιώνες παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον και είχαν άμεση εξάρτηση από τις κοινωνικές αλλαγές και τις κλιματολογικές ανάγκες.

Η ένδυση άρχισε να βιομηχανοποιείται μέσα από ιδέες και γνώσεις διάσημων σχεδιαστών μόδας οι οποίοι ανέδειξαν δημιουργήματά τους σε έργα τέχνης. Αρκετές χώρες έχουν τιμήσει τους σχεδιαστές τους έχοντας εκθέσει τα δημιουργήματά τους σε σύγχρονα μουσεία μόδας.

Μουσεία θεάτρων και στη χώρα μας εκθέτουν ενδυματολογικά αριστουργήματα τα οποία φορέθηκαν κάποτε από γνωστούς ηθοποιούς σε θεατρικές παραστάσεις. Η παραγωγή ενδυμάτων στη σημερινή εποχή παρουσιάζει σημαντικές διαφορές σε σχέση με τους προηγούμενους αιώνες και έχει αναδειχθεί σε πολύ σημαντική δραστηριότητα της σημερινής κοινωνίας με αποτέλεσμα τη δημιουργία σχετικών επαγγελμάτων.

Τα ενδύματα είναι περισσότερο προσαρμοσμένα στην καθημερινότητα, στην επαγγελματική δραστηριότητα του ατόμου με σχεδιασμούς που προσφέρουν άνεση και ελευθερία κινήσεων.

Οι σχεδιαστές μόδας παρουσιάζουν τις δημιουργίες τους σε ρυθμό ταχύτερο από προηγούμενα χρόνια υποβοηθούμενοι πλέον από τις νέες τεχνολογίες. Τα ενδύματα ειδικά αυτά της υψηλής ραπτικής έχουν υψηλό κόστος και δεν διατίθενται σε μαζική παραγωγή.

Όμως με την εξέλιξη της τεχνολογίας που συνεπάγεται τη μαζική παραγωγή ενδυμάτων δίνεται η δυνατότητα να προμηθευτούν ενδύματα επίσης καλοφτιαγμένα και ευρύτερες ομάδες πληθυσμού.

Τα τελευταία χρόνια η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) έχει φέρει επανάσταση στη βιομηχανία της μόδας, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις και βελτιώνοντας πολλές πτυχές του κλάδου με διάφορους τρόπους. Οι αλγόριθμοι της ΤΝ μπορούν να δημιουργούν σχέδια μόδας ή να βοηθούν τους σχεδιαστές στη διαδικασία δημιουργίας.

Επίσης, η ΤΝ μπορεί να βελτιώσει την παραγωγή, εντοπίζοντας αποδοτικότερες μεθόδους και ελαχιστοποιώντας τα βιομηχανικά απόβλητα, τα οποία είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για την εποχή μας.

Η ΤΝ χρησιμοποιεί ανάλυση δεδομένων για να προβλέψει μελλοντικές τάσεις της μόδας αναλύοντας δεδομένα από κοινωνικά δίκτυα, όπως πωλήσεις και προτιμήσεις πελατών.

Έτσι οι εταιρείες μπορούν να προβλέψουν ποια προϊόντα θα είναι δημοφιλή στο μέλλον και να προσαρμόσουν τις συλλογές τους αναλόγως. Επίσης μπορεί να προσωποποιήσει τις ανάγκες του καταναλωτή αναλύοντας τα δεδομένα αγορών και τις προτιμήσεις των καταναλωτών για να προσφέρει εξατομικευμένες προτάσεις προϊόντων.

Αυτό γίνεται μέσω αλγορίθμων που μαθαίνουν τις προτιμήσεις του κάθε πελάτη και προτείνουν είδη ένδυσης και αξεσουάρ που ταιριάζουν στις ανάγκες του. Με την ΤΝ και την Επαυξημένη Πραγματικότητα (Augmented Reality)ýý (AR), οι καταναλωτές μπορούν να κάνουν Εικονική Δοκιμή (Virtual Try-On) ρούχων ψηφιακά πριν τα αγοράσουν.

Αυτή η τεχνολογία βοηθά στη μείωση των επιστροφών. Στη βιομηχανία μόδας, η ΤΝ συνδυάζεται με ρομποτικά συστήματα για την αυτοματοποίηση διαδικασιών παραγωγής, όπως η κοπή υφασμάτων και η συναρμολόγηση ενδυμάτων, επιτρέποντας μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα.

Η εφαρμογή της ΤΝ στη μόδα όχι μόνο βελτιώνει τις λειτουργίες και την αποτελεσματικότητα των εταιρειών αλλά και προσφέρει νέες δυνατότητες για δημιουργικότητα και καινοτομία.

