Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έδωσε για ακόμη μια φορά την ευκαιρία στις δημοσκοπικές εταιρείες να μελετήσουν την συμπεριφορά των πολιτών και την άποψή τους απέναντι στο δίλημμα του τίτλου του άρθρου. Αναφέρομαι σε γνωστές και αξιόπιστες εταιρείες και όχι της μιας εποχής και ενός σκοπού, γιατί υπήρξαν στο πολύ κοντινό παρελθόν και τέτοιες ύπουλες και ανόητες εκλάμψεις.
Τα αποτελέσματά τους είναι χρήσιμα και για τα πολιτικά μας στελέχη, αφού βλέπουν πως διαμορφώνεται το σκηνικό εκεί χαμηλά στα στρώματα της κοινωνίας και ποιες είναι οι τάσεις και οι τοποθετήσεις τους σε βασικά προβλήματα του καιρού μας. Έτσι, πρόσφατα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον αν μελετούσαμε τις γνώμες των Ελλήνων σε αυτό το κρίσιμο για την Ευρώπη θέμα, που διαδραματίζεται σχετικά κοντά μας σε όσες δημοσκοπήσεις έλαβαν χώρα σε συγκεκριμένα δείγματα πληθυσμού και είδαν το φως της δημοσιότητας.
Απ’ όλες αυτές, το τελικό συμπέρασμα είναι ότι ένα σεβαστό τμήμα της κοινωνίας μας τάχθηκε υπέρ των ενεργειών της επιτιθέμενης Ρωσίας και ένα άλλο υψηλό, βρέθηκε απέναντι σε κάθε αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Μικρότερα ποσοστά πολιτών δήλωσαν πως δεν έπρεπε να καταδικαστεί η ρωσική εισβολή, ενώ πολλοί ήταν εκείνοι που τάχθηκαν υπέρ της άποψης να κρατήσει η χώρα μας ουδέτερη στάση. Φυσικά τα ποσοστά συνεχώς άλλαζαν και σίγουρα θα αλλάξουν σε κάποια άλλη νέα και αξιόπιστη έρευνα, όταν αυτή έρθει στο προσκήνιο μετά από λίγο καιρό.
Όμως, εκείνο που μάλλον πρέπει να κρατήσουμε από την όλη ιστορία, είναι ότι ένα μικρό μεν αλλά σεβαστό τμήμα της κοινωνίας μας παρουσιάζει ακόμα και σήμερα αντιδυτικές τάσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα και μάλιστα αποκλίνοντας, με υψηλότερα ποσοστά, από τον συνήθη ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το συγκεκριμένο θέμα προσφέρθηκε για άλλη μια φορά να διχάσει τον ελληνικό λαό, με δηλώσεις, βαθυστόχαστες αναλύσεις σε εφημερίδες και τηλεοπτικούς σταθμούς, με αντιπολεμικές εκδηλώσεις χωρίς όμως να κατονομάζεται ο στόχος και εναντίον ποιου στρέφονται, με συναυλίες και απόψεις τραγουδοποιών και εκτελεστών, με κατασταλάγματα σοφίας πολιτικών αναλυτών πολλά από τα οποία απείχαν παρασάγγας από την πραγματικότητα, με καθημερινή και ολονύκτια παρέλαση από τα δημόσια μέσα απόστρατων αξιωματικών, στρατηγών, ναυάρχων και αντιπτεράρχων, οι οποίοι όλοι εζήλωσαν την δόξα πολλών δημοσιογράφων και έσπευσαν να λάβουν θέση στα πάνελ και στις εξέδρες της αναγνωρισιμότητας, και τόσα άλλα που είδαμε και ακόμα θα συνεχίσουμε να παρατηρούμε αφού ο αδελφοκτόνος, στην πραγματικότητα, πόλεμος συνεχίζεται.
Παράλληλα μαζί με όλα αυτά, ήταν η κατάλληλη ευκαιρία να δούμε πως ορίζεται η στάση των πολιτών απέναντι στη δύση, και εδώ εξήχθησαν πραγματικά χρήσιμα συμπεράσματα. Κάποιοι μίλησαν για πουτινόφιλους, άλλοι για αντιδυτικό παραδοσιακό πνεύμα και σκοταδιστές, χρησιμοποιώντας τόσους και άλλους τόσους νεολογισμούς και χαρακτηρισμούς. Όμως, μια είναι η απτή πραγματικότητα. Παρατηρώντας μεταπολεμικά την άποψη του κόσμου για τη δύση, γενικότερα, παρατηρούμε κάποια ξεχωριστά τμήματα της κοινωνίας που βρίσκονται προσκολλημένα στις δικές τους αμετακίνητες απόψεις και εμμονές.
Είναι το σκληρότερο ιδεολογικά ποσοστό, εκείνοι που ακόμα και σήμερα, πάνω από εβδομήντα χρόνια τώρα, ζουν τον εφιάλτη της απώλειας της εξουσίας, τότε που θα μπορούσε δηλαδή να αλλάξει ο ρους ης ιστορίας της χώρας με την αποχώρησή της από το άρμα της δύσης και την εισδοχή μας στο πρώην ανατολικό μπλοκ. Φυσικά το κύμα αυτό, και κυρίως το αντιαμερικανικό ρεύμα, διογκώθηκε έτι περαιτέρω λίγο μετά τη μεταπολίτευση που ακολούθησε τα δραματικά γεγονότα της Κύπρου με ευθύνη των Αμερικανών και των Βρεττανών οι οποίοι βρήκαν ευήκοα ώτα σε δικούς μας άφρονες, δήθεν εθνικόφρονες.
Ένα σημαδιακό τέλος γεγονός είναι η εκθεμελίωση της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων του εικοστού αιώνα με την διάλυση της σοβιετικής ένωσης και την απελευθέρωση κρατών και μαζών και την στροφή τους προς θεσμούς και νοοτροπίες της δύσης. Εκεί βασίζεται σήμερα περισσότερο ο Ρώσος ηγέτης ώστε να αναστήσει, να οικοδομήσει ένα κόσμο όπου αυτός θα κυριαρχεί, χωρίς αντιρρήσεις από τη βάση, περιττές ελευθερίες των πολιτών και εκδημοκρατισμούς. Μαζί με όλα αυτά, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε και ένα τμήμα πολιτών που στρέφεται εναντίον της δύσης πατώντας στα χνάρια και την υπόθεση της ορθοδοξίας, ίσως λόγω των επιφανειακών, στην ουσία, θρησκευτικών δεσμών της χώρας μας με τη Ρωσία.
Έτσι αν θέλουμε να κάνουμε μια αποτίμηση του αντιδυτικού ρεύματος και από ποια στρώματα κοινωνικά αποτελείται, θα δικαιούμαστε να κρατήσουμε τμήματα όλων των προαναφερόμενων χώρων, χωρίς φυσικά τίποτα να είναι σίγουρο και αμετακίνητο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το αντιαμερικανικό μένος μετά την μεταπολίτευση έχει ήδη μειωθεί σε αρκετό βαθμό, και τμήμα του έστρεψε τώρα τα βέλη εναντίον της γηραιάς ηπείρου και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Φρόντισαν ιστορικά τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης γι’ αυτό, με τρόπο όχι εμφανή εκ πρώτης όψεως, ασχέτως ότι τα ίδια δεν το παραδέχονται!
* Ο Γιώργος Σχορετσανίτης είναι χειρουργός και διευθυντής του χειρουργικού τομέα στο ΠΑΓΝΗ