Ως εκ τούτου, οι εταιρείες μόδας που ενσωματώνουν την ΤΝ στις διαδικασίες τους μπορούν να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να προσαρμοστούν καλύτερα στις εξελισσόμενες ανάγκες των καταναλωτών με τους εξής τρόπους:

1. Εξερεύνηση του Χώρου Σχεδιασμού Οι αλγόριθμοι της ΤΝ μπορούν να αναλύουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων μέσω κοινωνικών δικτύων, περιοδικών μόδας και ιστορικών αρχείων, για να εντοπίσουν τάσεις και να προτείνουν νέες ιδέες σχεδίων.

2. Βελτιστοποίηση Σχεδιασμού Η ΤΝ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο βελτιστοποίησης, επιτρέποντας στους σχεδιαστές να δημιουργούν πρωτότυπα σχέδια με αλγόριθμους που προτείνουν βελτιώσεις ή εναλλακτικές λύσεις. Αυτό μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία σχεδιασμού και να οδηγήσει σε αποδοτικά και αποτελεσματικά προϊόντα.

3. Προσομοιώσεις Υλικών και Υφασμάτων Οι προσομοιώσεις που βασίζονται σε ΤΝ μπορούν να προβλέπουν πώς διαφορετικά υλικά και υφάσματα θα συμπεριφερθούν όταν χρησιμοποιηθούν σε συγκεκριμένα προϊόντα. Αυτό βοηθά τους σχεδιαστές να επιλέγουν τα κατάλληλα υλικά και να προβλέπουν το τελικό αποτέλεσμα χωρίς να χρειάζονται πολλαπλά φυσικά δείγματα.

4. Εικονική Δοκιμή και 3D Σχεδιασμός Η ΤΝ σε συνδυασμό με την τρισδιάστατη σχεδίαση (3D modeling) επιτρέπει στους σχεδιαστές να δημιουργούν ψηφιακά μοντέλα των ρούχων και να τα δοκιμάζουν σε εικονικά μοντέλα. Αυτό μειώνει την ανάγκη για φυσικά πρωτότυπα και επιταχύνει τη διαδικασία σχεδιασμού.

5. Προσαρμογή και Εξατομίκευση Η ΤΝ μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία εξατομικευμένων σχεδίων που είναι προσαρμοσμένα στις ακριβείς διαστάσεις και προτιμήσεις του πελάτη. Με την ανάλυση των δεδομένων του πελάτη, η ΤΝ μπορεί να προτείνει σχέδια που ταιριάζουν απόλυτα στο σώμα και το στυλ του πελάτη.

6. Βελτιστοποίηση Παραγωγής Ο σχεδιασμός της παραγωγής καθοδηγούμενος από την ΤΝ μπορεί να βελτιστοποιήσει τις διαδικασίες της μέσω της αυτοματοποίησης και της ρομποτικής. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υψηλή ραπτική, όπου η ακρίβεια και η ποιότητα είναι κρίσιμες.

7. Αναγνώριση Ευρεσιτεχνιών και Πνευματικών Δικαιωμάτων Οι αλγόριθμοι της ΤΝ μπορούν να αναλύσουν υπάρχοντα σχέδια και να αναγνωρίσουν ευρεσιτεχνίες και πνευματικά δικαιώματα, βοηθώντας τους σχεδιαστές να αποφύγουν την παραβίαση δικαιωμάτων και να δημιουργήσουν πραγματικά πρωτότυπα έργα.

8. Φιλική προς το περιβάλλον Μόδα Η ΤΝ μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών στον σχεδιασμό μόδας, ενισχύοντας τις παραδοσιακές διαδικασίες, επιτρέποντας στους σχεδιαστές να αναλύουν και να επιλέγουν υλικά που είναι φιλικά προς το περιβάλλον και να μειώνουν τα απόβλητα στην παραγωγή.

Η ενσωμάτωση της ΤΝ στον σχεδιασμό ρούχων υψηλής ραπτικής προσφέρει μια νέα διάσταση δημιουργικότητας και αποτελεσματικότητας, επιτρέποντας στους σχεδιαστές να εξελίσσουν την τέχνη τους και να παρέχουν μοναδικές και εξατομικευμένες δημιουργίες στους πελάτες τους.

Πάντα όμως τον κυρίαρχο ρόλο θα έχει ο ανθρώπινος παράγων και ως σχεδιαστής και ως φυσικό μοντέλο στην παρουσίαση και τη διάθεση του δημιουργήματος.

Πηγές

1. How AI is revolutionizing the Fashion Industry, Oleksandra Baukh, 2024. 2. Artificial Intelligence In Fashion, By Brandon Ginsberg, CEO at ApparelMagic, an ERP solution designed for Fashion Companies, 2023.

Η Ιωάννα Δ. Μαλαγαρδή είναι Δρ. Υπολογιστικής Γλωσσολογίας – Ιστορικός